WYKŁAD
16.01.2007.
OPIEKA NAD NOWORODKIEM
Podział noworodków w zależności od czasu trwania ciąży:
Ø Urodzone przed 37 tygodniem ciąży – wcześniaki
Ø Urodzone między 38 a 42 tygodniem ciąży – noworodki urodzone o czasie
Ø Urodzone po 42 tygodniu ciąży – noworodki przenoszone
Podział w zależności od masy urodzeniowej:
Ø Z niską masą urodzeniową – poniżej 2500 g
Ø Z prawidłową masą urodzeniową – 2500 – 4500 g
Ø Z nadmierną masą urodzeniową – 4500 g
Należy zawsze pamiętać, że o dojrzałości noworodka decyduje wiek ciążowy i masa urodzeniowa ciała!!!
Czynności wobec noworodka wykonywane na sali poporodowej
Ø Odpępnienie
Ø Udrożnienie dróg oddechowych
Ø Ocena stanu noworodkazapewnienie kontaktu matka – dziecko, ochrona przed zimnem
Ø Zaopatrzenie pępowiny, wykonanie zabiegu Credego (azotan srebra ma zapobiegać rzeżączkowemu zapaleniu spojówek u noworodków)
Ø Ocena dojrzałości noworodka
Ø Ocena stanu klinicznego noworodka
Skala Apgar
Objawy
0 pkt
1 pkt
2 pkt
Czynność serca
Brak
Poniżej 100 u/min
Powyżej 100 u/min
Oddech
Wolny, nieregularny
Regularny, głośny krzyk
Napięcie mięśniowe
Wiotkie
Samoistne
Prawidłowe, samoistne ruchy kończyn
Odruchy z nosa
Grymasy twarzy
Kaszel, kichanie
Zabarwienie skóry
Bladość lub sinica
Sinica obwodowa
różowe
Mówimy, że stan dziecka jest dobry, gdy otrzymuje 9 – 10 pkt.
Pierwsze 4 tygodnie stanowią okres adaptacji do samodzielnego życia poza organizmem matki poprzez:
Ø Ustalenie własnego krążenia
Ø Uruchomienie samodzielnego oddychania
Ø Opanowanie aktu ssania oraz czynności trawienia i wchłaniania
Ø Uruchomienia wydalania kału i wydzielania moczu
Ø Opanowanie zdolności utrzymania właściwej temperatury ciała
Charakterystyka noworodka donoszonego:
Ø Długość ciała 50 – 52 cm
Ø Masa ciała 2,5 – 4,5 kg
Ø Obwód klatki piersiowej 32 - 34 cm
Ø Obwód głowy 34 – 36 cm
Ø Pępek w połowie odległości między wyrostkiem mieczykowatym a spojeniem łonowym
Ø Głowa duża – ¼ długości ciała
Ø Szyja krótka, mało ruchoma, tułów długi, klatka piersiowa beczkowata, brzuch duży, kończyny krótkie, zgięte w stawach
Stany przejściowe
Ø Fizjologiczny spadek masy ciała (10% masy urodzeniowej) na skutek utraty wody przez skórę, płuca, nerki, wydalanie smółki, ograniczonej podaży płynów w pierwszych dniach życia (4 – 5 doba)
Ø Żółtaczka fizjologiczna pojawia się w 2 – 3 dobie i ustępuje samoistnie ok. 10 dnia, poziom bilirubiny we krwi nie powinien przekroczyć 10 mg%
Ø Obrzmienie brodawek piersiowych niekiedy z wydzielaniem mleka, krwawienie z pochwy pod wpływem krążących we krwi dziecka hormonów matki
Ø Podwyższenie temperatury dziecka
Wygląd zewnętrzny
wcześniak
donoszony
Hipotroficzny
Skóra
Pokryta meszkiem, żywoczerwona, pomarszczona, bardzo cienka, przezroczysta
Miękka, aksamitna, żywo różowa, gładka
Blada, sucha, zażółcona, pomarszczona, luźna, łuszczy się
Paznokcie
Miękkie, mogą nie pokrywać opuszków palców
Twarde, sięgają opuszek palców
Podbarwione smółką
Głowa
Miękkie kości czaszki, szerokie szwy
Kości twarde, nieprzesuwalne
Uszy
Miękkie, niekształtne, chrząstki niewykształcone
Twarde, kształtne, chrząstki wykształcone
Narządy płciowe
Brak jąder w mosznie, wargi sromowe większe nie pokrywają małych
Jądra zstąpione, wargi sromowe mniejsze zakryte
Tkanka tłuszczowa
Śladowa
Dobrze rozwinięte
Brak podściółki tłuszczowej
słabe
prawidłowe
Nadmierne napięcie
Badania przesiewowe u noworodków.
W Polsce wszystkie noworodki objęte są badaniami w kierunku hipotyreozy, fenyloketonurii oraz mają wykonywane badania w kierunku wykrycia wad słuchu.
Hipotyreoza jest chorobą spowodowaną przez niedobór hormonów produkowanych przez tarczycę. Wrodzona hipotyreoza, które nie jest odpowiednio wcześnie wykryta powoduje nieprawidłowy rozwój mózgu co w konsekwencji powoduje upośledzenie umysłowe chorego dziecka.
Najczęstsze przyczyny to: wady rozwojowe tarczycy (brak tarczycy, przemieszczenie, nieprawidłowa synteza hormonów) lub oporność tkanek na działanie hormonów tarczycy. Przejściowa hipotyreoza może być spowodowana przez niedobór lub nadmiar jodu w czasie ciąży.
Fenyloketonuria – wrodzona, dziedziczna. Przenoszona przez autosomalny gen recesywny stąd choroba dziedziczona jest przez część potomstwa (średnio 1 dziecko zdrowe, 1 dziecko chore, 2 dzieci nosiciele genu). Częstość występowania w populacji polskiej wynosi około 1:7000 urodzeń.
Podstawowym objawem klinicznym jest opóźnienie rozwoju psychoruchowego zauważalne już w okresie niemowlęcym. Choroba nie leczona – upośledzenie umysłowe na ogół bardzo znacznego stopnia.
Przyczyną choroby jest uszkodzenie enzymatycznego systemu rozkładającego fenyloalaninę, co powoduje gromadzenie się dużych jej ilości w płynach ustrojowych chorego.
...
sukienka