AUTORSKI PROGRAM WSPIERANIA ROZWOJU MOWY DZIECI 4-5 LETNICH „DAJMY WSZYSTKIM RÓWNE SZANSE”„niezwykle istotnym jest zaprzestanie stosowania pozornej sprawiedliwości, polegającej na jednakowym traktowaniu wszystkich dzieci.Ważne, aby zauważać różnice indywidualne wychowanków i pozwalać im się rozwijać odpowiednio je ukierunkowując.” Izabela LebudaSpis treściI. Idea wiodąca programu.II.Treści i cele programu .III.Założenia programowe.IV. Procedury osiągania celów.V. Warunki realizacji.VI. Metody i formy pracy.VII. Bibliografia literatury i opracowań.VIII. Ewaluacja programu.IX. Scenariusz .I.IDEA WIODĄCA PROGRAMU.Mowa w dużej mierze wpływa na ogólny rozwój dziecka,jego osiągnięcia szkolne.Stanowi narzędzie w zdobywaniu informacji, pozwala na wyrażanie swoich myśli, opinii, odczuć.Ogromną rolę w procesie kształtowania mowy dziecka odgrywają rodzice i najbliższe otoczenie- to oni są jego pierwszymi nauczucielami mowy poprzez wspólne zabawy, czytanie książeczek, ich opowiadanie, śpiewanie piosenek.Istotne znaczenie w zakresie wspomagania i rozwoju mowy ma także działanie nauczyciela pracującego z dzieckiem w przedszkolu, gdzie zabawa stanowi dominujący sposób nauki.Jest kluczem do poznawania nowych słów, ćwiczy oddech, głos, słuch i wymowę. Doskonali formy gramatyczne uwzględniając przy tym akcent, melodię i rytm mowy. Poprzez zabawę możemy stymulować rozwój wszystkich funkcji, od których zależy prawidłowy rozwój mowy.Wyniki badań pedagogicznych, a także moja własna obserwacja dowodzą, że rozwój mowy dzieci w wieku przedszkolnym jest bardzo zróżnicowany, u wielu dzieci występują oprócz wad wymowy, opóźniony rozwój wymowy lub niechęć do mówienia, zaburzenia słuchu fonematycznego, analizy i syntezy słuchowej.Występowanie tych zaburzeń ma istotny wpływ na przebieg procesu nauczania w okresie wczesnoszkolnym, za słuszne więc uważam wprowadzenie dodatkowych zabaw, mających na celu rozbudzanie aktywności słownej dzieci, wpływających na rozwój mowy dziecka.Program jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i jest spójny z programem wychowawczym przedszkola. Obejmuje obszary: poznawanie samego siebie i świata , nabywanie umiejętności poprzez działanie, odnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej.Programem macierzystym jest „Moje przedszkole”- program wychowania przedszkolnego autorstwa Czesław Cyrański, Małgorzata Kwaśniewska, nr dopuszczenia DKW-4013-3/01.II.TREŚCI I CELE PROGRAMUTREŚCI KSZTAŁCENIACELE PROGRAMURODZAJ,FORMA ZAJĘCIABajka- jako aktywna metoda stymulacji rozwoju mowy.„Jesienny spacer Oli w parku”„Kaczka Kwaczka”„Biedronka siedmiokropka”Teatrzyki- forma aktywności wspomagająca rozwój mowy.„Mieszkańcy Doliny Muminków”„Na wiejskim podwórku”„Trzy liski”Zagadki słuchoweĆwiczenia oddechoweZabawy muzyczno-ruchowe-Usprawnianie aparatu artykulacyjnego-rozpoznawanie i naśladowanie odgłosów z otoczenia-angażowanie dzieci do zabaw wpływających na rozwój mowyUsprawnianie prawidłowej wymowy poszczególnych głosek.Rozwijanie umiejętności poprawnego powtarzania tekstu(intonacja, rytm, tempo).Doskonalenie umiejętności wyrazistego mówienia.Rozwijanie logicznego myślenia.Rozpoznawanie dźwięków z otoczenia.Doskonalenie analizy słuchowej mowy.Wydłużanie fazy wydechowej. Utrwalenie nawyku mówienia na wydechu.Rozwijanie poczucia rytmu i koordynacji ruchowej.Kształtowanie i korygowanie mowy poprzez ekspresję ruchowo-wokalną.Słuchanie bajek czytanych przez nauczyciela.zajęcie z całą grupąTeatrzyki kukiełkowezajęcia z całą grupąZagadki, ćwiczenia słuchowezajęcia z całą grupąZabawa ukierunkowana przez nauczyciela.Zajęcia z całą grupąŚpiewanie i inscenizowanie ruchem treści piosenek.Ćwiczenia rytmizującezajęcia z całą grupąIII. ZAŁOŻENIA PROGRAMOWECELE PROGRAMU:Cele ogólne:-stworzenie dzieciom warunków do stymulowania prawidłowego rozwoju mowy,-wyrównywanie szans rozwoju, praca z dzieckiem potrzebującym wsparcia,-otoczenie opieka dzieci z dysfunkcjami rozwoju mowy,-włączanie rodziców do świadomej współpracy nad rozwojem mowy i kształtowaniem prawidłowej wymowy,Cele operacyjne:W wyniku realizowanego programu dzieci powinny:-poprawić swój stan mowy i wymowy,-poszerzyć swoje możliwości artykulacyjne i fonacyjne,-wzmocnić poczucie własnej wartości i umieć pokonywać trudności.IV.PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓWA) ZAPAMIĘTYWANIE WIADOMOŚCI:Dziecko:-poznaje zabawy stymulujące rozwój mowy,-zna treści wierszy i piosenek,-poznaje treści bajek, kształtuje swoją wyobraźnię,-wie , jak należy mówic poprawnie,-uczy się , jak sprostać wymaganiom.B) ZROZUMIENIE WIADOMOŚCI:Dziecko:-rozumie konieczność usprawniania narządów mowy,-chętnie bierze udział w inscenizacjach teatralnych, muzyczno – ruchowych,-kształtuje postawę aktywnego uczestnictwa w zajęciach,-rozwija w sobie ufność we własne możliwości.C) STOSOWANIE WIADOMOŚCI W PRAKTYCE:Dziecko:-wykorzystuje zdobyta wiedzę w zabawach indywidualnych, tematycznych,-śpiewa piosenki, recytuje wiersze podczas uroczystości przedszkolnych,-potrafi opowiedzieć treść bajek, kształtuje swoja pamięć odtwórczą.D) STOSOWANIE WIADOMOŚCI W SYTUACJI PROBLEMOWEJ:Dziecko:-akceptuje odmienność innych dzieci( z wadami wymowy, obniżonym rozwojem intelektualnym),-potrafi zgodnie bawić się w grupie,-kształtuje w sobie umiejetność radzenia sobie z sytuacjami trudnymi.V. WARUNKI REALIZACJIOpracowany przeze mnie program przeznaczony jest dla dzieci w wieku 4-5 lat . Głównym założeniem programu jest stymulowanie prawidłowego rozwoju mowy. Programbędzie realizowany z całą grupą, zajęcia dostosowane będą do możliwości rozwojowych dzieci i będą miały charakter zabawowy.Program nie zastępuje właściwej terapii logopedycznej. Istotnym elementem realizacji programu jest ścisła współpraca z rodzicami i osobami wspierającymi( spotkania szkoleniowe dla rodziców z logopedą).Współpraca z rodzicami będzie polegała na zapoznaniu rodziców z harmonogramem i tematyką zajęć, zapoznaniu ze sposobem wykonywania ćwiczeń, udziale rodziców w zajęciach otwartych,udziale w spotkaniach z logopedą.Praca z dziećmi w oparciu o program pozwoli na ocenę efektywności oddziaływań i dokonanie ewaluacji.VI. METODY I FORMY PRACYRealizację zamierzonych celów umożliwi stosowanie odpowiednich metod i form nauczania.Metody:-wspierające rozwó dziecka,-stymulujące rozwój dziecka,-słowne: instrukcje, objaśnienia, rozmowa,-percepcyjne: obserwacja , pokaz,-czynne: samodzielnych doświadczeń, zadań stawianych do wykonania,-twórcze.Formy:-praca z całą grupą.VII. BIBLIOGRAFIA LITERATURY I PRACOWAŃDemel G.,Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola,WSiP, Warszawa ,1998Chmielewska e., zabawy logopedyczne i nie tylko-poradnik dla nauczycieli i rodziców,Wyd. MAC, Kielce,1997Skorek E.,100 tekstów do ćwiczeń logopedycznych,Wydawnictwo Harmonia,Gdańsk,2006Sprawka R.,Graban J.,Logopegyczne zabawy grupowe dla dzieci od 4 do 7 lat, Wyd. Harmonia, Gdańsk,2006Bartkowska T.,Rozwój mowy dziecka przedszkolnego,PZWS, Warszawa, 1968VIII. EWALUACJA PROGRAMUEwaluacja programu nastąpi poprzez:-ankietę skierowaną do rodziców dzieci,-analizę wyników,-opinię dyrektora.IX. SCENARIUSZ ZAJĘCIATEMAT:ZABAWY MUMINKÓW Cele ogólne:usprawnianie aparatu artykulacyjnego,utrwalenie nawyku prawidłowego oddychania,Cele operacyjne;Dziecko:-precyzyjnie wykonuje ćwiczenia aparatu artykulacyjnego demonstrowane przez nauczyciela,-potrafi poruszać się w rytm słuchanej muzyki,-rozpoznaje odgłosy z otoczenia i poprawnie je naśladuje,-prawidłowo oddycha podczas zabaw i ćwiczeń- nabiera powietrze nosem, a wypuszcza ustami.Formy:Zajęcie z całą grupą.Metody:elementy metod aktywizujących, logorytmiki, relaksacji.Przebieg zajęcia:1.Powitanie w kole:Całuski- przesyłanie całusków na powitanie ( ćw. mięśni okrężnych warg).2.Utrwalenie treści wiersza „ Wierszyk o brzuszku”wg Krzysztofa Lowiela, płączone z ilustracjąTo jest buzia , a to nosekbuzią jem i mówię troszkę.Noskiem wącham i oddycham,a czasami nawet kicham: a-psik.3.Wprowadzenie w tematykę zajęć- zachęcenie dzieci do odwiedzenia Doliny Muminków.Gdzieś daleko stąd, w tajemniczej Krainie Fantazji , znajduje się malownicza Dolina Muminków.Jest ona taka maciupka, że nie odnajdziecie jej na żadnej mapie. Kraina ta to prawdziwy raj dla trolli- Muminków. Położona na wyspie, wśród lasów, jezior bardzo często odwiedzana jest przez niezwykłe stworki. Tu wszystko może się zdarzyć.....W samym środku doliny, nieopodal starej lipy, stoi wieża domek, którą zamieszkują: Panna Migotka, Muminek, Mama Muminka i Tata Muminka oraz ich przyjaciele- Paszcak, Ryjek , Mała Mi, Topik, Topcia iWłóczykij. To właśnie oni zapraszają was do wspólnej zabawy.4.Wyprawa do Doliny Muminków-ćwiczenia logorytmiczne z wykorzystaniem muzyki marszowej i relaksacyjnej:-rytmiczny marsz po obwodzie koła.-odpoczynek na leśnej polanie przy muzyce relaksacyjnejćwiczenia oddechowe.5. Muminkowa gimnastyka buzi i języka:-wąchanie kwiatków,-zdmuchiwanie świeczek na urodzinowym torcie,-puszczanie baniek mydlanych.6. Utrwalenie treści wiersza” Wierszyk z pokazywaniem”.7.Pożegnanie w kole- posyłanie całusków Muminkom.8.Podsumowanie zajęć-”Wesołe i smutne minki”.
maud75