GRUZJA - PUNKT WIDZENIA.pdf

(284 KB) Pobierz
PUNKT_WIDZENIA_15_caly
O ÂRODEK S TUDIÓW W SCHODNICH IM. M ARKA K ARPIA
Centre for Eastern Studies
Reintegracja czy rekonkwista?
Gruzja wobec Abchazji i Osetii Po∏udniowej
w kontekÊcie uwarunkowaƒ wewn´trznych
i mi´dzynarodowych
Reintegration or Reconquest?
Georgia’s policy towards Abkhazia
and South Ossetia in the context
of the internal and international situation
Krzysztof Strachota, Wojciech Bartuzi
Warszawa, maj 2008 / Warsaw, May 2008
 
© Copyright by OÊrodek Studiów Wschodnich
im. Marka Karpia
© Copyright by Centre for Eastern Studies
Redaktor / Editor
Anna ¸abuszewska
Wspó∏praca / Co-operation
Katarzyna Kazimierska
Opracowanie graficzne / Graphic design
Dorota Nowacka
T∏umaczenie / Translation
OSW / CES
Wspó∏praca / Co-operation
Peter Hart
Wydawca / Publisher
OÊrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia
Centre for Eastern Studies
ul. Koszykowa 6a
Warszawa / Warsaw, Poland
tel./phone + 48 /22/ 525 80 00
fax: +48 /22/ 525 80 40
 
Spis treÊci / Contents
Reintegracja czy rekonkwista?
Gruzja wobec Abchazji i Osetii Po∏udniowej w kontekÊcie
uwarunkowaƒ wewn´trznych i mi´dzynarodowych / 5
Tezy / 5
1. Konflikty w Abchazji i Osetii Po∏udniowej – geneza / 7
2. Sytuacja wokó∏ konfliktów w latach dziewi´çdziesiàtych / 10
3. Zmiana uwarunkowaƒ wewn´trznych i mi´dzynarodowych / 14
4. Nowa strategia Tbilisi wobec parapaƒstw:
Gruzja wobec konfliktów po roku 2003 / 17
5. Gruzja Saakaszwilego wobec konfliktów w Abchazji
i Osetii Po∏udniowej – ocena i perspektywy / 41
Reintegration or Reconquest?
Georgia's policy towards Abkhazia and South Ossetia
in the context of the internal and international situation / 45
Main points / 45
1. The origins of the conflicts in Abkhazia and South Ossetia / 47
2. Situation of the conflicts in the 1990s / 51
3. Changed internal and international conditions / 54
4. Tbilisi’s new strategy on the para-states:
Georgia on the conflicts after 2003 / 58
5. Saakashvili’s Georgia and the conflicts in Abkhazia
and South Ossetia – assessment and prospects / 82
 
Reintegracja czy rekonkwista?
Gruzja wobec Abchazji i Osetii Po∏udniowej
w kontekÊcie uwarunkowaƒ wewn´trznych
i mi´dzynarodowych
Tezy
1. Konflikty w Abchazji i Osetii Po∏udniowej od poczàtku lat dziewi´ç-
dziesiàtych pozostajà g∏ównym problemem bezpieczeƒstwa Gruzji,
a obok ormiaƒsko-azerskiego konfliktu o Górski Karabach – g∏ównym
problemem bezpieczeƒstwa dla Kaukazu Po∏udniowego.
2. W latach dziewi´çdziesiàtych wokó∏ konfliktów na Kaukazie Po∏udnio-
wym trwa stan zawieszenia. Status quo opiera∏o si´ na pozorach wywal-
czonej w wojnach podmiotowoÊci samozwaƒczych republik Abchazji
i Osetii Po∏udniowej (ich powstanie i istnienie by∏o i jest mo˝liwe wy-
∏àcznie dzi´ki wsparciu Rosji) i pozorach procesu pokojowego realizo-
wanego pod dyktando Rosji. Stan ten odpowiada∏ ówczesnym realiom
i potencja∏owi stron zaanga˝owanych w konflikt (w tym przede wszys-
tkim s∏aboÊci Gruzji aspirujàcej do odzyskania kontroli nad zbuntowa-
nymi prowincjami) i realiom geopolitycznym, które czyni∏y z Rosji domi-
nujàcà si∏´ politycznà i militarnà w tych konfliktach oraz w ca∏ym regio-
nie. Mniej wi´cej dekad´ pozwala∏o to utrzymywaç minimum stabilnoÊci
wokó∏ konfliktów – zamro˝enie dzia∏aƒ wojennych.
3. AnachronicznoÊç i niefunkcjonalnoÊç stanu zawieszenia wokó∏ Abcha-
zji i Osetii Po∏udniowej oraz iluzorycznoÊç ich podmiotowoÊci i procesu
pokojowego zacz´∏y byç coraz mocniej widoczne na prze∏omie wieków,
a bardzo wyraêne sta∏y si´ w 2001 i 2003 roku. W tym czasie dosz∏o do
znaczàcych zmian geopolitycznych (rozszerzenie NATO i UE na wschód,
wzrost zainteresowania kwestiami bezpieczeƒstwa i promocji demokra-
cji, a tak˝e nowymi êród∏ami surowców energetycznych po 11 wrzeÊnia
2001 roku), w wyniku których Gruzja i ca∏y Kaukaz Po∏udniowy znalaz∏y
PUNKT WIDZENIA
5
 
si´ w orbicie zainteresowania Zachodu (poczàtkowo g∏ównie USA), a tym
samym pojawi∏a si´ alternatywa dla Rosji.
BezpoÊrednie i kluczowe prze∏o˝enie na sytuacj´ wokó∏ konfliktów mia∏y
jednak przemiany w Gruzji wywo∏ane rewolucjà ró˝ (2003), wymianà elit
rzàdzàcych i reformami majàcymi na celu budow´ sprawnego, zoriento-
wanego na Zachód paƒstwa. Gruzja zyska∏a potencja∏, pozwalajàcy jej
zakwestionowaç iluzoryczny porzàdek wokó∏ konfliktów w Abchazji
i Osetii Po∏udniowej.
4. Przywrócenie integralnoÊci terytorialnej kraju sta∏o si´ jednym z prio-
rytetów Gruzji prezydenta Micheila Saakaszwilego. S∏u˝yç temu ma kom-
pleksowa strategia zak∏adajàca presj´ na separatystów (m.in. presja mili-
tarna oparta na modernizacji armii; podrywanie ich legitymacji we-
wn´trznej przez tworzenie alternatywnych oÊrodków w∏adzy); os∏abienie
roli Rosji traktowanej jako de facto strona konfliktu w procesie pokojowym
oraz umi´dzynarodowienie procesu pokojowego (kluczowe znaczenie ma
tu w∏àczenie Zachodu w rozwiàzanie konfliktów); gotowoÊç przyznania
szerokiej autonomii Abchazji i Osetii Po∏udniowej w ramach Gruzji. Gru-
zja obna˝y∏a s∏aboÊç procesu pokojowego i przedmiotowoÊç Abchazji
oraz Osetii Po∏udniowej w konflikcie gruziƒsko-rosyjskim. Gruzja stoi
obecnie przed alternatywà: szybka zmiana formatu rozwiàzania konflik-
tów (najpe∏niejszà, korygowanà m.in. przez OBWE formu∏´ przedstawi∏a
Gruzja), albo powrót do dzia∏aƒ wojennych (wszyscy aktorzy konfliktów
w praktyce liczà si´ z takà opcjà). Sposób rozwiàzania problemu w Ab-
chazji i Osetii Po∏udniowej jest jednoczeÊnie jednym z najwa˝niejszych
czynników determinujàcych przysz∏oÊç Gruzji: jej stabilnoÊç, reformy
iprozachodnià orientacj´.
5. Konflikty w Abchazji i Osetii Po∏udniowej w ostatnich latach straci∏y lo-
kalny charakter: nie tylko nie sà konfliktem wewnàtrzgruziƒskim, a na-
wet konfliktem gruziƒsko-rosyjskim, lecz sta∏y si´ elementem rozgrywki
mi´dzy Rosjà a Zachodem. Od ich przysz∏oÊci w znacznym stopniu zale˝na
jest odbudowa dominacji rosyjskiej w Gruzji i na Kaukazie Po∏udniowym,
a tak˝e trwa∏oÊç i rozwój politycznych oraz gospodarczych inwestycji
Zachodu poczynionych w regionie w ostatnich latach. Doraênie konflikty
PUNKT WIDZENIA
6
11131974.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin