Straty cisnienia w instalacjach wentylacyjnych - materialy pomocnicze do cwiczen - Aleksander Pełech.pdf

(3976 KB) Pobierz
(Microsoft Word - Straty ci\234nienia.doc)
1
STRATY CI ĺ NIENIA W INSTALACJACH WENTYLACYJNYCH
materiały pomocnicze do ę wicze ı
WYŁ ġ CZNE DO CELÓW DYDAKTYCZNYCH Ó Aleksander Pełech
Wykres do wyznaczania jednostkowego oporu tarcia R t .
Strata ciŁnienia, spowodowana oporem tarcia, przy przepĀywie burzliwym przez
prosty przewd o dowolnym i niezmiennym ksztaĀcie przekroju, opisywana jest
zaleōnoŁciĥ Darcy-Weisbacha:
l
w
2
×
r
D
=
l
×
Pa
4
R
2
w ktrej: l Ï bezwymiarowy, empiryczny wspĀczynnik tarcia,
l Ï dĀugoŁě przewodu, m
R=A/U Ï promieĶ hydrauliczny, m
A Ï powierzchnia przekroju poprzecznego przewodu, m 2
U Ï obwd przewodu, m
w Ï Łrednia prĪdkoŁě przepĀywu, m/s
r - gĪstoŁě powietrza, kg/m 3 .
Dla przewodu okrĥgĀego o Łrednicy d, promieĶ hydrauliczny R=d/4.
p t
379557130.023.png
2
W celu wyznaczenia jednostkowego oporu tarcia przewodu prostokĥtnego,
posĀugujĥc siĪ powyōszym nomogramem, naleōy obliczyě rwnowaōnĥ ŁrednicĪ
przewodu d v , w ktrym bĪdzie przepĀywaĀ taki sam strumieĶ powierza V, przy takim
samym jednostkowym oporze tarcia R t . Wychodzĥc z rwnania Darcy-Weisbacha i
przyjmujĥc, ōe chropowatoŁě bezwzglĪdna przewodu prostokĥtnego i okrĥgĀego sĥ
takie same, moōna wyprowadziě zaleōnoŁě do obliczania Łrednicy rwnowaōnej d v
przewodu prostokĥtnego, w ktrym jednostkowy opr tarcia bĪdzie taki sam jak w
przewodzie o przekroju okrĥgĀym:
a
3
×
b
3
d v
=
1
27
×
5
a
+
b
WzglĪdne jednostkowe opory przepĀywu w przewodach o rōnych ksztaĀtach i tej
samej powierzchni przekroju poprzecznego.
(przewody z blachy stalowej, prĪdkoŁě 6 m/s).
wzglħdny
obwód
przewodu
kształt przewodu
wzglħdny
jednostkowy
opór tarcia
1,0
1,0
1,03
1,06
1,11
1,18
1,19
1,28
1,56
1,77
2,14
2,60
ChropowatoŁě bezwzglĪdna materiaĀw przewodw wentylacyjnych.
s
s
ss
s
ss
s
s
k
Opory miejscowe
Zmiana ksztaĀtu i rozmiarw przekroju przewodu lub kierunku przepĀywu powietrza
pociĥga za sobĥ stratĪ ciŁnienia caĀkowitego. Takōe wlot i wylot powietrza z
instalacji oraz Āĥczenie i rozdzielanie strumieni powodujĥ straty ciŁnienia. Takie
straty nazywane sĥ stratami miejscowymi lub lokalnymi, poniewaō sĥ ŁciŁle
zwiĥzane z okreŁlonym miejscem instalacji.
Miejscowe straty ciŁnienia sĥ proporcjonalne do ciŁnienia dynamicznego p d
strumienia pĀynu.
w
2
×
r
D
=
z
×
p
=
z
×
i
, Pa
m
di
2
gdzie: z - wspĀczynnik oporu miejscowego,
,
p
379557130.024.png 379557130.025.png 379557130.026.png 379557130.001.png 379557130.002.png 379557130.003.png 379557130.004.png 379557130.005.png 379557130.006.png 379557130.007.png 379557130.008.png 379557130.009.png 379557130.010.png 379557130.011.png 379557130.012.png 379557130.013.png 379557130.014.png 379557130.015.png 379557130.016.png 379557130.017.png 379557130.018.png
3
w i Ï Łrednia prĪdkoŁě strumienia, m/s,
r - gĪstoŁě pĀynu, kg/m 3 .
Dla wiĪkszoŁci ksztaĀtek geometrycznie podobnych, wartoŁě wspĀczynnika oporu
miejscowego z jest staĀa. W ksztaĀtkach o silnie rozwiniĪtej powierzchni w stosunku
do przekroju, w ktrym odbywa siĪ przepĀyw, takich jak wymienniki ciepĀa czy filtry,
zauwaōalny jest wpĀyw liczby Reynoldsa na wartoŁě wspĀczynnika z . W takich
przypadkach strata ciŁnienia wyraōa siĪ zaleōnoŁciĥ:
D
=
z
×
w
i
×
r
, Pa
m
2
dla ktrej wykĀadnik n wyznacza siĪ doŁwiadczalnie.
NagĀe rozszerzenie przewodu
Ä
A
Ô
2
z
=
Å
1
1
Õ
ZakĀcenia przepĀywu przy
nagĀym rozszerzeniu przewodu.
A
Æ
Ö
2
NagĀe zwĪōenie przewodu
Zakłócenia przepływu przy nagłym
zw ħŇ eniu przewodu.
WspĀczynnik oporu miejscowego
przy nagĀym zwĪōeniu przewodu.
WartoŁci wspĀczynnikw oporu miejscowego odniesione sĥ do prĪdkoŁci w 1 w
przekroju wlotowym A 1 .
Dyfuzor i konfuzor
Dyfuzor jest ksztaĀtkĥ przewodu wentylacyjnego o stopniowo zwiĪkszajĥcym siĪ
przekroju. Jeōeli kĥt rozwarcia b pomiĪdzy Łciankami dyfuzora przekracza 10 , po-
jawia siĪ zjawisko odrywania strug powietrza od Łcianek ksztaĀtki. Ze wzrostem kĥta
b straty ciŁnienia w dyfuzorze rosnĥ, by po prze-
kroczeniu wartoŁci b =35...40 , osiĥgnĥě wartoŁci
takie, jak w przypadku nagĀego rozszerzenia
przewodu. Dlatego stosowanie dyfuzorw o kĥcie
rozwarcia Ǡ>35  jest bezcelowe. WartoŁě wspĀ-
czynnika oporu miejscowego dyfuzora zaleōy od
stosunku przekrojw i kĥta b . W konfuzorze,
tzn. w odcinku przewodu o rwnomiernie zwĪ-
ōajĥcym siĪ przekroju, podstawowym powodem
strat ciŁnienia jest wyrwnywanie rozkĀadu
prĪdkoŁci w caĀym przekroju w miarĪ
zmniejszania siĪ powierzchni przekroju poprzecznego. W tej ksztaĀtce nie zachodzi
zjawisko odrywania siĪ strug od Łcianek i dlatego straty miejscowe przy wiĪkszych
kĥtach rozwarcia pomiĪdzy Łciankami ksztaĀtki sĥ mniejsze niō dla dyfuzorw o
analogicznych proporcjach wymiarw.
p
PrzepĀyw powietrza w dyfuzorze.
379557130.019.png
4
Straty ciŁnienia przy Āĥczeniu i dzieleniu strumieni powietrza
Miejsca podziaĀu lub Āĥczenia strumieni
powietrza nazywane sĥ wĪzĀami, a
ksztaĀtki, w ktrych odbywa siĪ podziaĀ lub
Āĥczenie strumieni, nazywa siĪ ksztaĀtkami
wĪzĀowymi. W jednym wĪŋle nie powinno
siĪ Āĥczyě wiĪcej niō dwch strumieni lub
dzieliě strumienia na wiĪcej niō dwa. Takie
ksztaĀtki nazywa siĪ trjnikami. CzĪŁě
trjnika, w ktrej pĀynie caĀy strumieĶ po-
wietrza (przed poĀĥczeniem lub po podziale)
nazywa siĪ przewodem gĀwnym, pozo-
staĀe wloty (wyloty) odgaĀĪzieniami. W
instalacjach wentylacyjnych czĪsto wystĪ-
pujĥ trjniki, w ktrych jedno z odgaĀĪzieĶ
ma kierunek rwnolegĀy do kierunku
przewodu gĀwnego a drugie wĀĥczone jest
pod dowolnym kĥtem a . Pierwsze odgaĀĪ-
zienie nazywane jest odgaĀĪzieniem
przelotowym (lub krcej przelotem), dru-
gie Ï bocznikiem lub po prostu odgaĀĪ-
zieniem.
Na wartoŁě wspĀczynnikw oporu miej-
scowego przy Āĥczeniu i dzieleniu strumieni
powietrza majĥ wpĀyw:
  geometria ksztaĀtki wĪzĀowej;
  wzglĪdne strumienie powietrza,
przepĀywajĥce przez poszczeglne
odgaĀĪzienia;
  chropowatoŁě Łcianek;
  burzliwoŁě przepĀywu powietrza.
WspĀczynniki oporu miejscowego odnosi
siĪ zazwyczaj do ciŁnienia dynamicznego w
przewodzie gĀwnym. W niektrych ŋr-
dĀach moōna spotkaě odniesienie tych
wspĀczynnikw do ciŁnieĶ dynamicznych
w poszczeglnych odgaĀĪzieniach. Korzy-
stajĥc z rōnych ŋrdeĀ literaturowych na-
leōy zwracaě uwagĪ na ten fakt, poniewaō
wspĀczynniki sĥ rōnie definiowane i majĥ
rōne wartoŁci.
Wykres (obok) pozwala odczytaě wartoŁě
wspĀczynnika oporu miejscowego w prze-
locie z p lub w boczniku z o , przy podziale
strumienia w dowolnym trjniku w zaleō-
noŁci od stosunku prĪdkoŁci w odpowied-
nim odgaĀĪzieniu do prĪdkoŁci w przewo-
dzie gĀwnym i kĥta odchylenia a osi
dowolnego odgaĀĪzienia od osi przewodu gĀwnego.
WartoŁci wspĀczynnikw z odnoszĥ siĪ do ciŁnienia dynamicznego w prze-
wodzie gĀwnym.
Wykres do wyznaczania wspĀ-
czynnikw oporw miejscowych w
trjniku przy podziale strumienia.
379557130.020.png
5
Przy Āĥczeniu strumieni, wspĀczynniki oporu miejscowego w przewodzie
przelotowym z p i boczniku z o , odniesione do ciŁnienia dynamicznego w przewodzie
gĀwnym, moōna obliczyě z zaleōnoŁci:
w
¢
Ä
w
Ô
2
w
¢
Ä
w
Ô
2
z
=
1
2
+
Å
Æ
p
Õ
Ö
z
=
1
2
+
Å
Æ
o
Õ
Ö
p
o
w
w
w
w
c
c
c
c
w ktrych:
w ¢ Ï najkorzystniejsza prĪdkoŁě mieszania w przewodzie gĀwnym, przy ktrej strata
ciŁnienia byĀaby najmniejsza, m/s.
Dla trjnika przelotowego:
w
¢
=
V
p
w
+
V
o
w
×
cos
a
p
o
V
V
c
c
gdzie: V p Ï strumieĶ powietrza w przewodzie przelotowym, m 3 /s;
V o Ï strumieĶ powietrza w przewodzie bocznikowym, m 3 /s;
V c Ï strumieĶ powietrza w przewodzie gĀwnym, m 3 /s;
w p , w o , w c , - odpowiednio, prĪdkoŁci w przewodach przelotowym,
bocznikowym i
gĀwnym, m/s
a Ïkĥt pomiĪdzy osiami odgaĀĪzienia i przewodu gĀwnego.
Dla uproszczenia obliczeĶ, sporzĥ-
dzono wykres (obok), sĀuōĥcy do
szybkiego wyznaczania wspĀczyn-
nikw oporu miejscowego przy Āĥ-
czeniu strumieni.
W pewnej konfiguracji stosunkw
prĪdkoŁci, wspĀczynniki oporu
miejscowego (linie na wykresie) majĥ
wartoŁci ujemne. Moōna to wyjaŁniě
nastĪpujĥco: W momencie rozpoczĪ-
cia procesu mieszania energia kaō-
dego ze strumieni jest rōna. W pro-
cesie mieszania nastĪpuje ubytek
sumy energii strumieni, przy jedno-
czesnej wymianie energii pomiĪdzy
poszczeglnymi strumieniami. W
efekcie, mimo oglnej straty energii,
energia jednego ze strumieni moōe
wzrosnĥě.
Przy projektowaniu sieci przewodw
wentylacyjnych zazwyczaj dĥōy siĪ
do zmniejszenia strat ciŁnienia w
przewodach magistralnych, bowiem
te straty wpĀywajĥ na moc silnika
napĪdzajĥcego wentylator, a co za tym idzie, na koszty eksploatacyjne urzĥdzenia
wentylacyjnego. Przy projektowaniu sieci przewodw naleōy stosowaě trjniki o
moōliwie maĀych stratach ciŁnienia na przelocie. Ma to szczeglne znaczenie w
instalacjach, w ktrych przepĀyw powietrza odbywa siĪ ze znacznĥ prĪdkoŁciĥ np. w
instalacjach transportu pneumatycznego lub w systemach klimatyzacji
wysokoprĪdkoŁciowej.
Wykres do wyznaczania wspĀczynnikw
oporu miejscowego z p i z o w trjniku przy
Āĥczeniu strumieni.
379557130.021.png 379557130.022.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin