PSYCHOLOGIA POZNAWCZA
czyli człowiek samodzielny
1. Człowiek.
· jest jednostką samodzielną
· jest badaczem rzeczywistości
· potrafi :
- obserwować
- przewidywać
- formułować hipotezy
- eksperymentować
- planować
- wnioskować
Dzięki temu przystosowuje się do świata i kształtuje go.
· jest sterowany przez informacje pochodzące ze środowiska
2. Sterowanie poznawcze.
a) Informacje ze środowiska wpływają na działania człowieka, jednak podlegają selekcji i przetwarzaniu w procesie myślenia. Człowiek ustosunkowuje się do nich.
b) Sterowanie zewnętrzne- informacje ze środowiska zewnętrznego- przepisy, nakazy, zakazy, komunikaty, itp.
c) Sterowanie wewnętrzne- system informacji o świecie i własnej osobie, zakodowane w pamięci; jest to także główny składnik osobowości.
3. Mechanizm działania człowieka.
a) Człowiek działa dzięki procesom orientacyjnym- percepcji, tworzeniu wyobrażeń, myśleniu, rozwiązywaniu problemów.
b) Sformułowanie systemu oczekiwań à ocena wartości wyników à program działania
c) Formułowanie oczekiwań odbywa się dzięki tendencjom pozytywnym lub negatywnym.
d) Wartości subiektywne- to takie wartości, które motywują do działania. Dla każdego mają inne znaczenie, dlatego różni ludzie różnie działają.
e) Wartości są regulatorami poczynań- decydują, co dla danej osoby jest dobre, a co złe.
f) Napięcia motywacyjne- zjawisko, które może motywować lub hamować dążenie do celu. Występuje, kiedy poziom oczekiwań, aspiracji jest wyższy niż aktualna ocena rzeczywistości.
g) Emocje także wpływają na działanie człowieka. Inicjują zdobywanie nowych doświadczeń, wiedzy, decydują o rezultacie poczynań i reakcji na niego.
4. Wychowanie i samowychowanie.
Ponieważ człowiek jest samodzielnym bytem, relacja wychowawca- wychowanek ma się mieć tak , jak relacja badacz- badany, przy czym badacz wraz z badanym wspólnie formułują tezy i problemy. Ponadto badacz ma rozwijać struktury poznawcze człowieka, a nie biernie przekazywać wiedzę.
Psychoterapia poznawcza- pacjent opowiada, jakie są jego teorie dotyczące życia, bada rezultaty swojego zachowania i swoją rzeczywistość między spotkaniami z terapeutą.
er-zetka