Ochrona Własności Intelektualnej
Dr Maciej Dutko
maciej.dutko@dutko.pl
1. Własność intelektualne – dzieło artystyczne (muzyka, film, utwory plastyczne, multimedia), dzieło literackie, dzieła naukowe (rozprawy,, przyczynki, monografie), multimedia (gry, programy), znaki towarowe i oznaczenie geograficzne.
Rozwiązanie techniczne –to nie jest własność intelektualna, ale przemysłowa.
WIPO- ŚWIATOWA ORGANIZACJA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ
Własność intelektualna (w szerszym rozumieniu)
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
+(plus)
Własność przemysłowa
kontrowersje WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
semantyczne egzystencjalne
nieuprawnione, upraszczanie i własność Intel. to „narzucane
wrzucania do „jednego worka” przywileje monopolistyczne”
różnych form ochrony i różnych „stworzona przez rząd, narzu-
rodzajów własności cona prawem monopolu”
„reżimy praw wyłącznych”
2.Dzieje własności intelektualnej
a)Starożytność
-wynalazek pisma
-wynalazek papieru (Chiny ok. 105r)
-gliniane tabliczki, sznurki, deski, popirus
b)wynalazki Gutenberga w średniowieczu np. prasa drukarska
Marcin Luter – reformacje (pisanie dzieł w językach narodowych)
c)wyrok
„ciele należy do krowy, kopia do oryginału”
!!!d) zalążki ochrony intelektualnej!!!!!!!
Ustawa wenecka 1474 – ochrona patentowa
· Obowiązywała w dnym mieście
· Przez 10 lat (określony czas)
· Ujawnienie wynalazku określonemu urzędowi
Te trzy zasady do dziś są fundamentem prawa patentowego
!!!!! e)”statut królowej Anny” 1703/1710!!!!
· Cofnął dotychczasowy monopol Stationers Company , druk i stanie na straży praw autorskich (wprowadzenie tzw. domeny publicznej)
· Przesunął przywilej dysponowania dziełami z wydawców na autorów
· Wprowadził 21 letni okres ochronny dla dzieł już istniejących (licząc od 1310 r) i 14 – letni dla nowo powstałych
· Wprowadził egzemplarz obowiązkowy (każdy wydawca iał przekazać 9 kopii do dyspozycji Stationers Company)
f) początek międzynarodowego prawa autorskiego
1794- Parlament Pruski w Berlinie przyjął przepis (zaakcept. przez wszystkie…)
3.Własność intelektualna – formy ochrony w skali międzynarodowej.
· Zasada wzajemności
· Porozumienie dwustronne
· Porozumienie wielostronne
a) Konwencja Berneńska o ochronie dzieł literackich i artystycznych !!!!!!!
Aut. Konwencja berneńska
Znaczenie : pierwsza umowa międzynarodowa regulująca kwestie prawa autorskiego pomiędzy krajami – sygnaturiaszami
Data : 9 września 1986
Rdzeń konwencji
KONWENCJA BERNEŃSKA
Zasada minimum zasada asymilacji
ochrony
Sygnatariusze mają obowiązek autorzy ze wszystkich krajów
przyjąć w swoim kraju jako członkowskich są traktowani
minimalny okres ochrony, okres na równi.
zadeklarowany w umowie
wspólnej.
Dziś min. 70 lat od śmierci
autora
!!!! DROIT DE SUITE – prawo następstwa
Prawo czerpania od autora korzyści od każdej kolejnej odsprzedaży jego utworu, dzieła.
1883 – Międzynarodowa Konwencja o Ochronie Własności Przemysłowej (Paryż)
4. Patent
· Potocznie – dokument wydany przez odpowiednie instytucje patentowe
· Prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas
(prawo do zabraniania komuś czegoś J )
5.Wynalazek
To rozwiązanie techniczne, poprzedzone przez pomysł, dotychczas nieopatentowane
!!! Kryteria zdolności patentowej !!!
· Nowość
· Charakter techniczny
· Odpowiedni poziom wynalazczości
· Kryterium dostatecznego ujawnienia (zgłoszenie wynalazku w urzędzie patentowym)
!!!! Formalne kategorie wynalazków!!!
WYNALAZEK
Sposób urządzenie produkt
Sposób- to np. nowatorski sposób wykorzystania jakichś sukcesów, np. nowy zapach perfum J
Zasady przyznawania patentów:
-Zasada terytorialności (ochrona za granicą np.książka)
-Zasada ograniczenia czasowego (20lat. A potem trzeba odświeżyć patent)
-Zasada odpłatności
-Zasada dziedziczenia i zbywalności
Nie można dostać patentu na:
-Nowe odmiany roślin, ras zwierząt oraz biolog. sposoby hodowli roślin lub zwierząt
-Sposoby leczenia chorób w dziedzinie medycyny i weterynarii oraz ochrony roślin
-Wynalazki ,, z których korzystanie byłoby sprzeczne z obowiązującym prawem lub porządkiem publicznym
-Programy do maszyn cyfrowych
-Produkty przemian jądrowych
Ograniczenia ochrony patentowej
- właściciel praw patentowych nie może zabronić :
..Korzystania z wynalazku, który znajduje się w kraju ochrony przejściowo (tzw. przywilej komunikatywny)
..Korzystanie z wynalazku z uwagi na ważny interes państwowy (za wynagrodzeniem)
..Korzystanie z wynalazku dla celów badawczych i doświadczalnych
..Wykonania leku (który stanowi wynalazek) w aptece na podstawiwe recepty
..Skorzystania z wynalazku osobie, która w dobrej wierze korzysta z wynalazku, w dacie jego pierwszeństwa.
!! WIPO- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej
jej celem jest koordynacja i tworzenie regulacji w zakresie systemu ochrony własności intelektualnej oraz zapewnienie pomocy prawnej i technologicznej
data powstania – 1967 , Genewa
jedna z 16 organizacji ONZ
!! TRIPS – porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej
Celem jest ochrona oraz dochodzenie i egzekwowanie praw własności intelektualnej, promocja innowacji technicznej oraz transferu i upowszechniania technologii ze wzajemną korzyścią dla producentów i użytkowników wiedzy technicznej, w sposób sprzyjający zrównoważeniu praw i obowiązków.
Akty prawne:
ust. O prawie autorskim i prawach pokrewnych
ust. O zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
ust. O ochronie baz danych
ust. O przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym
Ust. O prawo własności przemysłowej
Ust. Prawo prasowe
!!!!!!!!!!
Prawa autorskie osobiste
-Podpisanie się pod utworem i nikt inny nie może tego zrobić
-Niezbywalne i nieograniczone w czasie
Prawa autorskie majątkowe:
-Ograniczone w czasie do 70 lat po śmierci twórcy i zbywalne
-Prawa autora do dysponowania utworem np. do jego sprzedaży i zarabiania
1.Czy można kopiować książki(płyty)??
Tak, ale tylko raz, i na użytek własnyJ
Technologia a własność intelektualna – wnioski
Usprawnienia prewencji usprawnienie zarządzanie prawami
(Zabezpieczenia) represji (ściganie i (organizacje)
Karanie)
Świadomość
!!!! ZAiKS – Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Prezes – Edward Pałłasz (kompozytor)
Cel – zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi twórców
„Branżowe” organizacje zarządzania prawami autorskimi w Polsce
ü Stowarzyszenie Artystów Polskich (SAP)
ü ZWIĄZEK Artystów Scen Polskich (ZASP)
ü Związek Polskich Artystów Fotografików ZPAF
!!!!!!!!!!! Fundusz Martwej Ręki = Fundusz Promocji Twórczości
Cel – przyznanie stypendiów dla młodych twórców i artystów
Dlaczego taka nazwa?? Bo bierze pieniądze z dawno nieżyjących twórców.
!!!! sposoby zabezpieczenia tekstu w Internecie:
-Stosowanie nieedytowanych formatów plików np. PDF
-Podział tekstu na fragmenty (np.biblioteki cyfrowej)
-Autoryzacja dostępu (np. hasło, login)
-Udostępnienie tylko danych skierowujących
-Udostępnienie tylko części tekstu (streszczeń, abstrakt, rozdziały) reszta przesyłana np. mailem po opłaceniu usługi
-Blokowanie możliwości użycia prawego przycisku myszy
Muzyka na nośnikach optycznych
-Stosowanie na początku ścieżki pewnych mechanizmów dezinformujących urządzenie kopiujące
-Zamieszczanie ostrzeżeń o możliwości uszkodzenia sprzętu w razie podjęcia próby kopiowania(bezprawnie!)
-Stosowanie mechanizmów DRM
Muzyka w Internecie
-Udostępnianie fragmentów plików
-Uniemożliwianie zapisu odtworzonego dźwięku, np. dzwonków do telefonów
-Stosowanie w plikach algorytmów definiujących ilość dozwolonych odtworzeń (mechanizm, szafy grającej)
-W sieciach PZP
1.Czy używanie ZPP jest legalne? Tzw. fake’ów?
Tak, o ile nie naruszy praw autorskich
Zabezpieczenia aplikacji komputerowych(gry, programy)
ü Np. DRM!!!
ü Udostępnianie wersji tekstowych
ü Stosowanie kluczy numerycznych
ü Klucze sprzętowe
ü Próba uzyskania „dobrowolnej” zgody użytkownika
Koniec J
Teraz te projekty, a mianowicie= podany jest skrót, i należy opracować je czyli dowiedzieć się kiedy powstał, jaki cel , data, … j.w....
anmaria53