Radiologi - Zakład diagnostyki obrazowej.doc

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ

RTG                                        USG                                   TK                                           RM

Rentgenowska              Ultrasonograficzna                 Tomografia                             Rezonans

                                                                                   Komputerowa                       Magnetyczny

RTG – zdjęcie rentgenowskie

Pracownia składa się z:

Lampy rentgenowskiej → generatora (emituje prąd do wysokiej temperatury) → stół, statyw rentgenowski → ścianka do prześwietlania → klisza

Wykonywanie badań odbywa się w pozycji stojącej lub leżącej.

Pozycja stojąca:

- zdjęcie czaszki,

- zdjęcie zatok,

- zdjęcie kręgosłupa (część szyjna, piersiowa, lędźwiowa, krzyżowa),

- zdjęcie klatki piersiowej,

- zdjęcie jamy brzusznej,

Pozycja leżąca:

- złamanie kończyn górnych i dolnych,

- zdjęcie jamy brzusznej,

Ścianka rentgenowska łączy w sobie stół i statyw można pochylić pod dowolnym kątem, służy do prześwietlania a obraz, który powstaje na monitorze – pokazuje obraz w czasie rzeczywistym.

              Badania kontrastowe stosuje się do badań:

- przewodu pokarmowego,

- żołądka,

- fragmentu dwunastnicy,

Środki kontrastujące to:

- siarczan baru,

- jod uropoliny,

Pasaż przewodu pokarmowego:

- badania kontrastowe jelita cienkiego z podaniem kontrastu i podglądać, co jakiś czas – trwania badania przez 4 godziny,

- badanie kontrastowe jelita grubego – jelito kontrastowane jest przez odbyt,

Promieniowanie rentgenowskie wynalazł w 1895 roku Wilhelm Roentgenow początkowo nazywano je promieniami X. Fale elektromagnetyczne uzyskują się w sposób sztuczny.

Budowa lampy rentgenowskiej:

Anoda umieszczona jest na wirniku, który obraca anodę umożliwiając to wydłużenie czasu używalności.

Lampa to próżnia otoczona kołpakiem i otoczona olejem (wypełniona) olejem pochłaniającym promieniowanie.

Właściwości promień X:

- są niewidoczne,

- przechodzą przez materie organiczną z częściowym pochłanianiem,

- działanie szkodliwe biologicznie (na podłożu genetycznym wywołują mutacje odległe w czasie bądź natychmiastowe),

Działa szkodliwie na narządy:

- oczy – soczewka, siatkówka,

- narządy płciowe – stosuje się osłony na gonady,

- szpik kostny,

- tarczyca,

TK – tomografia komputerowa

Wykorzystane są promienie rentgenowskie, wymyślił je Haunsfild J. H. Koracy.

Zbudowany jest z koła – gantry, która skanuje pacjenta lub kończyny górne bądź dolne leżącego na stole i wprowadzany do środka. Na obwodzie gantry umieszczona jest lampa rentgenowska, która emituje promienie, następnie są zbierane na detektory, wyświetlane obraz na komputerze monitora.

Ciało ludzkie ma gęstość niejednorodną woda ma gęstość 0.

                                --    + 1023 kość

                                    --    80

                                    --    20

                                    --     0   Jednostki Hannsfilda

                                    --   - 1023

Dodatnie jednostki Hannsfilda:

+ 20 - + 80 – narządy miąższowe, krew,

+ 5 blisko – płyny patologiczne,

Ujemne jednostki Hannsfilda:

- 30 – gruczoł sutkowy,

- 100 (- 200) – tkanka tłuszczowa,

- 700 – tkanka płucna,

Rozróżniamy dwa rodzaje aparatów:

Aparat sekwencyjny – grubość skanowania od 1 do 10 mm:

- zatrzymuje się po każdym okrążeniu, czas pracy bardzo długi,

- aparat pracujący ciągło bez zatrzymywania w pracujący w ciągłym systemie, zastosowano więcej detektorów oraz ruchomy stół, tomograf spiralny, spiral napromieniowuje pacjenta promieniami rentgenowskimi.

USG – Ultrasonografia

Budowa:

- monitor,

- pulpit,

- głowica, która podłączona jest do komputera, wykorzystywane są fale ultradźwiękowe o częstotliwości od 2,5 do 10 MHz.

Głowica zawiera kryształki pizoelektryczne, które pod wpływem prądu drżą, głowica wysyła i odbiera sygnał, odbierane są informacje są przesyłane do komputera i wyświetlane na monitorze.

Głowica mają charakter:

- linearny,

- sektorowy,

- konweksowe,

rodzaje ultradźwięków:

- głębokość 2,5 – 3,5 MHz – wchodzą głęboko, uzyskanie większej informacji, stosowane na jamie brzusznej i serce głęboka penetracja struktur powierzchni,

- 7,5 MHz – niska penetracja struktury powierzchnia, sutki i szyja,

- 10 MHz – gałka oczna,

Narządy i części ciała gdzie są wykonywane:

- oczy,

- mózgowie u dzieci z niezarośniętą ciemiączką, ciemiączko przednie, mózg i móżdżek 5 MHz,

- szyja – tarczyca, ślinianki, naczynia szyjne, torbiele, węzły chłonne,

- klatka piersiowa – serce, nieprawidłowe zbiorniki płynu – opłucna, piersi,

- jama brzuszna – narządy lite – oceniamy wątrobę, trzustkę, śledziona, nerki, macica oraz narządy zawierające płyny, pęcherz moczowy, pęcherzyk żółciowy, naczynia krwionośne – aorta, żyły główne,