wylacznik_zmierzchowy.pdf

(31 KB) Pobierz
35509439 UNPDF
Pomys³y uk³adowe - w³¹cznik
zmierzchowy
œcie napiêcia wejœciowego do zmiany sta-
nu uk³adu jest potrzebne ok. 2,5 V,
a spadku napiêcia wejœciowego zmiana
nastêpuje przy wartoœci ok. 1,5 V. Efekt
ten uzyskano poprzez zastosowanie
sprzê¿enia emiterowego tranzystorów T1
i T2, wprowadzanego rezystorem R4
Ró¿nice poziomów prze³¹czania
przerzutnika eliminuj¹ oscylacjê uk³adu
(chwilowe w³¹czanie i wy³¹czanie œwiat³a
na granicy zadzia³ania. Dodatkowo uk³ad
posiada cz³on ca³kuj¹cy (opóŸniaj¹cy) R1,
C1 który eliminuje zmianê stanu przeka-
Ÿnika przy krótkotrwa³ym oœwietleniu fo-
torezystora.
Potencjometr P1 przeznaczony jest
do regulacji progu zadzia³ania uk³adu.
Pocz¹tkuj¹cym elektronikom nie po-
lecam zmieniania wartoœci elementów,
gdy¿ przerzutniki Schmitta bywaj¹ kapry-
œne i czasami nawet niewielka zmiana re-
zystancji (na poziomie 20%) mo¿e spo-
wodowaæ, ¿e uk³ad przestanie dzia³aæ.
Uk³ad przerzutnika wynalaz³ O. H.
Schmitt w 1938 r. w czasach, gdy królo-
wa³y lampy elektronowe, a fizycy biedzili
siê nad pierwszymi pó³przewodnikami.
Kalendarzowa zima ju¿ za pasem.
Dnie s¹ coraz krótsze, zmrok zapada
wczeœnie, a s³oñce wstaje coraz póŸniej.
Na tak¹ porê roku przydatny mo¿e oka-
zaæ siê prosty w³¹cznik zmierzchowy.
Uk³ad który prezentujê poni¿ej jest stary
jak œwiat, ale nie wszyscy m³odzi elektro-
nicy go znaj¹. Jego wielk¹ zalet¹ s¹ ele-
menty, najbardziej typowe, które mo¿na
bez trudu znaleŸæ w szufladzie lub szafce
ka¿dego chyba elektronika.
Elementem reaguj¹cym na œwiat³o
jest zwyk³y fotorezystor. Wraz z rezysto-
rem tworzy on dzielnik napiêcia. Zacie-
mniony fotorezystor przedstawia sob¹
du¿¹ rezystancjê. Zatem napiêcie dopro-
wadzone do wejœcia przerzutnika Schmit-
ta T1, T2 jest niskie. W takim stanie Tran-
zystor T1 jest nie wysterowany i na jego
kolektorze wystêpuje napiêcie wysokie
wprowadzaj¹c tym samym tranzystor T2
w stan przewodzenia. Poci¹ga to za sob¹
nasycenie tranzystora T3 i w³¹czenie
przekaŸnika zapalaj¹cego ¿arówkê.
Gdy na fotorezystor pada œwiat³o je-
go rezystancja znacz¹co maleje, co powo-
duje wzrost napiêcia na
wejœciu przerzutnika. T1
zostaje wysterowany,
a T2 i T3 zablokowany.
PrzekaŸnik wy³¹cza siê ga-
sz¹c ¿arówkê.
Próg zadzia³ania prze-
rzutnika jest zmienny.
Oznacza to ¿e przy wzro-
FOTOREZYSTOR
BC557B
+9÷12V
R6
R8
C2
R2
FR1
3k
220 W
47 m F
100k
2k
R3
R7
D1
3,9k
T2
¯
R1
2,4k
T1
620 W
BC547B
T3
BC547B
Pk1
D2
~
220V
P1
C1
R4
R5
8A/12V
100k
470 m F
130 W
6,8k
D1÷D2 – 1N4148
Rys. 1 Schemat ideowy prostego w³¹cznika zmierzchowego
à B.O.
35509439.002.png 35509439.003.png 35509439.004.png 35509439.005.png 35509439.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin