18
Szczecin, marzec 2005
Opracowanie stan prawny na 31.12.2005r.
mgr inż. Teresa Biegała Rzecznik Patentowy
mgr inż. Renata Zawadzka Rzecznik Patentowy
Dział Patentów i Transferu Technologii
Politechnika Szczecińska
tel.4 49 43 57 , tel/fax 4494147 Al. Piastów 48 Szczecin V piętro pok. 617-618
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA, WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA (Notatki )
____________________________________________________________
Porozumienia międzynarodowych dotyczących ochrony własności intelektualnej oraz własności przemysłowej:
1. Konwencja Paryska z 1883r. o ochronie własności przemysłowej - ratyfikowana
w 1975r.
2. Konwencja Berneńska z 1886r. o ochronie dzieł literackich i artystycznych (w tym
dzieł naukowych bez względu na sposób lub formę ich wyrażenia) - ratyfikacja
w 1990r. - obejmuje podstawy ochrony własności autorskiej (prawa autorskie).
3. Konwencja o utworzeniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej
(OMPI) podpisana w 1967r. w Sztokholmie - ratyfikacja w 1975r.
4. Układ Waszyngtoński o Współpracy Patentowej (PCT) z 1970r. - ratyfikowany
w 1991r. - (zgłoszenie międzynarodowe PCT). (Dz.U. Nr 70/1991r. poz.303)
5. Porozumienie Madryckie o Międzynarodowej Rejestracji Znaków Towarowych
i Usługowych z 1891r. - przynależność od marca 1991r.
6. Konwencja Monachijska o Patencie Europejskim z 1973r. - (patent europejski) -
Polska należy od 1 marca 2004r. (Dz.U. Nr 79/2004r. poz. 737)
7. Porozumienie Ustanawiające Światową Organizację Handlu (WTO) sporządzone
w Marakeszu w 1994r. - w stosunku do Polski obowiązuje od 1.07.1995r.
8. Porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej
(TRIPS) - załącznik 1 C do Porozumienia o WTO
PRZEPISY DOTYCZĄCE WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ I PRZEMYSŁOWEJ OBOWIĄZUJĄCE W POLSCE:
1. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej – tekst jednolity Dziennik Ustaw Nr 119 z 2003r. poz. 1117, zm. Dz.U. Nr 33 z 2004r poz.286
2. Ustawa z dnia 14 marca 2003r. o dokonywaniu europejskich zgłoszeń patentowych oraz o skutkach patentu europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 65/2003r. poz. 598)
3. Ustawa o rzecznikach patentowych z dnia 11 kwietnia 2001r. - Dz.U. Nr 49 z 2001r. poz.509
4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29.08.2001 w sprawie opłat związanych z ochroną wynalazków , wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. (Dz.U. 35 z 2004r poz.309).
5. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30.08.2001 w sprawie postępowania spornego przed Urzędem Patentowym RP (Dz.U. 92 z 2001r. poz. 1018)
6. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21.08.2001r w sprawie warunków obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej rzeczników patentowych (Dz.U.220 z 2003r poz.2175)
7. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17.09.2001r. w sprawie nadania statusu Urzędowi Patentowemu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 101 z 2001r. poz. 1092)
8. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17.09.2001r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych. (Dz.U.102 z 2001r poz.1119)
9. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19.10.2001r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń topografii układów scalonych (Dz.U. Nr 128 z 2001r. poz. 1413)
10. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30. 01.2002r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych (Dz.U. 40 z 2002r. poz. 358)
11. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 25.04.2002r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń oznaczeń geograficznych (Dz.U. 63 z 2002r.poz.570)
12. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 6.06.2002r.r. w sprawie rejestrów prowadzonych przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 80 z 2002r. poz.723)
13. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 8.07.2002r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych (Dz.U. 115 z 2002r. poz.998).
14. Ustawa z dn. 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – tekst jednolity Dz.U.153/03 poz.1503)
15. Ustawa z dn. 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity Dz. U. Nr 80 z 2000r poz. 904, zm. Dz.U.197/02 poz. 1662, zm. Dz.U.166/03 poz.1610)
16. Kodeks Celny z dn. 9 stycznia 1997r. (Dz.U. Nr 23 poz.117)
17. Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 19 grudnia 1997r. w sprawie sposobu i trybu postępowania organów celnych przy zatrzymaniu towarów w wypadku podejrzenia naruszenia przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej, handlowej i przemysłowej z dn. 19.12.1997r. (Dz.U. Nr 158 poz. 1049, zm. Dz.U. Nr 16 z 1999r. poz.141)
18. Ustawa z dn.15 grudnia 2000r o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 122
poz. 1319)
19. Ustawa z dn. 27 lipca 2001r. o ochronie baz danych (Dz.U.Nr 128 poz.1402)
20. Ustawa z dnia 17 grudnia 2004r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz.U. Nr 10/2005 poz.68)
UWAGA – notatki te pomogą umiejscowić problem , ale przy analizie problemu należy korzystać z przepisów odnośnych ustaw, a jeszcze lepiej korzystać z pomocy rzecznika patentowego . Adresy rzeczników otrzymasz w informacji Urzędu Patentowego RP lub na stronach internetowych Polskiej Izby Rzeczników Patentowych http://www.rzecznikpatentowy.org.pl/
WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
Zdefiniowane w Konwencji o utworzeniu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej pojęcie “własność intelektualna” obejmuje prawa do:
· dzieł literackich, artystycznych i naukowych /programów komputerowych/, działalności wykonawczej artystów, zapisów dźwięku oraz audycji radiowych i telewizyjnych,
· odkryć naukowych,
· wynalazków, wzorów użytkowych,
· wzorów zdobniczych, wzorów przemysłowych,
· znaków towarowych /znaków usługowych, handlowych, firmowych, nazw handlowych
· oznaczeń pochodzenia i nazw pochodzenia / herby, flagi, nazwy geograficzne itp. /
· nazw firm i oznaczeń handlowych,
· ochrony przed nieuczciwą konkurencją,
· oraz wszelkie inne prawa dotyczące działalności intelektualnej w dziedzinach:przemysłowej, naukowej, literackiej, artystycznej - należy zaliczyć do nich ochronę topografii układów scalonych wprowadzoną w USA w 1984r.
Źródła prawa, w których należy szukać przepisów dotyczących ochrony poszczególnych dóbr własności intelektualnej w Polsce: prawo własności przemysłowej, prawo autorskie, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, kodeks cywilny
WŁASNOŚĆ PRZEMYSŁOWA
Zdefiniowane w Konwencji Paryskiej o Ochronie Własności Przemysłowej pojęcie “własność przemysłowa” obejmuje wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, znaki usługowe, nazwy handlowe, oznaczenia pochodzenia lub nazwy pochodzenia, jak również zwalczanie nieuczciwej konkurencji.
Prawa wyłączne do większości rodzajów własności przemysłowej powstają na mocy decyzji urzędów patentowych i obowiązują na terytorium kraju, który tych praw udzielił.
Zgodnie z głównymi zasadami Konwencji Paryskiej:
· prawa wyłączne udzielane w różnych krajach są od siebie niezależne i podlegają ustawodawstwu kraju, który te prawa przyznał;
· we wszystkich państwach-stronach tej Konwencji (większość państw świata) osoby zagraniczne są w sprawach ochrony własności przemysłowej traktowane tak samo, jak osoby krajowe;
· każdemu, kto dokona prawidłowego zgłoszenia o udzielenie praw wyłącznych w jednym z państw-stron Konwencji, przysługuje pierwszeństwo przy ubieganiu się o ochronę w innych państwach-stronach Konwencji, o ile zgłoszenia w innym kraju dokona w terminach:
o 12 miesięcy dla wynalazków i wzorów użytkowych
o 6 miesięcy dla wzorów przemysłowych i znaków towarowych.
Jako generalną zasadę należy więc przyjąć, że przy ubieganiu się o udzielenie praw wyłącznych do różnych rodzajów własności przemysłowej, składa się oddzielne wnioski i prowadzi oddzielne postępowania w każdym z krajów, w których chcemy mieć ochronę konkretnych rozwiązań lub oznaczeń. W celu ułatwienia uzyskania ochrony w poszczególnych krajach powstało szereg organizacji i porozumień międzynarodowych umożliwiających uproszczenie procedur i prowadzenie jednego postępowania zgłoszeniowego.
1. PRAWA WYŁĄCZNE UDZIELANE PRZEZ URZĄD PATENTOWY RP:
Zgodnie z Prawem własności przemysłowej w Polsce można uzyskać:
· Patent na wynalazek
· Prawo ochronne na wzór użytkowy
· Prawo ochronne na znak towarowy
· Prawo z rejestracji na wzór przemysłowy
· Prawo z rejestracji na topografie układów scalonych
· Prawo z rejestracji na oznaczenia geograficzne
2. PROJEKTY WYNALAZCZE
Do projektów wynalazczych, zgodnie z art.3 ust.1 pkt 6 Prawa własności przemysłowej należą:
- wynalazki,
- wzory użytkowe,
- wzory przemysłowe,
- topografie układów scalonych,
- projekty racjonalizatorskie.
2.1. Wynalazek: (art.24 - 30)
...
Lenata1