PSYCHOTERAPIA:
W 1:
Psychoterapia- nie ma jednolitych pojęć
Francus Piere Jane- był twórcą psychoterapii
PSYCHOTERAPIA- wykorzystanie wiedzy psychicznej w leczeniu różnych chorób; lecznicze oddziałanie na chorobę, zaburzenie, anomalię
środkami psychologicznymi
- zamierzone korygowanie zaburzeń czynności organizmu środkami psychologicznymi
Oddziałują warunki psychogenne i somatyczne
Środki psycholog: słowo; mimika; ton głosu; więzy emocjonalne; gesty; procesy uczenia się; milczenie ; umieć wysłuchać; milczenie.
PODZIAŁ PSYCHOTERAPI:
- szeroko( szpital; przychodnia, sanatorium)
- wąsko( świadome, celowe, oddział psychiatr przez kontakt terapeut)
- zespołowa- zbiorowa, grupowa
- indywidualna
- dyrektywna( bezpośrednie korygowanie myśleń, postaw, ukazanie wad, ocena np. hipnoza, sugestia jawna)
- niekierowana( reakcja związana terapeuty i pacjenta- słuchanie, nie ocenia, akceptuje; nie bierze czynnego udziału w zachodzących reakcjach, prowokuje emocje)
- objawowa( usunięcie objawów)
- przyczynowa
- podtrzymująca
- systemowa
- zakrywająca
- odkrywająca
- myślowa
- aktywno ruchowa
- racjonalna( potęga umysłu)
- sugestywna( hipnoza)
- odreagująca( teoria uczenia)
- psychoanalityczna( rozumowanie słów)
- korektywna: interpersjonalnie( więzy międzyludzkie) i emocjonalnie
CELE PSYCHOTERAPII:
- usunięcie objawów( kamuflowany; przywrócenie zdolności itd.; ma skutek uboczny, usunąć objawy)
- reedukacja, rehabilitacja, integracja osobowości( przekształcenie osobowości w dobre przystosowanie dla społeczeństwa, siebie )resacjalizacja
Watkins- rekonstruktywna, podtrzymująca
Schulz- psychoterapia myślenia( długotrwały proces analityczny, aktywno kliniczny- hipnoza, ćw oddechowe, trening autogenny itd.)
W II:
Kliniczne środki ostrożności i niepożądane skutki uboczne:
- utrata kontaktu z rzeczywistością: halucynacje wzrokowe i słuchowe, urojenia( paramoidalne), niepsychotycznych reakcji dysocjacji( depresonalizowe i niezwykłe wrażenia somatyczne
- reakcje na leki: wywołanie stanu trofotropowego może z> się każdego lekarstwa lub innych substancji chemicznych przyjmowanej przez pacjenta
- stany panicznego lęku; przedwczesne uwolnienie wypartych myśli
- stany nadmiernie trofotropowe:
a) stan chwilowej hipotensji( ostre obniżenie ciśnienia krwi, zawroty głowy, ból głowy, omdlenia)
b) stan chwilowej hipoglikemii( stan niskiego poziomu cukru we krwi), który może nastąpić po wywołaniu stanu trofotropowego i najczęściej trwa dopóty pacjent nie spożyje jakiegoś posiłku
c) zmęczenie
W III:
PSYCHOTERAPIA- nauka nie mająca jednolitego pojęcia, operująca niejednolity system terminol, bazując na niejednolitej teorii, składająca się z wielu kierunków przyjmowanych przez poszczególne kierunki pojęć szczególnie psychoterapii zawierającej sprecyzowaną koncepcję teoretyczną, wskutek czego wykluczają psychoterapię podejścia innego rodzaju.
Zaburz może dotyczyć procesy psychol, procesu somatyczn, funkcji narządów. Może być warunkowane proces psychogenne lub somatogennymi.
W zależności od tego jak szeroko pojmowanie zakresu oddziaływania środowiska psychol można wyrazić:
a) psychoterapia w szerszym znaczeniu( zakłada możliwość oddziaływania środowiska)
b) psychoter w węższym znaczeniu( dotyczy świadomego, celowe oddziaływanie psychoter przez kontakt na pacjenta)
a) w szerszym znaczeniu:
- środowisko terapii: szpital; przychodnia, atmosfera pomieszczenia( wystój wnętrz, czystość, kolorystyka, porządek)
- razim szpitalny czy sanatoryjny( regulamin); szpital psychiatryczny- cel: postawy uaktywnienia pacjenta- terapia zajęciowa i ruchowa- sport, socjoterapia czynny lub bierna)
Częścią składową terapii środow jest układ stosunku społeczeństwa, kształtowany przez cały personel i kontakty ze współpacjentami.
b) ingerencja w środowisku pacjenta: integracja w rodzinę, miejsce pracy lub środowiska z którym chory ma związek
Sposób ingerencji uzależniony jest od typu defektu środowiska( najlepszą integracją- rozmowa)
PSYCHOTER:
- zespołowa- zbiorowa( wykorzystanie metody indywidualnej w stosunku do > gr osób bez względu na stosunki je łączące)
- grupowa-( wykorzystanie do celów terapii dynamiki stosunku powstającej wśród członków celowo stworzonej gr- specjalnym przypadkiem jest tzw społeczność terapeutyczna)
- dyrektywna- bezpośrednie korygowanie myślenia, podstawa zachowania, polecenia rady, wykorzystanie określonych ćw czy zadań, sugestia jawna, hipnotyczna
- niekierowana- terapeuta- jest czynnikiem katalizującym nie biorącym czynnego udziału w zachodzących reakcjach jego zachowana jest przyzwalającego neutralne prowokujące do reak werbalnych, emocji, ruchowych, przyjemna atmosfera skłania pacjenta do ujawniania prezentowanych stereotypów „ terapia uhn”
- objawowa- usunięcie objawów
- przyczynowa- poszukiwanie przyczyn
psychoanaliza: odkrywająca i zakrywająca
Biorąc pod uwagę skuteczność czynników zaangażowanych w poszczególne rodz psychoterapii, psychoter podzielimy na:
- racjonalną
- sugestywną
- odreagowująca
- treningową
- psychoanalityczną
- korektywną interpersjonalnie
- korektywną emocjonalnie
CEL psychoter:
- usunięcie objawów chorobowych( przywrócenie do pracy, zdolności do odczuwania przyjemności, nadziei i radości życia, umiejętność nawiązywania kontaktów itp.); cel jest osiągnięty gdy usunięte zostają objawy
- reedukcja, resocjalizacja, reorganizacja, restrukturalizacja, integracja, osobowości pacjenta
Zgodnie z przyjętą teorią osobowości analizowane są:
- konflikty intrapsychiczne
- patologiczne fiksacje libido lub patologiczne stereotypy
- w stosunkach interpersonalnych
- podejmowane są próby korekty nastawień
Osobowość przekształcana jest w kierunku dobrego przystosowania lub w kierunku osiągnięcia dojrzałości i realizacji swoich celów życiowych. Usunięcie objawów uważane jest raczej za skutek uboczny; poprawę ocenia się wg stopnia zmian osobowości a nie wg zmiany objawów
W IV:
Współczesność w psychoterapii. Psychoter dynamiczna, rogerowska, pawłowska, behawioralna, antropolog, stan ekletyczny, syntezujący i ntegujący.
Psychoterapia głębinowa.
Psychika człowieka:
A) świadomość:
- w ujęciu ewolucyjnym i historyczno-społecznym( sensu largo)- oznacza najwyżej zorganizowaną funkcję OUN, jaka ukształtowała się na drodze ewolucji człowieka i odpowiada życiu psychicz w ogóle.
- W znaczeniu przyrodniczym i elementarnym(sensorium) jest zdolnością OUN, do percepcji informacji, ich przechowywania przetwarzania i zintegrowanego reagowania na te informacje
- Od strony podmiotowej jest to towarzyszące zjawiskom psychicz poczucie ich przeżywania
B) przedświadomość- wypełniona treścią aktualnie nieświadomioną, która w razie potrzeby może być wprowadzona do świadomości
C) nieświadomość- sfera względnie samodzielna, tendencje i ich treści nie są bezpośrednio uświadamiane ale mimo to mają wpływ na działanie. Treścią są tendencje popędowe, które mają wpływ na rozwój osobowości a także na powstanie nerwic
Podstawowe popędy:
- Popęd płciowy( Eros, Libido)
- Popęd destrukcyjny
- Śmierci(Thanatos)
FAZY rozwoju człowieka:
- Oralna- libido związane z ustami, odruch ssania, pojawienie się zębów( gryzienie, żucie, tendencje niszczycielsko- sadystyczne)
- Analna- źródłem przyjemności sfera analna( trening czystości zatrzymania moczu i stolca- postawa dzieci to późniejsza aktywność lub bierność)
- Faliczna- odkrycie własnych narządów płciowych jako źródło przyjemności, faza ta ma charakter autoerotyczny i niezróżnicowany
- Okres latencji
- Normalny okres seksualności genitalnej
W toku rozwoju może nastąpić fiksacja libido na określonej fazie rozwoju- perwersja rozwoju( kompleks Edypa; kompleks Elektry, kompleks kastracyjny). Struktura osobowości: Id/ biolog popędy i potrzeby, kierują się zasadą przyjemności i domaga się gatyfikacji natychmiast: Ego( ja); superego( normy postępowania, ideały, sumienie)
Stłumienie konfliktu między Id i superego- nerwica.
Konflikt intrapsycziczny, konflikt nieświadomiony- symboliczne sny, czynności pomyłkowe śnie dochodzi do spełnienia tych pragnień, które nie mogą być spełnione na jawie.
Wg psychoanalizy nerwice dzielimy na 2 kategorie:
- Nerwice aktualne( nerwica lękowa, neurastenia)
- Psychonerwice
Nerwice aktualne: patologicznym czynnikiem decydującym o powstawaniu objawu nie ma charakteru psychogennego lecz związany z wegetatywnymi ośrodkami mózgu. Psychogeneza sprowadzi się do tego, że bodziec psychiczny wywołuje w układzie wegetatywnym odruchów procesu fizjolog, ale na jego przebieg nie wywiera wpływu
Psychonerwice- podmiot psychiczny( nieświadomione) nie tylko wywołują określone symptomy, lecz decydują o ich rodzaju i formie. Nie chodzi o aktualne konflikty psychiczne i o konflikty zaistniałe w dzieciństwie lub konsekwencje fiksacji libido na poziomach wczesnego dzieciństwa. Zależne od okoliczności konflikt przekształca się w psychonerwicę lub perwersję seksualną.
Mechanizm:
A) przeciętna siła popędu pierwotnego wobec dostatecznie sinych hamulców prowadzi w efekcie do wyparcia konfliktu do nieświadomości potrzeba zostaje stłumiona, libido realizuje się w inny sposób np. przeciwieństwa z rozkoszy we wstręt lub znalezienie zamiast zakazanego przedmiotu jego niegroźnego zastępstwa( palenia- guma do żucia, zamiast erotyki oralnej)
B) gdy libido ma zdecydowaną przewagę, wypieranie zawodzi i patologiczna fiksacja przejawia się w określonej perwersji seksualnej
C) silny popęd wobec silnych hamulców= strach, stłumienie popędu ze względu na siłę zawodzi, popęd pojawia się w innej formie w przebraniu. Psychonerwica= zewnętrzna manifestacja nieudanego kompromisu między nie dającymi się pogodzić siłami popędowymi, manifestacja w formie zniekształconej, przemieszczonej lub symbolicznej
Mechanizmy obronne- wyparcie, projekcja, przemieszczenie, racjonalizacja
Alfred Adler- psychol indywidualna:
- najistotniejszą sferą psychiki jest nieświadomość
- libido zastąpiono orientacją życia ludzkiego na osiągnięcie celu
- cel określają 2 czynniki: indywidualna potrzeba więzi ze społeczeństwem( poczucie wspólnoty) i potrzeba wybicia się w tym społeczeństwie( popęd mocy, poczucia samopotwierdzenia się)
Carl Gest Jung:
- struktura osobowości: rdzeń archaiczny( archetyp cienia, nieświadomość zbiorowa); nieświadomość osobista, ego, jaźń
- z punktu widzenia świadomego Ja istnieją 4 możliwości ustosunkowania się do kompleksu: absolutna nieświadomość jego istnienia, indentyfikacja projekcja, konfrontacja. Jedynie konfrontacja może doprowadzić do pozytywnego rozładowania kompleksu
- zasługą koncepcji- wprowadzenie typologii ekstrawersja- ekstrawersja
Psychoter w ujęciu psychoanalit to:
- poznanie i wyjaśnienie pacjentowi jego fiksacyjnego, nierealnego planu życiowego. Analiza motywacji pacjenta, jego postawy, struktury osobowości stylu życia. Cofnięcie się do najwcześniejszych wspomnień określenie układów rodzinnych
- prowadzenie w kierunku zmiany stylu życia pacjenta należy skłonić do tego aby obrał rzeczową realistyczną postawę wobec swojego życia, wyrzekł się pragnienia, żeby stać się czymś więcej niż tylko tym, na co rzeczywiście starczy mu sił, zrezygnował z przywilejów jakie daje mu nerwica
- dodawanie odwagi- pobudzanie pacjenta do tego by stopniowo podejmował kolejne realne zadania i zmierzał do pozytywnego realizowania swoich głównych celów życiowych obejmujących wykonywanie zawodu, kontakty społeczne, miłość
W V:
Psychoter Rogersa- terapia skierowana na klienta lub skoncentrowana na kliencie.
- Cecha specyficzna pobudzająca samodzielności pacjenta, zamiast poddawania go zewnętrznemu działaniu korektywnemu
- Wrodzoną cechą człowieka jest dobroć
- Źródłem zaburzeń w zachowaniu są wartości sądy oceny wpajane przez innych, które wchodzą w konflikt z własnymi sądami, opiniami związanymi z sensorycznymi, wisceralnymi i afektywnymi reakcjami organizmu( np. fantazje seksualne)
- ...
dziubusek30