Poród prawidłowy. Opieka i pielęgnacja  rodzącej w poszczególnych okresach porodu.

                                          Mgr Dorota Piechocka

Zakład Pielęgniarstwa Położniczo- Ginekologicznego AMB

l                   Poród to zjawisko fizjologiczne

l                   Rozpoczynają go regularne skurcze macicy, z czasem coraz silniejsze, częstsze i dłuższe.

l                   Czynnikami warunkującymi pomyślny poród są wzajemnie ze sobą powiązane trzy czynniki:

- Drogi rodne

- Płód

- Siły porodowe

                                   Kanał rodny- budowa miednicy mniejszej:

Kanał kostny:

Tkanki miękkie- mięśnie i powięzi:

Płaszczyzny miednicy kostnej:

Miednica:

l                   Badanie miednicy badaniem zewnętrznym:

-                      wymiar międzykolcowy (25-26 cm )

-                      Międzygrzebieniowy (28-29 cm )

-                      Międzykrętarzowy(30-32 cm )

l                   Obserwacja czworoboku Michaelisa

l                   Sprzężna zewnętrzna ( od spojenia łonowego do zagłębienia kręgosłupa lędźwiowego)-20-21 cm

l                   Badanie przez pochwę i możliwość dojścia do promontorium ( przy prawidłowej budowie miednicy- nie dochodzimy do promontorium!)

Czynniki warunkujące poród fizjologiczny:

Płód:

l                   Określamy wysokość dna macicy

l                   Położenie płodu

l                   Jego wielkość

l                   Część przodującą ( jej wielkość, ustawienie, wstawianie się)

l                   Zaawansowanie w kanale rodnym i jej adaptacja do istniejących warunków

l                   Czynność serca płodu

l                   Zabarwienie wód płodowych

Wymiary płodu-główka:

Położenie płodu (situs foetus):

l                   Stosunek długiej osi płodu do długiej osi macicy z uwzględnieniem części przodującej- główka, miednica

l                   Obie osie równoległe- płożenie podłużne

l                   Występuje w 99% przypadków

l                   Obie osie krzyżują się- położenie skośne lub poprzeczne

l                   Część przodująca to ta, która znajduje się najniżej w kanale rodnym

l                   W 96% przypadków jest to główka płodu

Postawa (positio foetus) płodu:

l                   Lub ustawienie płodu jest to stosunek pewnych części płodu do pewnych części macicy;

l                   Postawa I- grzbiet płodu po stronie lewej matki

l                   Postawa II- grzbiet płodu po prawej stronie matki;

l                   I w zależności od tego, gdzie skierowany jest grzbiet: czy bliżej powłok brzusznych, czy kręgosłupa- postawa a ( przednia) lub b (tylna)

Ułożenie (habitualis):

l                  Stosunek poszczególnych części płodu względem siebie;

l                  Prawidłowe położenie- grzbiet silnie łukowato wygięty, główka przygięta do klatki piersiowej, rączki do tułowia, nóżki przygięte w kolanach i przyciągnięte do brzuszka

Chwyty Leopolda:

I chwyt

l                  pozwala stwierdzić, na jakiej wysokości znajduje się dno macicy i jakie części płodu w niej leżą

II chwyt Leopolda:

l                  służy do stwierdzenia, po jakiej stronie  macicy leży grzbiet, a po jakiej części drobne płodu

III chwyt Leopolda:

l                  Umożliwia zbadanie części przodującej i jej stosunku do płaszczyzny wchodu miednicy

IV chwyt Leopolda:

l                  Modyfikacja III chwytu

l                  Ma on do spełnienia takie samo zadanie

l                  Wykonujemy go  oburącz

I dodatkowy chwyt Leopolda:

l                  Służy do wybadania bruzdy szyjnej

II chwyt Leopolda:

l                  Ma wykluczać istnienie niewspółmierności porodowej( wymiary części przodującej do wymiarów miednicy są za duże), co może wykluczyć ukończenie porodu drogami i siłami natury

Skurcze macicy:

l                  Siła skurczów,  ich natężenie, czas trwania skurczu- 20-30-50 i więcej sekund

l                  Rytm skurczów- miarowe, rytmiczne

l                  Częstotliwość- 2-3 i więcej skurczów w ciągu pół godziny

l                  Przerwy między skurczowe- zachowane

Ujście zewnętrzne szyjki macicy:

l                  Zamknięte

l                  Przepuszcza opuszkę palca, brzegi ujścia są obrzmiałe

l                  Ujście drożne dla jednego palca

l                  Ujście zewnętrzne drożne dla dwóch palców- rozwarcie około 2 cm

l                  Ujście zewnętrzne monety 5-cio złotowej- 3 cm rozwarcia

l                  Ujście wielkości małej dłoni- 6 cm

l                  Ujście zewnętrzne wielkości dużej dłoni- 8 cm rozwarcia

l                  Brzegi ujścia wyczuwalne od strony spojenia łonowego i kości krzyżowej- 8-9 cm

l                  Nie wyczuwamy brzegów ujścia zewnętrznego szyjki- 10-12 cm rozwarcia

Objawy zwiastujące poród:

Objawy ogólne:

l                  Kołatanie serca

l                  Bóle głowy

l                  Ogólny niepokój

l                  Uderzenia krwi do głowy

l                  Uczucie gorąca

l                  Nerwobóle ( nerw kulszowy, miednicy mniejszej)

Objawy ze strony układu pokarmowego:

l                  Wymioty

l                  Biegunka

l                  Utrata łaknienia

l                  Wzdęcia

l                  Parcie na stolec

Objawy ze strony narządów płciowych:

l                  Zwiększona wydzielina z pochwy

l                  Uczucie pełności w sromie

Obniżanie się dna macicy:

l                  W ostatnim m-cu ciąży, na 3-4 tygodnie przed porodem dno macicy obniża się do poziomu w VIII m-cu ciąży

l                  Jest ono odczuwane przez ciężarną jako ulga podczas oddychania

l                  Dosyć dokładnie określane przez wiele kobiet

Wstawianie się główki do miednicy u pierwiastek:

l                   W ostatnich 3-4 tygodniach ciąży główka płodu u pierwiastek wstawia się do wnętrza miednicy i ulega przygięciu do klatki piersiowej- główka znajduje się głęboko we wchodzie miednicy

l                   u 1/3 pacjentek nie dochodzi do obniżania się części przodującej w kanale rodnym ze względu na nieprawidłową budowę miednicy- zwężona miednica

Skurcze przepowiadające:

l                  Skurcze, które pojawiają się na kilka dni do dwóch tygodni przed spodziewanym porodem

l                  Nieregularne

l                  Niebolesne

l                  „Trenujące”

Przemieszczenie szyjki macicy w kierunku linii prowadzącej:

l                  Szyjka może znajdować się bliżej kości krzyżowej

l                  Może być badalna od strony spojenia łonowego

l                  Lub znajdować się w centrum badania

Dojrzewanie szyjki macicy:

l                  W ostatnich tygodniach ciąży staje się bardziej miękka, podatna i rozciągliwa- „ dojrzewa”

l                  Stwierdzamy częściowe lub całkowite zgładzenie części pochwowej szyjki i drożność kanału

-                     u pierwiastek na 1 palec

-                     U wieloródki na 2 palce

Test oxytocynowy:

l                  Można wykonać taki test, nazywany inaczej testem Smitha;

l                  służy on do oceny wrażliwości macicy

l                  Najczęściej stosowany przy podejrzeniu o przenoszenie ciąży

l                  Zdolność skurczową mięśnia macicy określa się na podstawie ogólnej dawki leku potrzebnej do wywołania skurczu

„ Pierwszy znak”:

l                  Odchodzenie czopu śluzowego, czasem krwistego zamykającego kanał szyjki macicy

l                  Czop śluzowy odchodzi podczas rozciągania się dolnego odcinka macicy

„ Parcie na pęcherz moczowy”:

l                  Odczuwane jest w ostatnich tygodniach i dniach przed spodziewanym porodem;

l                  Może być spowodowane uciskiem schodzącej główki na sąsiadujący z macicą pęcherz moczowy

Skurcze macicy:

l                   występują regularnie co 10 minut

l                   Stwierdza się zmiany anatomiczne  w obrębie macicy i ujścia zewnętrznego:

-                &#...