USTAWA.pdf

Dz.U.05.81.716

2008.04.05 zm. Dz.U.08.48.288

§ 1

ROZPORZ Ą DZENIE

MINISTRA ZDROWIA )

z dnia 22 kwietnia 2005 r.

w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w ś rodowisku

pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo nara Ŝ onych na te

czynniki )

(Dz. U. z dnia 11 maja 2005 r.)

Na podstawie art. 222 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.

U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych;

2) wykaz prac naraŜających pracowników na działanie czynników biologicznych;

3) szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagroŜeniami spowodowanymi

przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do

zapewnienia ochrony zdrowia i Ŝycia pracowników naraŜonych na działanie tych

czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania

stanu zdrowia naraŜonych pracowników;

4) sposób prowadzenia rejestru prac naraŜających pracowników na działanie

szkodliwych czynników biologicznych i rejestru pracowników zatrudnionych przy tych

pracach oraz sposób przechowywania i przekazywania tych rejestrów do podmiotów

właściwych do rozpoznawania lub stwierdzania choroby zawodowej.

§ 2. 1. Szkodliwe czynniki biologiczne mogące być przyczyną zakaŜenia, alergii

lub zatrucia obejmują:

1) drobnoustroje komórkowe, w tym zmodyfikowane genetycznie;

2) jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału

genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie;

3) hodowle komórkowe;

4) pasoŜyty wewnętrzne człowieka.

2. Klasyfikacja i wykaz szkodliwych czynników biologicznych są określone w

załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. Wykaz prac naraŜających pracowników na działanie czynników

biologicznych jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

§ 4. 1. W celu ochrony pracowników przed zagroŜeniami spowodowanymi przez

szkodliwy czynnik biologiczny pracodawca jest obowiązany do stosowania, na

warunkach określonych w rozporządzeniu, wszelkich dostępnych środków

eliminujących naraŜenie lub ograniczających stopień tego naraŜenia, zwanych dalej

"środkami zapobiegawczymi".

2. JeŜeli pracownik jest zatrudniony w warunkach naraŜenia na działanie

szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 1 zagroŜenia,

pracodawca stosuje środki zapobiegawcze określone w przepisach z zakresu

bezpieczeństwa i higieny pracy.

3. (2) JeŜeli w środowisku pracy występują mikroorganizmy genetycznie

zmodyfikowane, co do których istnieje podejrzenie, Ŝe mogą wykazywać właściwości

chorobotwórcze, pracodawca, w zakresie swojej właściwości, zapewnia warunki

określone w przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach

genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r. Nr 36, poz. 233).

4. JeŜeli w środowisku pracy występują mikroorganizmy o nieustalonej

przynaleŜności gatunkowej, co do których istnieje podejrzenie, Ŝe mogą wykazywać

właściwości chorobotwórcze, pracodawca, w zakresie swojej właściwości, zapewnia

środki zapobiegawcze, przewidziane dla szkodliwego czynnika biologicznego

zakwalifikowanego do najwyŜszej grupy zagroŜenia.

§ 5. 1. Przed wyborem środka zapobiegawczego pracodawca dokonuje oceny

ryzyka zawodowego, na jakie jest lub moŜe być naraŜony pracownik, uwzględniając

w szczególności:

1) klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych;

2) rodzaj, stopień oraz czas trwania naraŜenia na działanie szkodliwego czynnika

biologicznego;

3) informację na temat:

a) potencjalnego działania alergizującego lub toksycznego szkodliwego czynnika

biologicznego,

b) choroby, która moŜe wystąpić w następstwie wykonywanej pracy,

c) stwierdzonej choroby, która ma bezpośredni związek z wykonywaną pracą;

4) wskazówki organów właściwej inspekcji sanitarnej, Państwowej Inspekcji Pracy oraz

jednostek słuŜby medycyny pracy.

2. W zakładach opieki zdrowotnej i zakładach leczniczych dla zwierząt

pracodawca uwzględnia ponadto:

1) informację na temat potencjalnego występowania szkodliwego czynnika

biologicznego u pacjenta lub zwierzęcia oraz w materiale i próbkach od nich

pobranych;

2) zagroŜenie ze strony szkodliwego czynnika biologicznego, o którym wiadomo, Ŝe

jest obecny lub którego obecność jest podejrzewana u pacjenta lub u zwierzęcia oraz

w materiałach i próbkach od nich pobranych;

3) ryzyko wynikające z rodzaju pracy.

§ 6. Ocena ryzyka, o której mowa w § 5, powinna być aktualizowana w

szczególności w odniesieniu do zmian mających znaczenie dla zdrowia pracowników

w miejscu pracy.

§ 7. Stosowanie środków zapobiegawczych nie zwalnia pracodawcy od

obowiązku:

1) unikania stosowania szkodliwego czynnika biologicznego, jeŜeli rodzaj prowadzonej

działalności na to pozwala, poprzez jego zastąpienie innym czynnikiem biologicznym,

który zgodnie z warunkami uŜywania nie jest niebezpieczny lub jest mniej

niebezpieczny dla zdrowia pracownika;

2) prowadzenia rejestru prac naraŜających pracowników na działanie szkodliwego

czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagroŜenia, w formie

elektronicznej lub księgi rejestrowej, uwzględniającego w szczególności informacje

dotyczące:

a) liczby pracowników wykonujących te prace,

b) wykazu czynności, podczas których pracownik jest lub moŜe być naraŜony na

działanie szkodliwych czynników biologicznych,

c) imienia, nazwiska, stanowiska oraz telefonu kontaktowego pracodawcy lub osoby

przez niego upowaŜnionej do nadzoru w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

3) ograniczania liczby pracowników naraŜonych lub potencjalnie naraŜonych na

działanie szkodliwego czynnika biologicznego;

4) projektowania procesu pracy w sposób pozwalający na uniknięcie lub

zminimalizowanie uwalniania się szkodliwego czynnika biologicznego w miejscu

pracy;

5) zapewniania pracownikom środków ochrony zbiorowej lub w przypadku gdy w inny

sposób nie moŜna uniknąć naraŜenia, środków ochrony indywidualnej, odpowiednich

do rodzaju i poziomu naraŜenia;

6) zapewniania pracownikom środków hermetyczności w celu zapobiegania i redukcji

przypadkowego przeniesienia lub uwolnienia szkodliwego czynnika biologicznego;

7) stosowania znaku ostrzegającego przed zagroŜeniem biologicznym, który jest

określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia, oraz innych znaków ostrzegawczych;

8) sporządzenia planu postępowania na wypadek awarii z udziałem szkodliwego

czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagroŜenia;

9) przeprowadzania badań na obecność szkodliwego czynnika biologicznego, tam

gdzie jest to konieczne i technicznie wykonalne, z wyłączeniem pierwotnie

zamkniętej przestrzeni;

10) zapewniania warunków bezpiecznego zbierania, przechowywania oraz usuwania

odpadów przez pracowników, z zastosowaniem bezpiecznych i oznakowanych

pojemników;

11) stosowania procedur bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami

biologicznymi;

12) zapewniania pracownikom systematycznego szkolenia;

13) poinformowania pracownika o badaniach lekarskich, z których pracownik moŜe

skorzystać po ustaniu naraŜenia;

14) prowadzenia rejestru pracowników naraŜonych na działanie szkodliwych czynników

biologicznych zakwalifikowanych do grupy 3 lub 4 zagroŜenia, w formie

elektronicznej lub księgi rejestrowej, uwzględniając w szczególności informacje

dotyczące:

a) rodzaju wykonywanej pracy,

b) stopnia zagroŜenia spowodowanego działaniem szkodliwego czynnika biologicznego,

c) awarii i wypadków związanych z naraŜeniem na działanie szkodliwego czynnika

biologicznego,

d) wyniku przeprowadzonej oceny ryzyka z podaniem nazwy szkodliwego czynnika

biologicznego i grupy zagroŜenia,

e) liczby pracowników naraŜonych na działanie szkodliwego czynnika biologicznego,

f) imienia, nazwiska, stanowiska oraz numeru telefonu kontaktowego osoby

odpowiedzialnej u pracodawcy za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę

zdrowia pracowników;

15) informowania na wniosek pracownika lub jego przedstawiciela o:

a) liczbie pracowników naraŜonych,

b) osobie odpowiedzialnej za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę zdrowia

pracowników.

§ 8. 1. (3) Informację dotyczącą uŜycia szkodliwego czynnika biologicznego w

celach naukowo-badawczych, diagnostycznych lub przemysłowych pracodawca

przekazuje właściwemu inspektorowi sanitarnemu:

1) co najmniej 30 dni przed dniem uŜycia po raz pierwszy szkodliwego czynnika

biologicznego zakwalifikowanego do grupy 2-4 zagroŜenia;

2) w kaŜdym przypadku, gdy zachodzą istotne zmiany mające znaczenie dla

bezpieczeństwa i zdrowia pracownika w miejscu pracy;

3) w ciągu 30 dni po zakończeniu działalności przez przedsiębiorstwo lub zakład;

4) niezwłocznie, w przypadku kaŜdej awarii lub wypadku, które mogły spowodować

uwolnienie się szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 2-4

zagroŜenia.

2. Informacja, o której mowa w ust. 1, uwzględnia w szczególności:

1) nazwę i adres przedsiębiorstwa lub zakładu oraz rodzaj prowadzonej działalności;

2) komórkę organizacyjną lub stanowisko pracy, w którym występuje naraŜenie objęte

zgłoszeniem;

3) imię, nazwisko, stanowisko słuŜbowe oraz numer telefonu kontaktowego osoby

odpowiedzialnej u pracodawcy za bezpieczeństwo i higienę pracy oraz ochronę

zdrowia pracowników;

4) wynik przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego z podaniem nazwy szkodliwego

czynnika biologicznego i grupy zagroŜenia, rodzaju wykonywanej pracy i czasu

naraŜenia;

5) przewidywane środki zapobiegawcze;

6) liczbę naraŜonych pracowników.

3. Laboratoria świadczące usługi diagnostyczne w odniesieniu do szkodliwych

czynników biologicznych zakwalifikowanych do grupy 4 zagroŜenia przekazują

właściwemu inspektorowi sanitarnemu wyłącznie informacje, o których mowa w ust. 1

pkt 1 i 3.

§ 9. 1. Szkolenie, o którym mowa w § 7 pkt 12, obejmuje zagadnienia dotyczące:

1) potencjalnego zagroŜenia dla zdrowia i Ŝycia pracowników spowodowanego

działaniem szkodliwego czynnika biologicznego;

2) środków, które naleŜy podjąć w celu zapobiegania zagroŜeniom spowodowanym

działaniem szkodliwego czynnika biologicznego;

3) wymagań higieniczno-sanitarnych;

4) wyposaŜenia i stosowania środków ochrony zbiorowej i indywidualnej;

5) działań, które pracownicy podejmują w razie występowania awarii lub wypadków, lub

dla ich zapobiegania.

2. Szkolenie jest przeprowadzane w trybie określonym w przepisach w sprawie

szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 10. 1. Rejestr, o którym mowa w § 7 pkt 14, pracodawca przechowuje przez

okres nie krótszy niŜ 10 lat od dnia ustania naraŜenia, z zastrzeŜeniem ust. 2.

2. W przypadku naraŜenia na szkodliwy czynnik biologiczny, który moŜe być

przyczyną choroby:

1) przewlekłej lub utajonej,

2) która, w świetle obecnej wiedzy, jest niemoŜliwa do zdiagnozowania do czasu

rozwinięcia się choroby,

3) o wyjątkowo długim okresie wylęgania,

4) o nawracającym charakterze w długim okresie pomimo leczenia,

5) mogącej powodować powaŜne, długookresowe powikłania

- rejestr przechowywany jest przez okres 40 lat od dnia ostatniego odnotowanego

przypadku naraŜenia.

3. Pracownikowi lub przedstawicielowi pracownika udostępnia się informacje

zawarte w rejestrze, o którym mowa w § 7 pkt 14:

1) w pełnym zakresie - w przypadku gdy informacja dotyczy tego pracownika;

2) w zakresie ograniczonym zapewniającym anonimowość osób, których informacja

dotyczy - w przypadku gdy informacja dotyczy innych pracowników.

4. Dostęp do rejestru, o którym mowa w § 7 pkt 14, posiada właściwa jednostka

organizacyjna słuŜby medycyny pracy, właściwy inspektor sanitarny oraz właściwy

inspektor pracy.

5. W przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy przekazuje on rejestr

właściwemu ze względu na swoją siedzibę wojewódzkiemu ośrodkowi medycyny

pracy oraz właściwemu inspektorowi sanitarnemu.

§ 11. 1. W ramach ochrony pracownika przed zagroŜeniem spowodowanym

przez szkodliwy czynnik biologiczny pracodawca jest ponadto obowiązany do:

1) zapewnienia pracownikowi bezpiecznych warunków spoŜywania posiłków i napojów

w wydzielonych pomieszczeniach;

2) wyposaŜenia pracownika w odpowiednie środki ochrony indywidualnej i

przechowywania ich w wyraźnie oznakowanym miejscu;

3) zapewnienia właściwych pomieszczeń, urządzeń higieniczno-sanitarnych, a takŜe

środków higieny osobistej oraz, jeŜeli to konieczne, środków do odkaŜania skóry lub

błon śluzowych;

4) stworzenia i stosowania procedur:

a) pobierania, transportu oraz przetwarzania próbek i materiałów pochodzenia ludzkiego

lub zwierzęcego,

b) dezynfekcji,

c) umoŜliwiających bezpieczne usuwanie i postępowanie ze skaŜonymi odpadami;

5) zapewnienia bezpiecznych warunków odkaŜania, czyszczenia, a w razie

konieczności niszczenia odzieŜy, środków ochrony indywidualnej i wyposaŜenia,

które uległy skaŜeniu szkodliwym czynnikiem biologicznym;

6) dostarczenia pracownikowi aktualnych pisemnych instrukcji postępowania ze

szkodliwym czynnikiem biologicznym;

7) niezwłocznego informowania wszystkich pracowników naraŜonych w wyniku awarii

lub wypadku lub ich przedstawiciela o tym zdarzeniu, jeŜeli mogło ono spowodować

uwolnienie się szkodliwego czynnika biologicznego, a takŜe o jego przyczynach oraz

podjętych i proponowanych środkach mających na celu opanowanie sytuacji;

8) podjęcia natychmiastowych działań mających na celu likwidację przyczyn i skutków

zaistniałej awarii lub wypadku;

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: