MIʌNIE SZYI Topograficznie mi�nie szyi (musculi colli) dzielimy na trzy grupy po-wierzchown�, �rodkow� i g��bok�. W sk�ad grupy powierzchow�ej wchodz� mi�nie: m.szeroki szyi i m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy. W sk�ad grupy �rodkowej wchodz� mi�nie podgnykowe: mm. mostkowo-gnykowy, mostkowo-tarczowy, tarczowo-gnykowy i �opatkowo-gnykowy oraz mi�nie nadgnykowe: mm. dwubrzu�cowy, rylcowo-gnykowy i br�dko-wo-gnykowy. W sk�ad grupy g��bokiej wchodz� mi�nie: mm. pochy�y przedni, pochy�y �rodkowy i pochy�y tylny oraz mi�nie przedkr�gowe. Powierzchowne mi�nie szyi Mi�sie� szeroki szyi (m. platysma) le�y ponad powi�zi� powierz-chown� szyi i si�ga u do�u poza granic� szyi, schodz�c na przedni� �cian� klatki piersiowej do wysoko�ci II �ebra, gdzie przyczepia si� do tkanki podsk�rnej. Przyczep ko�cowy. W��kna mi�nia biegn� ku g�rze i przymocowuj� si� do zewn�trznej powierzchni trzonu �uchwy, okolicy k�ta ust oraz bocznie do powi�zi przyuszniczej i �waczowej. Czynno��. Mi�sie� ten unosi sk�r� szyi, przez co zmniejsza ucisk na �y�� szyjn� zewn�trzn�, a z uwagi na swe przyczepy w sk�rze nale�y do mi�ni wyrazowych: poci�ga k�ty ust w d� i do boku nadaj�c twarzy wyraz strachu. Unerwienie. Pochodzi od ga��zi n. twarzowego (n. facialis) Mi�sie� mostkowo-obojczykowo-sutkowy (m. sternocleidomastoideius) jest charakterystycznym mi�niem szyi. Dzieli on szyj� w�a�ciw� na dwie okolice: przy�rodkow� i boczn�. Przyczep pocz�tkowy. G�owa przy�rodkowa rozpoczyna si� na r�koje�ci mostka. G�owa boczna rozpoczyna si� na ko�cu mostkowym obojczyka. Przyczep ko�cowy. Obie cz�ci mi�nia kieruj� si� ku g�rze i do ty�u, ��cz� si� ze sob� w po�owie wysoko�ci szyi i przyczepiaj� si� do wyrostka sutkowego ko�ci skroniowej i kresy karkowej g�rnej ko�ci potylicznej. Czynno��. Skurcz jednostronny mi�nia przy ustalonej klatce piersiowej powoduje pochylenie g�owy w t� sam� stron� z jednoczesnym obrotem g�o-wy w przeciwn� stron� i uniesieniem twarzy ku g�rze. Jednoczesny skurcz obu mi�ni zwraca twarz ku g�rze i pog��bia lordoz� szyjn�. W pozycji le��cej mi�sie� unosi g�ow�. Przy ustalonej g�owie mi�sie� unosi mostek, dzia�a wi�c jako pomocniczy mi�sie� wdechowy. Unerwienie. Nerw dodatkowy (n. accessoriiis) i ga��zki splotu szyjnego. Mi�nie �rodkowe szyi Mi�nie �rodkowe z uwagi na swe po�o�enie w stosunku do ko�ci gnyko-wej dziel� si� na mi�nie podgnykowe i nadgnykowe. Mi�nie podgnykowe Mi�sie�mostkowo - gnykowy (m. .sternohyoideus) rozpi�ty jest mi�dzy g�rn� cz�ci� mostka i ko�ci� gnykow�. Mi�sie� mostkowo - tarczowy (m. .sternothyroideus) rozci�ga si� od mostka do chrz�stki tarczowatej. Migsie� tarczowo-gnykowy (m. thyrohyoideus) biegnie w przed-�u�eniu poprzedniego mi�nia i dochodzi do ko�ci gnykowej. Mi�sie� �opatkowo-gnykowy (m. omohyoideius) przyczepia si� na g�rnym brzegu �opatki i dochodzi do ko�ci gnykowej. Mi�sie� ten ma w �rodkowej cz�ci �ci�gno po�rednie, kt�re dzieli go na brzusiec dolny i g�rny. Czynno�� mi�ni polega na poci�ganiu ko�ci gnykowej ku do�owi, dzia�aj� zatem g��wniew czasie �ucia i prze�ykania. Mi�nie te ustalaj� ko�� gnykow� umo�liwiaj�c prac� innych mi�ni, przyczepiaj�cych si� do ko�ci gnykowej. �ci�gno po�rednie m. �opatkowo-gnykowego zrasta si� z b�on� zewn�trzn� �y�y szyjnej wewn�trznej i w czasie skurczu rozszerza �wiat�o tej �y�y. Unerwienie. Pochodzi w przewa�aj�cej mierze ze splotu szyjnego, drog� ga��zek p�tli szyjnej. Mi�nie nadgnykowe Mi�nie nadgnykowe rozpi�te s� mi�dzy ko�ci� gnykow�, �uchw� i pod- staw� czaszki. Dzia�aj� one zar�wno na ko�� gnykow�, poci�gaj�c j� ku g�rze, jak i na �uchw� - opuszczaj�c j� w d� w zale�no�ci od tego, kt�ra � ko�� jest ustalona w swym po�o�eniu. Mi�sie� dwubrzu�cowy (m. digastricus) sk�ada si� z dw�ch brzu�-c�w, przedniego i tylnego (venter anterior et posterior), po��czonych �ci�gnem po�rednim (tendo intermedius). Brzusiec tylny rozpoczyna si� we wci�ciu sutkowym ko�ei skroniowej, biegnie uko�nie ku do�owi i przy�rodkowo, przytwierdzaj�c si� �ci�gnem po�rednim do ko�ci gnykowej, sk�d bierze pocz�tek brzusiec przedni, kt�ry ko�czy si� w dole dwubrzu�cowym �uchwy. Czynno��. Przy ustalonej �uchwie mi�sie� ten unosi ko�� gnykow�, a przy ustalonej ko�ci gnykowej obni�a �uchw�. Unerwienie. Tylny brzusiec przez ga��� n. twarzowego (n. facialis), brzu-siec przedni - ga��� n. tr�jdzielnego (ri. trigemirlus). Mi�sie� rylcowo-gnykowy (m. stylohyoideus) przebiega od wyrostka rylcowatego ko�ci skroniowej do ko�ci gnykowej. Czynno��. Mi�sie� ten poci�ga ko�� gnykow� ku g�rze i do ty�u. Unerwienie. Pochodzi od n. twarzowego (n.facialis). Mi�sie� �uchwowo-gnykowy (m. mylohyoideus) wytwarzadnojamy ustnej i st�d nosi nazw� przeponyjamy ustnej. Rozpoczyna si� na wewn�trz-nej stronie trzonu �uchwy, biegnie w d� przy�rodkowo i ko�czy si� na trzonie ko�ci gnykowej oraz na szwie �ci�gnistym. Szew ten ��czy po�rodku mi�nie obu stron i ci�gnie si� od kolca br�dkowego do trzonu ko�ci gnykowej. Czynno��. Przy ustalonej �uchwie unosi ko�� gnykow�, napina dno jamy ustnej i unosi j�zyk. Przy ustalonej ko�ci gnykowej obni�a �uchw�. Unerwienie. Pochodzi od n. tr�jdzielnego (n. trigemiraus). Mi�sie� br�dkowo - gnykowy (m. geniohyoideus) biegnie od kol-ca br�dkowego �uchwy do ko�ci gnykowej. Czynno��. Mi�sie� ten poci�ga ko�� gnykow� ku g�rze i do przodu, za� przy ustalonej ko�ci gnykowej obni�a �uchw�. Unerwienie. W��kna splotu szyjnego dochodz�( do mi�nia poprzez n. podj�zykowy (n. hypoglossus). Mi�nie g�gbokie szyi Mi�nie g��bokie szyi mo�na podzieli� na mi�nie boczne, do kt�rych za-liczane s� mi�nie pochy�e oraz mi�nie le��ce przy�rodkowo, bezpo�rednio przed kr�gos�upem szyjnym, czyli tzw. mi�nie przedkr�gowe. Mi�nie pochy�e Mi�sie� pochy�y przedni (m. scalenus anterior) rozpoczyna si� na wyrostkach poprzecznych kr�g�w szyjnych od III do VI, biegnie w d� i nieco do przodu, ko�cz�c si� na guzku mi�nia pochy�ego przedniego I �ebra. Mi�sie� pochy�y �rodkowy (m. scalenus medius) jest najwi�kszym z trzech mi�ni pochy�ych, rozpoczyna si� na wyrostkach poprzecznych wszyst-kich kr�g�w szyjnych, a ko�czy si� na g�rnej powierzchni I �ebra, do boku od bruzdy t�tnicy podobojczykowej. Mi�sie� pochy�y tyIny (m. scalenus posterior) odchodzi od wyrost-k�w poprzecznych dw�h, trzech ostatnich kr�g�w szyjnych, a ko�czy si� na brzegu g�roym drugiego �ebra. Czynno��. Skurcz jednostronny wszystkich trzech mi�ni pochy�ych zgina kr�gos�up szyjny w bok. Oba mi�nie pochy�e przednie przy obustronnym skurczu bior� udzia� w zginaniu szyi ku przodowi. Przy ustalonym krggo-s�upie szyjnym skurcz mm. pochy�ych powoduje unoszenie g�rnych �eber, st�d s� zaliczane do pomocniczych mi�ni wdechowych. Unerwienie. Mi�ni pochy�ych pochodzi od ga��zek ze splotu szyjnego i ramiennego. Mi�dzy mi�niem pochy�ym przednim a �rodkowym znajduje si� szcze-lina, przez kt�r� przechodzi splot ramienny i t. podobojczykowa. Mi�nie przedkr�gowe Mi�nie przedkr�gowe po�o�one s� na przedniej powierzchni kr�gos�upa szyjnego. Mi�nie te biegn� wzd�u� trzon�w kr�gowych, b�d� te� od trzo-n�w do wyrostk�w poprzecznych i podstawy czaszki. Do grupy tej nale��: � mi�sie� d�ugi szyi (m. longus colli), � mi�sie� d�ugi g�owy (m. lofrxu.s capitis), � mi�sie� prosty g�owy przedni (m. reclris capitis ariterior), � mi�sie� prosty g�owy boczny (m. rectus capitis lateralis). Powy�sze mi�nie podczas skurczujednostronnego zginaj�kr�gos�up szyjny w bok. Skurcz obustronny mi�ni powoduje zgi�cie kr�gos�upa oraz g�owy do przodu. Unerwienie. Ga��zki splotu szyjnego i ramiennego. Powig� szyi Powi� szyi (fascia cervicalis) jest z�o�ona z blaszek, kt�re oddzielaj� mi�nie, du�e naczynia i nerwy. Poza tym mi�dzy blaszkami powi�ziowymi poruszaj� si� ko��: gnykowa i krta� podczas mowy, po�ykania i kaszlu. Powi� szyi ma trzy blaszki: � blaszka powierzchowna rozci�ga si� od �uchwy do mostka i obojczyka i dochodzi do okolicy barku, a ku ty�owi przechodzi w powi� karku, � blaszka przedtchawicza jest mocna, rozci�ga si� od ko�ci gnykowej do obojczyka i mostka, i obejmuje mi�nie podgnykowe, � blaszka przedkr�gowa pokrywa mi�nie g��bokie szyi i ci�gnie si� od podstawy czaszki do g�rnych kr�g�w piersiowych. Tr�jk�ty szyi Mi�sie� mostkowo-obojczykowo-sutkowy dzieli szyj� na okolic� przedni� i parzyst� okolic� boczn� szyi, kt�r� od ty�u, czyli karku, oddziela brzeg mi�nia czworobocznego. W okolicy przedniej szyi, w tr�jk�cie przednim szyi wyr�niamy: � Tr�jk�t pod�uchwowy (trigonrinr submandibulare) po�o�ony w cz�- �cl g�rnej mi�dzy brzu�cami m. dwubrzu�cowego i �uchw�. Tr�jk�t ten za- wiera �liniank� pod�uchwow�, w�z�y ch�onne, naczynia i nerwy. � Tr�jk�t t�tnicy szyjnej (trigonum caroticum) jest ograniczony brze- giem przednim m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego, brzu�cem g�rnym m. �opatkowo-gnykowego i brzu�cem tylnym m. dwubrzu�cowego. Tr�j- k�t zawiera t�tnic� szyjn� wsp�ln�, (kt�ra dzieli si� na t�tnic� szyjn� wew- n�trzn� i zewn�trzn� oraz �y�� szyjn� wewn�trzn� i nerwy. Tr�jk�t boczny szyi zawiera dwa dalsze tr�jk�ty: �Tr�jk�t �opatkowo-obojczykowy (trigonum omoclaviculare) jest dnem do�u nadobojczykowego wi�kszego. Jest on ograniczony przez obojczyk, dolny brzusiec m.�opatkowo-gnykowego oraz tylny brzeg m. mostkowo-obojczykowo-sutkowego. W tr�jk�cie tym znajduj� si� naczynia podobojczykowe i splot ramienny. � Tr�jk�t �opatkowo-czworoboczny (trigonumomotrapezoideum) wyznaczaj�: m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy, m. czworoboczny i �o- patkowo-gnykowy. Tr�jk�t zawiera cz�� nerw�w splotu szyjnego i ga��� zewn�trzn� n. dodatkowego. MIʌNIE KLATKI PIERSIOWEJ Mi�nie kIatki piersiowej (musculi thoracis) stanowi� pochodn� mi�ni�wki brzusznej tu�owia i s� unerwione przez ga��zie brzuszne nerw�w rdzeniowych (rami ventrales nn. spi...
asiab.90