biomedyka Rozwój człowieka.doc

ROZWÓJ ORGANIZMU CZŁOWIEKA OD ZAPŁODNIENIA DO PORODU. CZYNNIKI ZABURZAJĄCE TEN ROZWÓJ ORAZ ICH NASTĘPSTWA

Cykl rozwojowy dziecka w łonie matki

Wyróżniamy cztery podstawowe okresy życia prenatalnego:

§Okres przedimplantacyjny

§Okres tworzenia się trzech listków zarodkowych

§Okres organogenezy

§Okres płodowy

Okres przedimplantacyjny

•Wszystko rozgrywa się w okresie około pierwszego tygodnia ciąży.                 •Zarodek wędruje przez jajowód do jamy macicy , ulega podziałom, a następnie zagnieżdża się w macicy.        

    Okres tworzenia się trzech listków zarodkowych                                   • Okres ten inaczej zwany gastrulacją polega na tworzeniu się listków zarodkowych, z których powstaną narządy ciała.                                                                                 • W przybliżeniu obejmuje drugi i trzeci tydzień życia dziecka.                                    Pierwszy miesiąc życia dziecka                                                           • Po połączeniu materiału genetycznego rodziców zostaje zdeterminowany przyszły wygląd dziecka.                                                                                                                                                                               • Serce dziecka zaczyna bić w około dwudziestym pierwszym dniu.                                                         • Pod koniec pierwszego miesiąca dziecko ma główkę, tułów i zawiązki górnych kończyn.      • Istnieją już pierwotne nerki, wątroba, przewód pokarmowy, naczynia krwionośne i serce.  

Okres organogenezy                                                                                • W tym czasie formują się zawiązki wszystkich narządów dziecka.                               • Okres ten może trwać od czterech do ośmiu tygodni.                                         Drugi miesiąc życia dziecka                                                                     • Dziecko ma ukształtowane wszystkie podstawowe narządy.                                     • Około czterdziestego pierwszego dnia pojawiają się odruchy nerwowe oraz ruchy rączek i nóżek.                                                                                                                 • Można zarejestrować intensywną pracę mózgu. Kształtuje się układ kostny.              Okres płodowy                                                                                            • Rozpoczyna się około ósmego tygodnia życia dziecka i trwa aż do porodu.                 • W trakcie udoskonalane zostają powstałe już narządy i dziecko stopniowo „przygotowuje się” do życia poza organizmem matki.

Trzeci miesiąc życia dziecka

• Zasadnicze części mózgu są już ukształtowane.                                                             • Ciało nabiera wrażliwości na dotyk.                                                                                  • Ćwiczy wiele swoich mięśni wykonując ruchy oraz „ćwiczenia” mimiczne, można m.in. zauważyć odruch ziewania i przeciągania się.                                                           • Skóra dziecka pokrywa się włoskami, pojawiają się zawiązki paznokci i zębów mlecznych, szpik kostny zaczyna produkować krwinki, woreczek żółciowy -żółć, trzustka -insulinę, przysadka -hormon wzrostu.                                                            Czwarty miesiąc życia dziecka                                                              • Następuje rozwój połączeń między komórkami nerwowymi w całym ciele oraz powiększanie powierzchni mózgu.                                                                                  • Dziecko jest już niezwykle aktywne i wrażliwe.                                                            • Serce intensywnie pracuje, zaczynają rosnąć włosy dziecka na głowie, a u dziewczynek wytwarzają się komórki jajowe.

Piąty miesiąc życia dziecka

• Rosną włosy, brwi i paznokcie.                                                                                        • Matka wyczuwa pierwsze ruchy dziecka można wysłuchać ton bicia jego serca.              • Dziecko ćwiczy ruchy ssące, reaguje na smak wód płodowych i silnie odczuwa bodźce.                                                                                                                         Szósty miesiąc życia dziecka                                                                        • Organizm dziecka magazynuje potrzebne mu do życia poza organizmem matki substancje.                                                                                                                          • Szkielet kostnieje i wytwarzają się więzadła stawowe.                                                • Dalej rośnie ilość połączeń nerwowych pomiędzy komórkami.                                          • Dziecko śni i tym samym pobudza dojrzewanie mózgu. Następuje ciągłe doskonalenie pracy wszystkich działających już narządów i układów oraz przyrost masy.                                                                                                                               Siódmy miesiąc życia dziecka                                                                  • Następuje szybki wzrost dziecka.                                                                                        • Dziecko jest ruchliwe.                                                                                                   •  Pod jego skórą zaczyna się gromadzić tkanka tłuszczowa.                                             • ssanie kciuka przez dziecko.

Ósmy miesiąc życia dziecka

• U chłopców w okresie koło trzydziestego drugiego tygodnia jądra zstępują do moszny.                                                                                                                            • Oczy zaczynają reagować na światło.                                                                               • Dziecko zaczyna mrugać, intensywnie ćwiczy oddychanie, ssanie i połykanie.                   • Następują już pierwsze przygotowania do porodu.

           Dziewiąty miesiąc życia dziecka

• Dziecko osiąga pełną dojrzałość by żyć poza organizmem matki.                                   • Płuca są w pełni wykształcone i przygotowane do oddychania.                                          • W okresie około czterdziestego tygodnia dziecko ma około 52 cm długości i waży około 3200 g.   

           Czynniki zaburzające rozwój płodu                                                                                 - W wyniku różnego rodzaju zaburzeń rośnie prawdopodobieństwo:                                                  • poronień,                                                                                                                                              • przedwczesnych porodów oraz wad psychicznych i fizycznych u narodzonych dzieci.

        • Alkohol

• Żadna ilość alkoholu spożywana przez kobietę w ciąży nie jest bezpieczna dla jej potomka.                                                                                                                               • U dziecka może dojść do: opóźnienia wzrostu zaburzeń ośrodkowego układu nerwowego (FAS), zaburzeń rozwoju i zachowania (FAE), wad serca, zaburzeń zmysłu wzroku i słuchu, anomalii stawów (ARBD), zaburzeń uwagi oraz zaburzeń zachowania (ARND).                                                                                                              • Ponadto picie alkoholu zwiększa ryzyko samego poronienia, porodu przedwczesnego, czy wewnątrzmacicznego obumarcia płodu.

Papierosy

• Samo palenie papierosów przed ciążą obniża płodność i może doprowadzić do uszkodzenia materiału genetycznego zawartego w komórkach rozrodczych i tym samych do wad wrodzonych dziecka.                                                                                                                            • Palenie w trakcie ciąży może być powodem: opóźnienia rozwoju zarodka, poronienia, ciąży pozamacicznej i przedwczesnego porodu, niskiej masy urodzeniowej dziecka, zaburzeń w oddychaniu dziecka po porodzie.                                                                                                                                       • Ponadto u dzieci, których matki paliły w czasie ciąży wzrasta ryzyko „śmierci łóżeczkowej”, zahamowań rozwoju intelektualnego i fizycznego, trudności adaptacyjnych oraz występowania nowotworów. Należy zwrócić uwagę, że bierne jest również szkodliwe dla dziecka.

Narkotyki

•Środki odurzające pogarszają czynność łożyska i tym samym ograniczają dopływ krwi do dziecka.                                                                                                                                           • Narkotyki mogą być przyczyną:                                                                                                       • zaburzeń rozwojowych,                                                                                                                   • porodów przedwczesnych,                                                                                                               • niskiej masy urodzeniowej,                                                                                                               • zaburzeń oddychania po porodzie,                                                                                                     • drgawek,    

• zespołu odstawiennego.

  Leki

• Stosowanie leków należy zawsze konsultować z lekarzem, gdyż większość z nich może być szkodliwa dla płodu. Produkty ich rozpadu są po prostu toksyczne.

• Najbardziej niebezpieczny jest okres embriogenezy, gdzie przy stosowaniu szkodliwych lekarstw, może dojść do upośledzeń umysłowych i wad budowy narządów rozrodczych u dziecka.

• Stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych może doprowadzić do powstania wad zastawek serca oraz nadciśnienia płucnego u noworodka.

• Niektóre antybiotyki mogą być przyczyną żółtaczki u noworodka.

• Leki uspokajające mogą doprowadzić do rozszczepu wargi i podniebienia, stosowane zaś przed porodem mogą doprowadzić do wywołania objawów uzależnienia u noworodka.

Niedobory w diecie, złe odżywianie

• Przyszła matka powinna zadbać już przed ciążą o prawidłową wagę. Zarówno nadwaga jak i niedowaga mogą być przyczyną powikłań.                                            • Ponadto źle zbilansowana dieta w trakcie ciąży może być wyjątkowo niebezpieczna.                                                                                                                      • Na przykład niedobór kwasu foliowego może doprowadzić do nieprawidłowości kręgosłupa, czaszki, rdzenia kręgowego czy mózgu u zarodka.                                             • Do innych skutków błędów żywieniowych można zaliczyć m.in. niską wagę urodzeniową, przedwczesny poród czy nawet wodogłowie.

                        Promieniowanie rentgenowskie                                                              • Kobieta w ciąży nie powinna być podawana badaniom wymagającym użycia promieniowania rentgenowskiego.                                                                                   • Mogą one być powodem uszkodzenia centralnego układu nerwowego płodu.                 • Promieniowanie jest szczególnie niebezpieczne w pierwszych tygodniach ciąży.

Brak higieny                                                                                                                         • Higiena intymna w okresie ciąży jest szczególnie ważna dla samej kobiety, gdyż jest ona bardziej narażona na infekcje i stany zapalne.                                                 • Higiena nie jest też obojętna dla płodu, gdyż jej brak może doprowadzić do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego oraz porodu przedwczesnego.

Toksoplazmoza                                                                                                                    • Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęcą, a zarażenie się nią kobiety w ciąży może doprowadzić do zapalenia łożyska i przedostania się pasożytów do płodu.        • Może ona spowodować m.in.: wodogłowie lub małogłowie, zapalenie siatkówki oraz zwapnienia śródmózgowia, któremu towarzyszy znacznie opóźnienie rozwoju umysłowego dziecka.

Zakażenia wirusowe                                                                                                                        • W okresie pierwszych trzech miesięcy ciąży zakażanie wirusowe może być szczególnie niebezpieczne dla dziecka.                                                                                                            • Niektóre szczepionki są zabronione w trakcie trwania ciąży.                                 ...