podstawytcpip.pdf

(322 KB) Pobierz
Podstawy sieci
Wykład – Mikrosystemy Elektroniczne
1
Mikroserwery TCP/IP – podstawy TCP/IP
1. Informacje ogólne
Siecią komputerową można nazwać wszystko, co pozawala dwóm, bądź większej liczbie
komputerów komunikowanie się ze sobą, lub z innymi urządzeniami. Dzięki sieciom można
wykorzystać komputery do współużytkowania informacji, współpracy przy realizacji zadań,
do drukowania, wymiany poczty elektronicznej, wymiana plików, itp.
Sieci składają się z wielu elementów, są to sprzęt oraz oprogramowanie .
Podstawowe sprzętowe składniki niezbędne do funkcjonowania wszelkiego rodzaju
sieci to:
urządzenia dostępu,
urządzenia wzmacniania przesyłanych sygnałów (wzmacniaki).
Urządzenia transmisji są stosowane do transportu sygnałów biegnących przez sieć do
miejsc docelowych. Takimi nośnikami są kable koncentryczne, skrętka dwużyłowa, kable
światłowodowe (nośniki sieci lokalnej (LAN – Local Area Network) mogą być również
niematerialne, np. powietrze, które przesyła światło, fale radiowe, mikrofale).
formatowanie danych w taki sposób, aby nadawały się one do przesyłania w sieci,
umieszczanie w sieci tak sformatowanych danych,
odbieranie danych do nich zaadresowanych.
W sieci LAN urządzeniami dostępu są między innymi karty sieciowe. Karta taka pełni
funkcję portu, za pomocą którego komputer przyłączony jest do sieci. Karty sieciowe
oprawiają dane w ramki, których wysłania domagają się aplikacje komputera, po czym
umieszczają te dane, które mają postać binarną, w sieci, a także odbierają ramki
zaadresowane do obsługiwanych przez nie komputerów.
W sieciach rozległych (WAN – Wide Area Network) urządzeniami dostępu są routery.
Działają one na poziomie warstwy sieci modelu OSI i składają się z protokołów dwojakiego
rodzaju: protokołów trasowania i protokołów trasowalnych. Protokoły trasowalne, takie jak
protokół IP, używane są do transportowania danych poza granice domen warstwy łącza
danych. Protokoły trasowania udostępniają wszystkie funkcje niezbędne do:
określania w sieci WAN ścieżek optymalnych dla każdego adresu docelowego,
odbierania pakietów i przesyłanie ich dalej do miejsca docelowego z wykorzystaniem
ścieżek.
Wzmacniak jest urządzeniem, które odbiera przesyłane sygnały, wzmacnia je i wysyła z
powrotem do sieci. W sieciach LAN wzmacniak - częściej zwany koncentratorem -
umożliwia przyłączanie do sieci wielu urządzeń. Generalnie ważną funkcją koncentratorów
jest regenerowanie sygnałów. Sygnały elektroniczne umieszczone w sieci ulegają
zakłóceniom:
tłumienia,
zniekształcenia.
Tłumienie można eliminować zmniejszając długość kabli na tyle, by moc sygnału
umożliwiała mu dotarcie do wszystkich części okablowania. Jeśli kabel musi być długi,
można na kablu zamocować wzmacniak. Zniekształcenia powodują większy problem
urządzenia transmisji,
Urządzenia dostępu są odpowiedzialne za:
Wykład – Mikrosystemy Elektroniczne
2
związany z przesyłaniem sygnałów. Wzmacniaki nie potrafią rozróżniać sygnałów
prawidłowych od zniekształconych i wzmacniają wszystkie sygnały.
Składnikami programowymi niezbędnymi do utworzenia sieci są:
protokoły - określają sposoby komunikowania się urządzeń,
programy poziomu sprzętowego, nazywane mikroprogramami, sterownikami lub
programami obsługi, czyli umożliwiają działanie urządzeniom, takim jak np. karty
sieciowe.
Sterownikiem urządzeń określa się program, który umożliwia sterowanie określonym
urządzeniem, można go porównać do miniaturowego systemu operacyjnego obsługującego
jedno urządzenie. Sterownik karty sieciowej dostarcza interfejsu dla systemu operacyjnego
hosta.
Oprogramowanie komunikacyjne pozwala korzystać z pasma przesyłania utworzonego i
udostępnionego przez składniki sieci. Przykładami takich programów komunikacyjnych są
programy mapowania dysków, sieć WWW, telnet, ftp, a nawet poczta elektroniczna.
Magistrala sieci LAN jest siecią, która do komunikacji w sieci używa karty interfejsu
sieciowego (karty sieciowej). Magistralowa sieć lokalna składa się z następujących
elementów składowych:
interfejsu fizycznego lub nadajnika - odbiornika dla każdego urządzenia przyłączanego do
sieci,
protokoły transmisji i komunikacji,
oprogramowania umożliwiającego użytkownikom komunikowanie się i udostępnianie
zasobów.
1.1. Pojęcia podstawowe z zakresu sieci komputerowych
Pakiet – „paczka danych” przesyłana między urządzeniami przy wykorzystaniu łącza
komunikacyjnego (sieciowego); zawiera nagłówek i dane.
Protokół – sposób komunikowania się z innym systemem; zbiór zasad określających
zachowanie się partnerów w komunikacji; określa parametry czasowe dla
poszczególnych sygnałów oraz strukturę danych.
Przełącznik ( ang. switch ) - działanie podobne do koncentratora. Obsługuje łącza przełączane
(większa wydajność).
Ramka – sekwencja bitów przesyłany przez łącze fizyczne.
Repeater – proste urządzenie pomocnicze, którego zadaniem jest regeneracja sygnału
przesyłanego kablem. Pozwala to na zwiększenie długości połączenia, co w
efekcie przyczynia się do zwiększenia rozpiętości sieci.
Router - sieciowe urządzenie trasujące (przekaźnik), odpowiedzialne za przesyłanie pakietów
informacji między dwoma odległymi od siebie komputerami. Routerem może być
zarówno komputer z zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem jak i
opracowane specjalnie do tego celu urządzenie elektroniczne.
Topologia sieci - sposób fizycznego połączenia komputerów w jeden zespół.
DTE (data terminal equipment) - urzadzenie terminalowe danych lub inaczej
stacja, jest unikalnym, zaadresowanym urządzeniem w sieci.
Urządzenie nadawczo-odbiorcze (transceiver) – urządzenie, które umożliwia
stacji transmisje „do” i „z” któregoś ze standartowych mediów normy IEEE
medium transmisyjnego, czyli nośnika (magistrala),
Wykład – Mikrosystemy Elektroniczne
3
802.3. Dodatkowo transceiver Ethernetowy zapewnia izolację elektryczną
pomiędzy stacjami oraz wykrywa i reaguje na kolizje.
MAU (Medium Attachement Unit) moduł dołączania medium jest jednym z określeń IEEE
na transceiver. Karta sieciowa najczęściej ma zintegrowany wewnątrz
transceiver.
AUI (Attachment Unit Interface) - połączenie pomiędzy kontrolerem i transceiverem.
Aktualnie prawie nie występuje, był to rodzaj kabla i gniazdek, do
komunikowania się karty sieciowej z dołączanymi do niej transceiverami.
Dopiero transceiver mógł zostać podłączony do medium transmisyjnego (np.:
koncentryk, skrętka)
Segment – część okablowania sieci ograniczona przez mosty (bridge), przełączniki (switche),
rutery, wzmacniaki lub terminatory. Najczęściej połączenie między dwoma
komputerami lub koncentratorem i komputerem (dla skrętki i światłowodu), lub
jeden odcinek kabla koncentrycznego łączącego wiele urządzeń.
Wzmacniak (repeater) – stanowi połączenie elektryczne między dwoma segmentami sieci.
Jego zadaniem jest wzmocnienie i odnowienie sygnału w celu zwiększenia
rozległości sieci. W żaden sposób nie ingeruje w zawartość logiczną ramki.
Koncentrator (hub, concentrator) – umożliwia podłączenie (w topologii gwiazdy) wielu
urządzeń sieciowych w jeden segment. W rozważaniach można go traktować jak
połączenie wielu wzmacniaków (wieloportowy wzmacniak).
2. Warstwowy model sieci komputerowej ISO – OSI (International Standard
Organization - Open Systems Interconnection)
W 1977 roku „Międzynarodowa Organizacja Normalizacji ISO "International
Organization for Standardization" www.iso.org opracowała wzorcowy „Model łączenia
systemów otwartych” (Open System Interconnection). Ideą przyświecającą tym działaniom,
było umożliwienie współdziałania ze sobą produktów pochodzących od różnych
producentów.
Proces komunikacji został podzielony na 7 etapów, zwanych warstwami, ze względu na
sposób przechodzenia pomiędzy nimi informacji. Często struktura tworzona przez warstwy
OSI nazywana jest stosem protokołów wymiany danych. Warstwy od 1 do 3 umożliwiają
dostęp do sieci, a warstwy od 4 do 7 obsługują komunikację końcową.
W złożonym zagadnieniu komunikacji wyodrębnia się pewne niezależne zadania, które
mogą być rozwiązywane przez wydzielone układy sprzętowe lub pakiety oprogramowania
zwane obiektami. Klasę obiektów rozwiązujących dane zagadnienie nazywa się warstwą .
Pojęcie warstwy nie jest jednoznaczne z pojęciem protokołu – funkcje danej warstwy mogą
być wykonywane przez kilka różnych protokołów. Każdy protokół komunikuje się ze swoim
odpowiednikiem, będącym implementacją tego samego protokołu w równorzędnej warstwie
komunikacyjnej systemu odległego. Warstwy (a dokładnie konkretne protokoły zawarte w tej
warstwie) komunikują się bezpośrednio z odpowiadającymi im warstwami w odległym
hoście. Należy więc też zapewnić reguły przekazywania informacji w dół do kolejnych
warstw pracujących na danym komputerze. Dane przekazywane są od wierzchołka stosu,
poprzez kolejne warstwy, aż do warstwy fizycznej, która przesyła je poprzez sieć do
odległego hosta. Na szczycie stosu znajdują się usługi świadczone bezpośrednio
użytkownikowi przez aplikacje sieciowe, na spodzie – sprzęt realizujący transmisję sygnałów
niosących informacje.
Każda kolejna warstwa musi jedynie znać format danych wymagany do komunikacji
poprzez warstwę niższą zwany protokołem wymiany danych. Przy przechodzeniu do warstwy
 
Wykład – Mikrosystemy Elektroniczne
4
niższej dana warstwa dokleja do otrzymanych przez siebie danych nagłówek z informacjami
dla swojego odpowiednika na odległym hoście. W ten sposób kolejne warstwy nie ingerują w
dane otrzymane z warstwy poprzedniej. Przy odbieraniu danych z warstwy niższej, dana
warstwa interpretuje ten nagłówek „doklejony” poprzez swojego odpowiednika i jeśli
zachodzi potrzeba przekazania danych do warstwy wyższej, usuwa swój nagłówek i
przekazuje dane dalej.
Tabela 1. Numeracja i nazwy warstw modelu OSI
Nazwa warstwy modelu OSI Numer warstwy
Aplikacji
7
Prezentacji
6
Sesji
5
Transportu
4
Sieci
3
Łącza danych
2
Fizyczna (sprzętowa)
1
Rys. 1. Transmisja danych pomiędzy kolejnymi warstwami ISO – OSI
Warstwa fizyczna (sprzętowa)
Warstwa najniższa nazywana jest warstwą fizyczną . Jest ona odpowiedzialna za
przesyłanie strumieni bitów. Odbiera ramki danych z warstwy 2, czyli warstwy łącza danych,
i przesyła szeregowo, bit po bicie, całą ich strukturę oraz zawartość. Jest ona również
odpowiedzialna za odbiór kolejnych bitów przychodzących strumieni danych. Strumienie te
są następnie przesyłane do warstwy łącza danych w celu ich ponownego ukształtowania.
Warstwa łącza danych
Druga warstwa modelu OSI nazywana jest warstwą łącza danych . Jak każda z warstw,
pełni ona dwie zasadnicze funkcje: odbierania i nadawania. Jest ona odpowiedzialna za
końcową zgodność przesyłania danych. W zakresie zadań związanych z przesyłaniem,
warstwa łącza danych jest odpowiedzialna za upakowanie instrukcji, danych itp. W tzw.
ramki. Ramka jest strukturą rodzimą - czyli właściwą dla - warstwy łącza danych, która
zawiera ilość informacji wystarczającą do pomyślnego przesyłania danych przez sieć lokalną
do ich miejsca docelowego. Pomyślna transmisja danych zachodzi wtedy, gdy dane osiągają
miejsce docelowe w postaci niezmienionej w stosunku do postaci, w której zostały wysłane.
Ramka musi więc zawierać mechanizm umożliwiający weryfikowanie integralności jej
zawartości podczas transmisji.
29971502.001.png 29971502.002.png
Wykład – Mikrosystemy Elektroniczne
5
W wielu sytuacjach wysyłane ramki mogą nie osiągnąć miejsca docelowego lub ulec
uszkodzeniu podczas transmisji. Warstwa łącza danych jest odpowiedzialna za
rozpoznawanie i naprawę każdego takiego błędu. Warstwa łącza danych jest również
odpowiedzialna za ponowne składanie otrzymanych z warstwy fizycznej strumieni binarnych
i umieszczanie ich w ramkach. Ze względu na fakt przesyłania zarówno struktury, jak i
zawartości ramki, warstwa łącza danych nie tworzy ramek od nowa. Buforuje ona
przychodzące bity dopóki nie uzbiera w ten sposób całej ramki.
Warstwa sieci
Warstwa sieci jest odpowiedzialna za określenie trasy transmisji między komputerem-
nadawcą, a komputerem-odbiorcą. Warstwa ta nie ma żadnych wbudowanych mechanizmów
korekcji błędów i w związku z tym musi polegać na wiarygodnej transmisji końcowej
warstwy łącza danych. Warstwa sieci używana jest do komunikowania się z komputerami
znajdującymi się poza lokalnym segmentem sieci LAN. Umożliwia im to własna architektura
trasowania, niezależna od adresowania fizycznego warstwy 2. Korzystanie z warstwy sieci nie
jest obowiązkowe. Wymagane jest jedynie wtedy, gdy komputery komunikujące się znajdują
się w różnych segmentach sieci przedzielonych routerem.
Warstwa transportu
Warstwa ta pełni funkcję podobną do funkcji warstwy łącza w tym sensie, że jest
odpowiedzialna za końcową integralność transmisji. Jednak w odróżnieniu od warstwy łącza
danych - warstwa transportu umożliwia tę usługę również poza lokalnymi segmentami sieci
LAN. Potrafi bowiem wykrywać pakiety, które zostały przez routery odrzucone i
automatycznie generować żądanie ich ponownej transmisji. Warstwa transportu identyfikuje
oryginalną sekwencję pakietów i ustawia je w oryginalnej kolejności przed wysłaniem ich
zawartości do warstwy sesji.
Warstwa sesji
Piątą warstwą modelu OSI jest warstwa sesji . Jest ona rzadko używana; wiele protokołów
funkcje tej warstwy dołącza do swoich warstw transportowych. Zadaniem warstwy sesji
modelu OSI jest zarządzanie przebiegiem komunikacji podczas połączenia miedzy dwoma
komputerami. Przepływ tej komunikacji nazywany jest sesją. Warstwa ta określa, czy
komunikacja może zachodzić w jednym, czy obu kierunkach. Gwarantuje również
zakończenie wykonywania bieżącego żądania przed przyjęciem kolejnego.
Warstwa prezentacji
Warstwa prezentacji jest odpowiedzialna za zarządzanie sposobem kodowania wszelkich
danych. Nie każdy komputer korzysta z tych samych schematów kodowania danych, więc
warstwa prezentacji odpowiedzialna jest za translację między niezgodnymi schematami
kodowania danych. Warstwa ta może być również wykorzystywana do niwelowania różnic
między formatami zmiennopozycyjnymi, jak również do szyfrowania i rozszyfrowywania
wiadomości.
Warstwa aplikacji
Najwyższą warstwą modelu OSI jest warstwa aplikacji . Pełni ona rolę interfejsu
pomiędzy aplikacjami użytkownika a usługami sieci. Warstwę tę można uważać za inicjującą
sesje komunikacyjne.
Mimo, iż model składa się z siedmiu warstw, to określona sesja komunikacyjna nie musi
wykorzystywać wszystkich siedmiu, lecz tylko niektóre z nich. Np., komunikacja w ramach
Zgłoś jeśli naruszono regulamin