1. Jakie rozmiary powinna mie� klatka dla pojedy�czej nimfy ? Ptaki powinny mie� tak du�� klatk�, by swobodnie mog�y w niej macha� skrzyd�ami nie zaczepiaj�c o struktury klatki, w��czaj�c zabawki. Dla nimf minimalne wymiary to 45 � 45 � 60 cm. Klatka "podr�na" mo�e by� mniejsza. Istotne jest, by odleg�o�� mi�dzy szczebelkami klatki wynosi�a 2cm lub mniej, by ptak nie w�o�y� w nie g��wki i nie zrani� si� przy tym. Drzwiczki powinny by� odpowiedniej wielko�ci, by mo�na by�o wyj�� przez nie ptaka na r�ce bez konieczno�ci dodatkowych manipulacji. Dziobek i pazurki mog� r�wnie� utkn�� w miejscu z��cze� na szczycie okr�g�ej klatki co nie jest bezpieczne. 2. Czy lepiej kupi� ptaka z woliery czy "wychowanego" przez cz�owieka ? Wielokrotnie nie ma wyboru. Wykarmione przez cz�owieka nimfy s� nadal rzadko�ci�. Ptak z woliery nie mia� do czynienia z r�k� ludzk� - b�dzie si� jej panicznie ba�. Miesi�ce up�yn� zanim oswoi si� na tyle, by towarzyszy� cz�owiekowi przy obiedzie, na g�askanie mo�e nie by� wi�kszej szansy. Je�li oswojony ptak jest tym, co chce si� mie�, trzeba kupi� bardzo m�od� nimf� - ok 8-10 tygodniow�. Im starszy ptak, tym trudniej go oswoi�. 3. Jakie ptaki mog� by� trzymane razem z nimf� ? W jakiej klatce ? W tym samym pokoju ? Nimfy s� pasywnymi ptakami - raczej uciekn� ni� podejm� walk�. Dlatego trzymanie ich w jednej klatce z innymi ptakami nie jest dobrym pomys�em - inne ptaki b�d� nimi rz�dzi�, jak b�d� chcia�y. Widzieli�my pau�k� falist� zap�dzaj�c� nimf� w kozi r�g! Mo�na je natomiast trzyma� w jednym pokoju z ka�dym innym ptakiem. Trzeba im tylko da� oddzielny czas na zabaw� poza klatk�, je�li inne ptaki s� zbyt dominuj�ce. 4. Czy mo�na je nauczy� m�wi� ? Jak to zrobi� ? Tak, nimf� mo�na nauczy� m�wi�. Samce s� generalnie lepsze w tym, ni� samiczki. Nie ucz ptaka gwizda�. Nimfy, kt�re nauczy�y si� gwizda� z regu�y nie naucz� si� m�wi� (s� wyj�tki!). Powtarzaj dane s�owo lub kr�tkie zdanie a� ptak je powt�rzy. Pami�taj, �e ptak powtarza zdania dla niego interesuj�ce. Wiele ptak�w nie powie "dzie� dobry", gdy� jest to monotonne, ale ch�tnie powie "cze��" na wysokim tonie. Zawsze daj ptakowi jego ulubiony smako�yk w nagrod� za wypowiedziane s�owo - na pocz�tku za ka�d� pr�b�, nast�pnie tylko za udan�. Kobiece i dzieci�ce g�osy s� dla ptaka �atwiejsze do na�ladowania - z uwagi na wysokie tony. Sesje nauczania musz� by� kr�tkie - ptak szybko traci zainteresowanie. 5. Czy nale�y przykrywa� klatk� na noc ? Nie ma takiej potrzeby, pod warunkiem, �e trzyma si� klatk� z daleka od przeci�g�w. Ptaki trzymane w przeci�gu choruj� - nawet je�li temperatura nie jest niska. Wielu w�a�cicieli przykrywa klatk�, �eby nie by� budzonymi o �wicie. Nimfy cz�sto w nocy dostaj� atak�w paniki - w kompletnej ciemno�ci mog� zrani� si� rzucaj�c si� w panice po klatce. Nale�y im zostawi� nocne �wiat�o lub lampk�, �eby widzia�y barierki i zabawki. 6. Jakie barierki umie�ci� w klatce ? Jakie drewno jest toksyczne ? Nimfy powinny dosta� barierki r�nych rozmiar�w . Da im to mo�liwo�� �wiczenia no�ek i zapobiegania problemom zdrowotnym. Wiele gatunkow drzew jest toksyczna - ga��zie jab�oni s� bezpieczne i �atwo dost�pne. Nie nale�y pokrywa� barierek papierem �ciernym - powoduje on otarcia i infekcje. 7. Czym wy�cieli� klatk� ? Najlepsze s� czarno-bia�e gazety. Kolorowe farby drukarskie s� toksyczne. Gazeta na dnie u�atwi obserwacj� odchod�w - zmiany ich konsystencji mog� �wiadczy� o chorobie: wszystkie inne materia�y, gdy zamokn�, stanowi� pod�o�e do wzrostu bakterii i grzyb�w. Papier �cierny powoduje otarcia i nie powinno si� go stosowa�. Gdy ptak ma naturalne �erdzie, pazurki �cieraj� si� same i nie ma potrzeby dodatkowych zabezpiecze� 8. Jak rozpozna�, �e ptak jest chory ? Kiedy wzi�� go do weterynarza ? Oznaki choroby: zaburzenie w ptasich codziennych czynno�ciach. Odmienny krzyk lub ca�kowita cisza, zmiana konsystencji odchod�w i cz�sto�ci wydalania, spadek na wadze, zmiejszenie cz�sto�ci czyszczenia pi�r i jako�ci ich utrzymania, zmniejszony apetyt lub jego brak, bezczynno��, opadni�te skrzyd�a, wydzielina z oczu, wydzielina z nozdrzy, zablokowane nozdrza, zanieczyszczone pi�ra na g�owie i wok� nozdrzy, kichanie, nastroszone pi�ra, problem w utrzymaniu r�wnowagi (bardzo powa�ny znak), trudno�� w utrzymaniu si� na �erdzi (ptak siedzi na dnie klatki). Z chwil�, gdy zauwa�one zostan� w/w symptomy i ptak traci na wadze, nale�y zanie�� go do weterynarza. Po pewnym czasie trzymania ptaka po prostu wie si�, gdy co� z nim jest "nie tak" 9. Jak d�ugo �yj� nimfy ? Ptak trzymany w bezpiecznych warunkach i na zr�nicowanej diecie �yje ok. 15-18 lat. Niestety wiele ginie na skutek nieprzewidzianych wypadk�w. 10. Jakie zabawki jej zapewni� ? Wszystkie papugi powinny mie� 4 rodzaje zabawek: do wspinania, hu�tawk�, do "�ucia" i uk�adanki. Niekt�re zabawki zawieraj� w sobie 2-3 w/w typy. Zabawki do �ucia utrzymuj� ptasi dziobek w dobrej kondycji. Nimfy wydaj� si� preferowa� kamienie z lawy wulkanicznej, nale�y jednak uwa�a�, by nie od�ama�y kawa�ka i nie po�kne�y go. Lubi� tak�e dzwonki - te miedziane s� bezpieczne, pod warunkiem, �e "serce" dzwonka jest bezpiecznie umocowane. Dzwonki ocynkowane s� toksyczne. Wiele zabawek mo�na zrobi� samemu - z patyczk�w i kawa�k�w drewna zabarwionych barwnikiem do �ywno�ci. Uk�adanki zajm� ich uwag�. Mo�na u�ywa� zabawek dla niemowl�t - ptaki lubi� ich kolory i koraliki. 11. Czym powinno si� je karmi� ? Czy jedzenie cz�owieka jest dla nich toksyczne ? Dieta nimfy powinna zawiera� granulaty, owoce, warzywa, zielenin�, makaron, ry�, fasol�, nasiona. Je�li dieta sk�ada si� w 80% z granulat�w, nie ma potrzeby dodawania witamin. Wzbogacone ziarna nie s� wystarczaj�ce, gdy� witaminy znajduj� si� w nich na �upinkach, kt�re ptak przecie� usunie. P�atki �niadaniowe s� �wietne (kukurydziane, Cheerios - wszystko nies�odzone). Warto te� uwzgl�dni� p�atki owsiane (bez mleka!), surow� i gotowan� pszenic�. Szpinak i botwinka sa bogate w szczawiany, kt�re blokuj� absorbcj� wapnia - mo�na je podawa� w ma�ych ilo�ciach. Nimfy nie potrzebuj� �wirku - prowadzi on jedynie do zatoru jelit i �mierci ptaka. Im ciemniejszy kolor warzywa czy owocu, tym bogatsze jest ono w substancje od�ywcze - brzoskwinia jest lepsza ni� gruszka, s�odki ziemniak raczej niz zwyk�y. �rednio nimfa je ok. 75 ml po�ywienia dziennie, ale tak jak i cz�owiek, r�ne osobniki maj� swoje tempo konsumpcji. Nale�y zostawia� granulaty w klatce 24 godziny na dob�. Ptaki noc� jedz� i karmi� m�ode. Chocia� nimfy zjedz� wszystko, co je cz�owiek, nale�y unika� po�ywienia z du�� zawarto�cia soli i cukru. PO�YWIENIE TOKSYCZNE, KT�REGO NIE WOLNO PTAKOWI PODA�: AWOKADO, RABARBAR, KAWA, HERBATA, CZEKOLADA (tabliczka i w p�ynie), NASIONA I PESTKI OWOC�W (z wyj�tkiem arbuza) 12. Jak cz�sto podcina� skrzyd�a ? Czy mo�na to zrobi� samemu ? Jak si� to robi ? Skrzyd�a powinny by� podci�te zanim przyniesie si� ptaka do domu. Nast�pnie podcinamy odro�ni�te pi�ra. Mo�na to zrobi� we w�asnym zakresie. Potrzebne b�d� 2 osoby - jedna trzyma delikatnie ptaka, druga podcina. Trzymaj g�ow� ptaka mi�dzy palcem �rodkowym i wskazuj�cym, z d�oni� na grzbiecie. Nie nale�y go �ciska� - ptak nie ma przepony i jego oddychanie zale�y jedynie od ruch�w klatki piersiowej - �ciskaj�c, nawet nieznacznie, mo�na go udusi�. Drug� r�k� trzymamy n�ki. Druga osoba rozwija skrzyd�o i ogl�da dok�adnie pi�ra do podci�cia, sprawdzaj�c, czy nasada nie jest ciemna, co wskazuje na rosn�ce pi�ro z naczyniem krwiono�nym, kt�rego to pi�ra nie nale�y dotyka� i ci��! Podcina si� pierwsze 6 lotek. U starszych ptak�w mo�na podci�� 10 pi�r. Efektem tego zabiegu powinien by� ptak, kt�ry nadal kontroluje sw�j lot ale nie wznosi si�. Nie nale�y tak podci�� mu skrzyde�, �eby spad� jak kamie� na pod�og� - mo�e on zrobi� sobie krzywd�. Prawid�owo podci�ty ptak leci na poziomie, z kt�rego wystartowa�. Podkre�lamy, �e ide� podcinania skrzyde� NIE JEST ca�kowite pozbawienie ptaka lotu. UWAGA: podcinamy oba skrzyd�a. Ptak z podci�tym jednym skrzyd�em pozbawiony jest r�wnowagi i spada na ziemi�, co jest dla niego traumtyzuj�cym prze�yciem. Nawet podci�te ptaki po wyniesieniu ich na powietrze potrafi� odfrun�� na najwy�sze drzewo - jakby poczucie przestrzeni "dodawa�o im skrzyde�" - nie nale�y zabiera� ich do ogrodu bez klatki. 13. Czy skrzyd�a musz� by� ca�y czas podci�te ? Ptak z podci�tymi skrzyd�ami: jest spokojniejszy i zajmuje ni�szy szczebel w hierarchii stada jest to dla niego bezpieczniejsze Je�li ptak mo�e odlecie� za ka�dym razem, gdy ka�esz mu co� zrobi� (np. wej�� na palec), jest, w jego mniemaniu, wy�ej w hierarchii, czyli samowolnie zaj�� twoje miejsce. 14. Czy musz� moj� nimf� prowadzi� regularnie do weterynarza ? Ptak powinien zosta� zbadany chocia� raz przez weterynarza, najlepiej zanim trafi do domu. Zbadane zostan� oczy, dzi�b i jama g�bowa, okolice odbytu, skrzyd�a, nogi i pazurki; zostanie on zwa�ony. Rutynowe testy zawieraj� barwienie metod� Grama, posiew bakterii, morfologi�, testy wykrywaj�ce chlamydi� i giardi�. W odr�nieniu od ps�w czy kot�w, ptaki nie wymagaj� regularnych szczepie�. Nale�y te� ptaka zawie�� do weterynarza na coroczne badania celem wykrycia bakterii. Ptak mo�e by� zainfekowany przez d�ugi czas, zanim wyka�e on symptomy choroby. �atwiej jest wyleczy� ptaka zanim oznaki choroby b�d� widoczne. 15. Co to jest "krwawe pi�ro"? Co zrobi�, gdy z�amie si� ono? Krwawe pi�ro to nowe, rosn�ce jeszcze pi�ro, zawieraj�ce naczynie krwiono�ne. Je�li takie pi�ro z�amie si� i krwawi, nale�y je wyrwa�. Jak psi pazur zawiera ono t�tniczk� i ptak mo�e si� wykrwawi�. Do usuni�cia takiego pi�ra potrzebne s� dwie osoby: jedna trzyma ptaka, druga usuwa pi�ro. G�ow� ptaka nale�y uj�� mi�dzy palce wskazuj�cy i �rodkowy, d�o� obejmuje grzbiet. Nie nale�y ptaka �ciska� - ptak musi oddycha�. Druga osoba ods�ania pi�ro, ujmuje je w szczypczyki (takie jak do wyrywania brwi) i po wyrwaniu przyk�ada si� nieco m�ki kukurydzianej, przyciskaj�...
JWONKARE