Razem można więcej, czyli jak prowadzić firmę w formie spółki.pdf

(87 KB) Pobierz
121156247 UNPDF
e-Biznes , KsiĊgowoĞü w firmie , Prawo , Spóáki
Razem moĪna wiĊcej, czyli jak prowadziü
firmĊ w formie spóáki
W naszym cyklu artykuáów dotyczących prowadzenia wáasnej firmy,
dziaáającej w branĪy informatycznej prezentowaliĞmy juĪ jak moĪna zaáRĪ\ü firmĊ, z
jakich dotacji korzystaü oraz jak zająü siĊ sprawami ksiĊgowymi. DziĞ odpowiemy na
pytanie, co zrobiü w sytuacje gdy chcesz dziaáDü wspólnie, w kilka osób? Artykuá
poĞwiĊcamy trzem podstawowym rodzajom spóáek.
Paweá "Alien"
CzĊsto zdarza siĊ tak, Īe biznes chcemy rozkrĊcaü w kilka osób - czasem dwie, czasem
trzy, a czasem jeszcze wiĊcej. Nie ma problemu, jeĞli jedna osoba jest wyraĨnym liderem i
bierze na siebie ciĊĪar odpowiedzialnoĞci za firmĊ, a reszta po prostu pomaga. W takich
sytuacjach rozliczenia na zasadzie jednej firmy i podwykonawców wydają siĊ
najwáDĞciwsze.
Jednak jeĪeli kaĪda osoba angaĪuje siĊ w rozwój biznesu w równym lub podobnym
stopniu i niekoniecznie ma to swoje odzwierciedlenie w bieĪących korzyĞciach
finansowych, to pojawiają siĊ oczekiwania wszystkich w zakresie udziaáu w przyszáych
zyskach. Uczestnicy projektu zaczynają myĞleü o dziaáaniu w spóáce.
Na poziomie niewielkiego biznesu stosunkowo áatwo dostĊpne są trzy rodzaje spóáek -
cywilna, jawna oraz spóáka z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią . Przyjrzymy siĊ kaĪdej z
nich, omówimy róĪnice pomiĊdzy nimi oraz koszty funkcjonowania. WczeĞniej jednak
kilka sáów na temat popularnej alternatywy - spóáki bez spóáki.
Jedna dziaáalnoĞü gospodarcza, czyli wirtualna spóáka
Dla bardzo niewielkich przedsiĊwziĊü powszechną praktyką jest sytuacja, w której jedna
osoba rejestruje dziaáalnoĞü gospodarczą i bierze formalny aspekt prowadzenia firmy "na
siebie", natomiast pozostali wspólnicy uczestniczą "po cichu" w ewentualnych zyskach.
Zwykle odbywa siĊ to na zasadzie uzgodnieĔ ustnych i nie ma Īadnych formalnych
umocowaĔ.
Wspólnicy początkowo mogą pracowaü na rzecz dziaáalnoĞci w formie wolontariatu, a
jeĞli firma osiąga zyski, którymi wspólnicy chcą siĊ podzieliü to tworzone są umowy
cywilnoprawne (umowy o dzieáo lub zlecenie) pomiĊdzy nimi a dziaáalnoĞcią
gospodarczą i w ten sposób nastĊpuje podziaá zysków. Ma to zresztą pewne zalety
podatkowe - wiele umów o dzieáo związanych z branĪą IT jest ĞciĞle powiązana z
czerpaniem zysków z autorskich praw majątkowych, a to pozwala korzystaü ze
zryczaátowanych 50% kosztów uzyskania przychodu.
121156247.003.png 121156247.004.png
Zaleta tego rozwiązania jest w zasadzie tylko jedna - niskie koszty. Są one bowiem takie
same, jak przy zwykáej dziaáalnoĞci gospodarczej.
Wad jest niestety wiĊcej. Trzeba zdawaü sobie sprawĊ, Īe taka forma dziaáalnoĞci nie
chroni w zasadzie nikogo. JeĞli dziaáalnoĞü bĊdzie przynosiü straty to osoba, która wziĊáa
Mą formalnie "na siebie" nie bĊdzie dysponowaü skutecznymi sposobami egzekwowania
udziaáu w stratach przez resztĊ wspólników. I odwrotnie - w Ğwietle prawa firma ma tylko
jednego wáDĞciciela, co moĪe zostaü wykorzystane w razie ewentualnej káótni miĊdzy
wspólnikami.
No i na koniec warto pamiĊtaü o jeszcze jednej kwestii. Takie rozwiązanie jest niezgodne z
prawem. Nawet bowiem zawierając uzgodnienia dotyczące spóáki w formie ustnej,
zawiązana zostaje w rzeczywistoĞci spóáka cywilna i niesie to z sobą szereg konsekwencji
opisanych dalej.
Spóáka cywilna
Przez wiele lat byáa to najczĊĞciej rozwaĪana forma spóáki dla niewielkiego biznesu. Jej
zaletą jest minimalna iloĞü formalnoĞci związanych z jej zawiązaniem - umowĊ spóáki
wystarczy spisaü na kartce papieru (dla celów dowodowych, poniewaĪ waĪna jest takĪe
umowa spóáki "ustna"). WaĪne, aby wymieniü nazwĊ, którą bĊdzie siĊ posáugiwaü spóáka,
podaü dane wszystkich wspólników oraz ich udziaá w zyskach i stratach (w razie braku
takiej adnotacji przyjmuje siĊ, Īe jest on równy).
Niezbyt dobrą wiadomoĞcią bĊdzie to, Īe kaĪdy wspólnik na gruncie prawa jest
niezaleĪnym przedsiĊbiorcą i musi zarejestrowaü wáasną dziaáalnoĞü gospodarczą. KaĪdy
ze wspólników rozlicza siĊ z dochodu niezaleĪnie, w przypadającym na niego udziale w
zyskach (lub stratach). Nie istnieje coĞ takiego jak majątek spóáki. Spóáka cywilna nie
posiada osobowoĞci prawnej - jest ona tylko szczególną formą deklaracji wspóápracy
pomiĊdzy przedsiĊbiorcami, przy zaáRĪeniu, Īe celem tej wspóápracy bĊdzie wspólne
osiągniĊcie zysku.
JeĞli wiĊc spóáka zakupi na przykáad laptopa to nie bĊdzie on stanowiü majątku spóáki, a
majątek wspólników w odpowiednich proporcjach.
Wynikają z tego niestety wyĪsze koszty funkcjonowania - kaĪdy ze wspólników
niezaleĪnie musi ponosiü koszty związane z opáacaniem skáadek ZUS oraz koszty
rozliczeĔ podatkowych. JeĞli wiĊc spóáka ma dwóch wspólników to koszty fiskalne jej
dziaáania bĊGą podwójne w stosunku do indywidualnej dziaáalnoĞci gospodarczej.
Funkcjonowanie spóáki bywa równieĪ doĞü uciąĪliwe, zwáaszcza przy wiĊkszej iloĞci
wspólników. KaĪdy dokument czy umowa musi byü podpisana przez wszystkich
wspólników, w przeciwnym razie bĊdzie niewaĪna. W sytuacji, gdy wspólnicy czĊsto są w
podróĪach warto rozwaĪ\ü zakup podpisu elektronicznego lub udzielenie peánomocnictwa
do podpisywania dokumentów innemu wspólnikowi lub zaufanej osobie.
Na koniec jeszcze jedna kluczowa informacja - za wszystkie zobowiązania spóáki
osobowej, wspólnicy odpowiadają solidarnie caáym swoim majątkiem. Oznacza to, Īe
Gáugi bĊGą mogáy byüĞciągane nawet z majątku, który nie ma ze spóáNą nic wspólnego
(np. prywatny samochód).
Co gorsza, wierzyciela nie wiąĪą tu Īadne ograniczenia. MoĪe on Ğciągaü swoją naleĪnoĞü
zarówno z majątku zakupionego na spóáNĊ, jak i egzekwowaü ją z majątku któregokolwiek
wspólnika. Nie moĪna wiĊc wykluczyü sytuacji, w której jeden wspólnik zostanie
pozbawiony caáego majątku osobistego za dáugi spóáki, a majątek drugiego wspólnika
pozostanie nietkniĊty.
W takiej sytuacji wspólnicy bĊGą mogli na drodze cywilnoprawnej wyrównaü rachunki
miĊdzy sobą, ale to oznacza spĊdzenie dáugich miesiĊcy w sądach.
Spóáka jawna
Ta forma spóáki jest doĞü podobna do spóáki cywilnej. Jest to równieĪ spóáka osobowa.
Regulują ją jednak inne przepisy - spóáka cywilna bazuje na Kodeksie cywilnym, podczas
gdy podstawowym aktem prawnym dla spóáki jawnej jest Kodeks Spólek Handlowych (w
skrócie KSH). Sama spóáka podlega wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Popularny sklep internetowy
morele.net
Popularny sklep internetowy morele.net jest przykáadem firmy IT dziaáającej w formie
spóáki jawnej . Zostaá on przeksztaácony ze spóáki cywilnej - kaĪda spóáka cywilna, która
przekroczy obrót 800 000 EURO w roku musi zostaü przeksztaácona w spóáNĊ jawną.
W odróĪnieniu od spóáki cywilnej, spóáka jawna posiada tzw. "uáomną osobowoĞü
prawną" - nie jest osobą prawną, ale moĪe nabywaü prawa, zaciągaü zobowiązania,
pozywaü i byü pozywana. Oznacza to w szczególnoĞci, Īe posiada swój wáasny majątek.
121156247.005.png 121156247.006.png
Jest to spora róĪnica w porównaniu do spóáki cywilnej, gdzie majątek naleĪDá bezpoĞrednio
do wspólników.
Istnieje jedna istotna konsekwencja tego faktu. Co prawda wspólnicy spóáki jawnej
równieĪ odpowiadają za jej zobowiązania caáym swoim majątkiem, jednakĪe wierzyciel
musi w pierwszej kolejnoĞci egzekwowaü swoje naleĪnoĞci z majątku spóáki, a dopiero
gdy to siĊ nie powiedzie, moĪe zainteresowaü siĊ prywatnym majątkiem wspólników.
Wadą spóáki jawnej jest wyĪszy koszt jej zaáRĪenia, w związku z koniecznoĞcią uzyskania
wpisu do KSH, naleĪy przyjąü, Īe wyniesie on nie mniej niĪ 1250 zá.
Spóáka z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią
Poprzednio opisywane spóáki naleĪDáy do spóáek osobowych - byáy one zawierane
pomiĊdzy konkretnymi osobami i to udziaá osobowy byá kluczowym elementem ich
egzystencji. Ani spóáka cywilna, ani spóáka jawna nie musi posiadaüĪadnego kapitaáu
początkowego.
Inaczej jest ze spóákami kapitaáowymi, do których naleĪy spóáka z ograniczoną
odpowiedzialnoĞcią (w skrócie "z o.o."). Tutaj udziaá osobowy ma znaczenie drugorzĊdny
- udziaáowcy mogą siĊ dowolnie zmieniaü bez wpáywu na relacje spóáki ze Ğwiatem
zewnĊtrznym. Istotny jest natomiast kapitaá, czyli to co wspólnicy wnoszą do spóáki.
Spóáki z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią od bieĪącego roku na nowo staáy siĊ interesująFą
formą dziaáania dla biznesu o niewielkiej skali. Wszystko przez zmianĊ przepisów.
Dawniej do rejestracji spóáki konieczne byáo wniesienie wkáadu zaáRĪycielskiego w
wysokoĞci 50 tysiĊcy záotych. Teraz wystarczy 5000 zá.
Podstawową zaletą spóáki kapitaáowej jest to, Īe wspólnicy odpowiadają za jej
zobowiązania tylko do wysokoĞci wkáadów. A wiĊc wierzyciele mogą egzekwowaü swoje
naleĪnoĞci z majątku spóáki, ale prywatny majątek wspólników co do zasady jest
nietykalny. Spóáka z o.o. posiada osobowoĞü prawną - jest odrĊbnym bytem prawnym, a
jej wspólnicy nie muszą prowadziü dziaáalnoĞci gospodarczej.
NaleĪy jednak odróĪniü brak odpowiedzialnoĞci wspólników od odpowiedzialnoĞci
zarządu. SpóáNĊ reprezentuje bowiem zarząd, a nie wspólnicy. Skáad zarządu moĪe siĊ
pokrywaü z listą udziaáowców spóáki (wspólników). NaleĪy jednak pamiĊtaü, Īe za
dziaáania na szkodĊ spóáki zarząd moĪe ponieĞü odpowiedzialnoĞü karną, a ponadto
odpowiadaü swoim wáasnym majątkiem. Wbrew powszechnej opinii, spóáka z
ograniczoną odpowiedzialnoĞcią nie jest wiĊc sposobem na bezkarne zaciąganie
zobowiązaĔ.
Status spóáki wpisanej do
KRS moĪesz sprawdziü na stronie http://krs.cors.gov.pl
JeĞli utrzymujesz stosunki biznesowe z innymi spóákami wpisanymi do KRS, ich status
moĪesz sprawdziü na stronie http://krs.cors.gov.pl . Znajdziesz tutaj podstawowe dane
takiej spóáki oraz informacje o tym kto i w jakim zakresie jest upowaĪniony do
reprezentowania spóáki. Rejestr moĪna przeszukiwaü po nazwie spóáki oraz numerze KRS,
REGON i NIP.
Mimo wszystko jednak, spóáka z o.o. pozwala ograniczaü ryzyko udziaáu w okreĞlonym
przedsiĊwziĊciu i zalecana jest szczególnie tam, gdzie wspólnicy nie znają siĊ zbyt dobrze
(przy spóákach osobowych wymagane jest bardzo duĪe zaufanie do pozostaáych
wspólników). Jest to równieĪ perspektywiczna forma prowadzenia dziaáalnoĞci - pozwala
pozyskiwaü inwestorów, którzy wprowadzą do spóáki kapitaá w zamian za udziaáy.
Praktycznie brak jest takiej moĪliwoĞci w przypadku spóáek osobowych.
Wadą są wyĪsze koszty prowadzenia takiej spóáki . Koszt rejestracji to co najmniej 1500 zá
i wiĊcej (zaleĪnie od wysokoĞci kapitaáu zakáadowego). Spóáka z o.o. musi równieĪ
prowadziü peáne ksiĊgi rachunkowe, a to oznacza miesiĊczny wydatek na rzecz biura
rachunkowego w wysokoĞci min. 1000 zá. Nie ma natomiast kosztów prowadzenia
dziaáalnoĞci gospodarczej przez kaĪdego ze wspólników osobno. SpóáNĊ z o.o. obowiązują
takĪe bardziej skomplikowane uregulowania prawne - zarząd bĊdzie musiaá opanowaü
wszystkie podstawowe przepisy regulujące sposób jej funkcjonowania.
121156247.001.png 121156247.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin