Mózgowie (encephalon): 2
Kresomózgowie (telencephalon): 2
Budowa zewnętrzna kresomózgowia: 2
Ogólny podział mózgu 2
Topografia poszczególnych płatów 2
Węchomózgowie (ryhinencephalon) 3
Ciało modzelowate (corpus callosum) 3
Spoidło przednie (comissura anterior) 3
Sklepienie (fornix) 3
Budowa wewnętrzna kresomózgowia 3
Komory boczne (ventriculus lateralis) 3
Jądra podstawne (nuclei basales) 4
Międzymózgowie (diencephalon) 5
Wzgórzomózgowie (thalamencephalon) 5
Wzgórze (thalamus) 5
Zawzgórze (metathalamus) 5
Nadwzgórze (epithalamus) 6
Podwzgórze (hypothalamus) 6
Komora trzecia (ventriculus tertius) 6
Śródmózgowie (mesencephalon) 6
Konary mózgu (pedunculi cerebri) 6
Wodociąg mózgu (aqeductus cerebri) 6
Pokrywa śródmózgowia (tectum mesencephali) 6
Blaszka pokrywy (lamina tecti)- 7
Wzgórek górny (colliculus superior)- 7
Wzgórek dolny (colliculus inferior)- 7
Tyłomózgowie wtórne (metencephalon) 7
Most (pons) 7
Móżdżek (cerebellum) 7
Komora czwarta (ventriculus quartus) 8
Rdzeniomózgowie (myelecephalon) 8
Rdzeń przedłużony (medulla oblongata) 8
Trójkąt dolny dołu równoległobocznego 8
Rdzeń kręgowy (medulla spinalis) 9
Budowa zewnętrzna rdzenia kręgowego 9
Budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego 9
Róg grzbietowy 10
Jądra rdzenia kręgowego 10
Opony mózgowia i rdzenia kręgowego, płyn mózgowo rdzeniowy 10
Opona twarda (dura mater) 10
Pajęczynówka mózgowia (arachnoidea mater encephali) 10
Opona miękka zwana naczyniówką (pia mater encephali) 11
Płyn mózgowo rdzeniowy (liquor cerebrospinalis) 11
Krążenie płynu mózgowo rdzeniowego 11
Mózg (cerebrum) posiada trzy bieguny – biegun czołowy (polus frontalis), biegun potyliczny (polus occipitalis) i leżący na końcu dolnym płata skroniowego, biegun skroniowy (polus temporalis). Zewnętrzną topografię mózgu zaczynamy od najmniej dokładnego podziału mózgu – płaty mózgu (lobi cerebrales).
Od strony górno bocznej (facies superolaterales) widzimy cztery płaty: płat czołowy (lobus frontalis), który ograniczany jest przez dwie bruzdy: (sulcus centralis, sulcus cinguli), płat ciemieniowy (lobus parietalis), odgraniczony od płata czołowego bruzdą środkową, od płata potylicznego bruzdą ciemieniowo potyliczną (sulcus parietooccipitalis), od zakrętu obręczy bruzdą obręczy (sulcus cinguli), od płata skroniowego bruzdą boczną (sulcus lateralis). Płat potyliczny (lobus occipitalis) oddzielony od płata ciemieniowego bruzdą ciemieniowo potyliczną. Granice bruzdy obręczy, należącej do płata limbicznego (gyrus cinguli) i płata skroniowego zostały już omówione przy okazji innych płatów.
Jest największą częścią kory mózgowej. Zajmuje jej część przednią. Od tyłu ogranicza go bruzda środkowa, od płata skroniowego oddziela go bruzda boczna. Na płacie czołowym wyróżniamy trzy poziome zakręty – zakręt czołowy górny (gyrus frontalis superior), zakręt czołowy środkowy i dolny (gyrus frontalis medius et inferior). Przed bruzdą środkową biegnie pionowy, wyraźny zakręt przedśrodkowy (gyrus praecentralis). Na powierzchni dolnej widzimy zakręty oczodołowe (gyri orbitales). Bruzdy: na powierzchni górno bocznej widzimy trzy główne bruzdy- bruzdę przedśrodkową (sulcus praecentralis), bruzdy czołowe górną oraz dolną (sulcus frontalis superior et inferior), na powierzchni dolnej widzimy szereg małych, krótkich bruzd oczodołowych (sulci orbitales), oraz bruzda prosta (sulcus rectus), w której leży droga węchowa dla nerwu węchowego należąca do płata limbicznego (węchomózgowie).
Na płacie ciemieniowym wyróżniamy pionowy zakręt zaśrodkowy (gyrus postcentralis), oraz dwa płaciki – górny i dolny (lobulus parietalis inferior et superior). Po stronie wewnętrznej (od strony wcięcia wielkiego mózgu) widzimy przedklinek (praecuneus).
Płat potyliczny jest małym płatem położonym krańcowo z tyłu mózgu. Na powierzchni górnobocznej zauważamy szereg małych, krótkich bruzd i zakrętów. Na powierzchni dolnej, po usunięciu móżdżku widzimy bruzdę ostrogową (sulcus calcarinus), która łączy się z bruzdą ciemieniowo potyliczną, tworząc trójkąt zwany klinkiem (cuneus). Poniżej bruzdy ostrogowej widzimy zakręt językowaty (gyrus lingualis).
Na powierzchni bocznej płata skroniowego znajdują się trzy zakręty i dwie bruzdy (sulcus temporalis inferior et posterior, gyrus temporalis inferior, medius et superior). Na powierzchni dolnej zakręt skroniowy dolny.
Wyspa jest małym, niewidocznym płatem mózgu. Ukryta jest za płatem skroniowym i ciemieniowym. Wyróżniamy w niej zakręty długie i zakręty krótkie
Płat limbiczny składa się z zakrętu obręczy (gyrus cinguli), która od płatów czołowego i ciemieniowego odcięty jest za pomocą bruzdy obręczy (sulcus cinguli), zakręt obręczy widoczny jest w postaci długiego, sierpowatego zakrętu na powierzchni przyśrodkowej mózgu. Z zakrętu przyhipokampowego (gyrus parahyppocampalis), leżącego poniżej bruzdy hipokampa (sulcus hyppocampi), zakręt ten zagina się, tworząc hak (uncus). Hipokamp jest częścią kory mózgowej schowaną prawie całkowicie w bruździe hipokampa. Zakręt zębaty (gyrus dentatus) leżący nad bruzdą przyhipokampową, czasem w niej schowany. Wyróżnia się maleńkimi zakręcikami w postaci ząbków.
Węchomózgowie u człowieka jest słabo wykształcone. Węchomózgowie składa się z opuszek węchowych (bulbus olfactorius), będących zgrubieniami na końcu dróg węchowych (tractus olfactorius). Drogi węchowe przechodzą dalej w trójkąty węchowe (trigonum olfactorium). Droga węchowa przechodzi przez prążek węchowy (stria olfactoria), pole podspoidłowe (area subcallosa), kończąc się w ciele migdałowatym (corpus amygdaloideum). Między trójkątami węchowymi leży istota dziurkowana przednia (substantia perforata anterior).
Ciało modzelowate inaczej zwane spoidłem wielkim mózgu jest pęczkiem włókien łączącym półkule mózgu. Na przekroju strzałkowym widoczne jest jako sierpowaty, zbity twór włókien nerwowych. W ciele modzelowatym wyróżniamy (od przodu)- dziób (rostrum), kolano (genu), pień (truncus) oraz płat ciała modzelowatego (splenium corporis callosi). Na przekrojach poziomych mózgu, widzimy włókna ciała modzelowatego wnikające głęboko w półkule mózgu. Z przodu ciało modzelowate tworzy symetryczne, parzyste kleszcze mniejsze (forceps minor), w płacie potylicznym kleszcze większe (forceps maior).
Spoidło przednie znajduje się między blaszką krańcową (lamina termianalis) a słupami sklepienia. Spoidło przednie bierze udział w tworzeniu ściany komory trzeciej (ventriculus tertius)...
WilczaPani