Wpływ anoreksji na interakcje społeczne-Praca licencjacka (teoretyczna).doc

Zaburzenia odżywiania nasiliły się już w XX wieku. Pojawiły się one wraz z przemianami kulturowymi, społecznymi, propagandą diet oraz dążeniem do szczupłej sylwetki. Jednym z zaburzeń jedzenia jest anoreksja zwana również jadłowstrętem psychicznym. Jest to przede wszystkim choroba duszy, a dopiero w następnej kolejności cierpi ciało. Choroba wywoływana jest negatywnym stosunkiem chorego do samego siebie. Nie pojawia się ona nagle, ale jest pielęgnowana przez otoczenie chorego i jego samego. Anoreksja prowadzi do śmierci przez wycieńczenie. Pozbawienie organizmu budulca, siły do życia prowadzi początkowo do pojawienia się anemii, następnie osłabione zostają poszczególne narządy wewnętrzne takie jak serce, nerki, wątroba itd. Również na zewnątrz organizmu można zauważyć istotne zmiany. Ciało pozbawione witamin powoli niszczeje. Paznokcie stają się bardziej łamliwe, włosy matowieją, zaczynają wypadać, pogarsza się wzrok, koncentracja, a chory powoli opada z sił. W trakcie choroby człowiek staje się coraz bardziej powolny, pedantyczny w trakcie przygotowywania posiłków i ich spożywania. Pojawia się również brak dbałości o strój i porządek otoczenia. Człowiek stopniowo zanika, ciało pozbawione mięśni powoli opada z sił i zanika w nim życie. Rozpoznanie anoreksji jest bardzo trudne. Chore potrafią bardzo dobrze się ukrywać.

Im później zostanie zdiagnozowana tym mniejsze szanse na jej wyleczenie. Leczenie anoreksji jest długotrwałe i mozolne, niestety nie zawsze kończy się zwycięstwem nad chorobą. Celem mojej pracy jest ukazanie jaki wpływ ma anoreksja na oddziaływanie poszczególnych jednostek oraz na społeczeństwo. Jest to również pokazanie problemu jakim jest to zaburzenie i konsekwencje jakie niesie ze sobą. Choroba ma duży wpływ na rodzinę jak i na otoczenie chorej osoby, a przede wszystkim na człowieka, którego dotyczy anoreksja. W pracy zastosowałam krytyczną analizę literatury. Pierwszy rozdział poświęcony jest ogólnym zagadnieniom dotyczącym jadłowstrętu psychicznego, historii choroby, objawów, przyczyn, powikłań jak również faktów i mitów krążących na temat anoreksji. Drugi rozdział poświęcony jest wpływom choroby na społeczeństwo i jaką rolę odgrywają media. Ostatni rozdział jest pokazaniem jak ciężko jest rozpoznać chorobę i w jaki sposób można ją leczyć. Anoreksja dotyka ok. 10 %. społeczeństwa, a jej ofiarami popadają coraz częściej bardzo młodzi ludzie, którzy dążą do ideału.

ROZDZIAŁ I ANOREKSJA

1.1. Historia anoreksji

Anoreksja jest znanym zjawiskiem od wielu setek lat. Przykłady głodzenia się udokumentowane są już w kontekście żywotów świętych, którzy doprowadzali się do skrajnego wyniszczenia a nawet do śmierci radykalnie poszcząc. Post jako praktyka ma różne znaczenia. Po pierwsze post jako środek, który ułatwia kontakt z sacrum, po drugie jako sposób

na ochronę przed siłami diabolicznymi. Egipcjanie również powstrzymywali się przed jedzeniem, ponieważ zamierzali odwiedzać świątynię, natomiast faraonowie stosowali post przed podjęciem ważnych decyzji oraz przed uczestnictwem w świętach religijnych [1]. Aspekty te również można odnaleźć w judaizmie jak i chrześcijaństwie. Post w historii chrześcijaństwa występuje od zawsze, ponieważ nawiązuje do doświadczeń proroków Starego Testamentu jak i pierwszych ojców Kościoła. Prorok Eliasz, Makariusz z Aleksandrii stawali się wzorem dla innych głodując

i prowadząc pełne umartwienia życie. Tak więc praktyki postu można rozpatrywać w kontekście osiągania rozwoju duchowego oraz praktykowania życia religijnego, które były połączone z abstynencją seksualną, jak również ograniczeniem snu i innymi formami umartwiania ciała. Były najbardziej znaczącą formą ascezy. Również platońska koncepcja duszy uwięzionej w ciele sprawiła, że ciało z potrzebami postrzegane było jako źródło oddzielenia od Boga. Poprzez odmowę jedzenia, która była połączona z innymi praktykami religijnymi zbliżało

do tego, co było duchowe.

Kolejnym znaczeniem postu było rozpatrywanie głodzenia się jako pokuty, żalu za grzechy, samoukarania i samoupokorzenia.

Jednym z przykładów jest św. Katarzyna z Sieny [2]. Jej niejedzenie z innymi formami umartwiania jak również modlitwą było doświadczenie Bożej łaski. Była jedną z wielu świętych, która praktykowała post jako wyraz oddania Bogu, poszukiwania własnej drogi do świętości. Zmarła w wieku 33 lat z wyczerpania oraz wyniszczenia organizmu. Tę formę ascezy odnajdujemy w wieku XII a XIV szczególnie wśród kobiet, mniszek. Sposób życia tych kobiet budził szacunek, uznanie jak również był doceniony co bardzo rzadko było udziałem kobiet w tamtych czasach.

W późniejszych latach zaczęto stopniowo odchodzić od religijnych interpretacji niejedzenia i zaczęto rozpatrywać jako zjawisko wzbudzające sensację lub jako niezwykłe. Wierzono również, że dziewczęta, które poszczą posiadają niezwykłe właściwości, dzięki którym utrzymują się przy życiu. Kobiety zazwyczaj były konsultowane przez znachorów lub lekarzy. Jeżeli leczenie nie przynosiło rezultatów pojawiały się wyjaśnienia takie jak „ cud natury”. Były one pokazywane na różnych jarmarkach, odpustach. Czasami stawały się obiektem szczególnego zainteresowania wybitnych osobistości co wzmacniało sławę. Część dziewcząt, które odmawiały jedzenia były badane, obserwowane. Zjawisko to powoli traci na znaczeniu w XIX i pojawia się nowe. Głodujący cyrkowcy tzw. żywe szkielety, którzy maksymalnie ograniczają jedzenie. Ich ciała są bardzo wyniszczone co przyciąga uwagę jak również jest sposobem zdobycia środków finansowych do utrzymania się. Głodujący artyści to przeważnie mężczyźni. Ich zachowanie było uznawane za nadzwyczajny wyczyn.

XIX wiek to coraz większe narastanie fascynacją chudością, osoby, które były maksymalnie wychudzone pokazywane były w lunaparkach, cyrkach jako wybryki natury.

Pod koniec XIX wieku powróciło w innej formie, jako strajk głodowy, który wynika ze świadomej decyzji o niejedzeniu. Niejedzenie jest bronią osoby, która czuje się zdesperowana, a jeżeli powstrzymuje się od jedzenia, to ma nadzieję, że zmusi drugą stronę do negocjacji albo chociaż przyciągnie uwagę opinii publicznej. Jednym słowem samogłodzenie staje się formą publicznego protestu. Strajk głodowy był częstym zjawiskiem

w XX wieku. Wiek ten to pojawienie się niezliczonych diet zarówno

w kontekście leczenia jak również tzw. zdrowego żywienia. Sprzyjają temu hasła XX wieku, które indukują w nas specyficzny tok myślenia, że bycie szczupłą oznacza bycie atrakcyjną, ważną jak ,również szczęśliwą.

Być szczupłą oznacza osiągnąć sukces i powodzenie we wszystkich dziedzinach życia. Taki tok myślenia utrzymuje się do dnia dzisiejszego.

W codziennej pogoni za urodą, figurą i powodzeniem niektórzy z nas nieco się gubią. Nie okłamujmy się, telewizja i wszystkie media ciągle zasypują nas obrazami "idealnej" kobiety i doskonałego mężczyzny. Oczywiście są to obrazy wyidealizowane, ale bardzo przemawiające do osób szczególnie wrażliwych na akceptację środowiska. I w ten sposób każda dziewczyna chce mieć figurę jak Claudia Schiffer a chłopak posturę Sylwestra Stallone. Kobiety rozpoczynają niekończące się cykle diet i odejmowania sobie

od ust, a panowie wręcz konwulsyjnie zaczynają ćwiczyć. Dążenie

do idealnego wyglądu jest w jakiś sposób naturalne, ponieważ od tysięcy lat nasz gatunek stawiał wyżej walory fizyczne ponad umysłowymi. Pomimo kultury jaka nas otacza, literatury, wzniosłych ideałów

i inteligencji nas samych panowie oglądają się na ulicy za zgrabnymi paniami, natomiast kobietą miękną kolana na widok 100% mężczyzn.

W ten sposób rodzi się fobia. Strach przed nami samymi, że nie spełniamy wymogów współczesnego świata. Zaczyna się fobia zwana anoreksją.

1.2. Anorexia nervosa

Problem jedzenia może się zmienić w chorobę. Niestety utrata kontroli nad odżywianiem się coraz częściej dotyczy młodych ludzi oraz ich rodzin.

Anoreksja jest poważnym problemem zdrowotnym wielu młodych osób. Choroba ta ma podłoże psychiczne, jest bardzo ciężka do wyleczenia

i niebezpieczna.

Pojęcie anoreksja pochodzi z języka greckiego i oznacza ( gr. an ) brak ( gr. orexis) łaknienia [3]. Obejmuje ona zaburzenia wyrażające nieprawidłowy lub nietypowy stosunek do jedzenia z towarzyszącymi temu zjawisku złożonymi objawami natury psychicznej i somatycznej. Objawia się ona silną obawą przed utyciem oraz prowadzi do unikania jedzenia. Osoby, które są chore postrzegają siebie jako dużo grubsze i brzydsze niż są w rzeczywistości, jak również czują wstręt do swojego ciała i mają zaniżone poczucie własnej wartości.

Anoreksja czyli brak apetytu, nie jest to centralny problem osób cierpiących na nią. Za jadłowstrętem psychicznym stoi wielkie pragnienie szczupłości, wytrwałości oraz kontroli nad swoim życiem. Anoreksja objawia się znacznym spadkiem masy ciała spowodowanym stosowaniem rygorystycznej diety. Ten spadek wagi wynosi około 15 % poniżej prawidłowej masy ciała dla danego wieku i płci. Im większa utrata masy ciała, tym większe jest ryzyko poważnych powikłań, które mogą doprowadzić do śmierci. Osoby cierpiące na anoreksję pomimo tego, iż ważną około 40 kilogramów nadal uważają się za osoby otyłe. Kontrolowanie wagi staje się nadrzędną wartością w życiu takiej osoby. Oprócz unikania pokarmów chorzy mogą stosować przeczyszczanie, mogą prowokować wymioty, nadużywać leków, które tłumią łaknienie jak również stosować środki moczopędne i wykonywać wyczerpujące ćwiczenia fizyczne [4].

Mówi się, że anoreksja jest w modzie i przychodzi bardzo niewinnie. Przyniesiona może być przez ojca lub matkę w gazecie, która ciągle mówi o odchudzaniu, jak również przez koleżanki, które rozmawiają całymi dniami o dietach. Występuje prawie we wszystkich reklamach, kreowana przez modę. Modne są również wystające obojczyki, widoczne pod gołą skórą żebra, chude nogi niczym patyki, sterczące kości biodrowe, kolana, łokcie. Słowo anoreksja jest modne. Młode dziewczyny potrafią nawet chwalić się tym, że chyba maja anoreksję. Nie wiedzą tak naprawdę czym jest ta choroba i jakie są jej skutki. Niektóre chcą mieć anoreksję, bo myślą że w ten sposób po prostu schudną i będą piękne, a świat będzie lepszy

i prostszy. Dziewczęta są bardzo przywiązane do swojej choroby, ponieważ daje im ona poczucie siły. Mają wrażenie, że są odpowiedzialne za siebie. Ich samoocena rośnie, ponieważ przestrzegają surowych zasad, które same sobie narzuciły. Zasady te to codzienne ćwiczenia fizyczne, ścisły limit spożywanych kalorii lub jedzenie wybranych potraw. Niestety brak im jeszcze wystarczającej dozy krytycyzmu i często ślepo podążają za nieosiągalnymi dla siebie ideałami piękna. Jeśli wzorem piękna jest chuda modelka lub szczupły prezenter modnych ciuchów, wcale niemała część młodzieży rozpoczyna batalię z własnym organizmem o dostosowanie się do upragnionych wymiarów. Czasami ta walka przekształca się

w uporczywe odmawianie sobie wszelkich posiłków lub ich poważne ograniczenie i wtedy wpadają w stan określany jako anoreksja. Dla młodego człowieka kontrolowanie ilości spożywanego pokarmu to jedna

z niewielu dziedzin w odróżnieniu od innych aspektów życia, nad którą rzeczywiście może zapanować i jest ta decyzja tylko jego.

Choroba rozpoczyna się od braku akceptacji własnego ciała. Czasem jest

to brak zgody na rozpoczynający się proces dojrzewania. Czasem takim momentem wyzwalającym objawy jest wystąpienie pierwszej miesiączki.

Jadłowstręt psychiczny zwany inaczej anoreksją (anorexia nervosa)

to zaburzenie odżywiania, które jest groźne dla zdrowia, a nawet życia chorej osoby.

Anorektycy nie stosują diet. Oni po prostu nie jedzą. Najczęściej zaczyna się od stosowania różnorakich diet, z czasem jadłowstręt staje się tak silny, że chora z dnia na dzień je coraz mniej i mniej. Osoba

z problemami o charakterze psychicznym, która próbuje przejąć kontrolę nad własnym życiem poprzez ograniczenie jedzenia, nigdy nie czuje się zadowolona ze stale zmniejszającej się masy ciała. Patrząc w lustro, widzi że jest grupa, choć tak naprawdę rzeczywistość jest całkiem inaczej. Anorektycy doskonale potrafią się ukrywać ze swoją chorobą. Nawet najbliższa rodzina często nie ma pojęcia o tym, że ma do czynienie z chorą osobą. Anoreksja to choroba cywilizacyjna, rodzaj fobii. Chory odczuwa strach przed sobą samym, że nie spełnia wymogów współczesnego świata.

Zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów rozwijają się wtedy, gdy jedzenie

i masa ciała stają się obsesją niezaspokojonych potrzeb psychicznych. Koncentracja na jedzeniu może być oznaką miłości, oznaką więzi, może być również pocieszeniem lub przyjemnością albo rozrywką. Jeżeli dziewczyna wzrasta słysząc dookoła i przyjmując za dobrą monetę, że jedynie jako osoba szczupła będzie atrakcyjna, szczęśliwa

i akceptowana, to jej potrzeby emocjonalne łatwo mogą zostać zniekształcone. Zaczyna się mówić o epidemii występowania anoreksji wśród nastolatków i ludzi wkraczających w dorosłe życie. Problemy anoreksji nie sprowadzają się tylko do kwestii wagi, pożywienia, czy wymiarów ciała. Zaburzenia te są nierozerwalnie związane z konfliktami wewnętrznymi. Jedzenie staje się formą walki z problemami natury psychicznej jakie trapią nastolatki i ludzi u progu ich dorosłego życia. Podłożem tych zaburzeń są problemy uczuciowe, potrzeba określenia własnej tożsamości, negatywny obraz własnej osoby, paradoks jednoczesnego odczuwania miłości i nienawiści do własnej rodziny, rozwój seksualny czy nieprawidłowości seksualne mające swoje źródło

we wczesnym dzieciństwie. Anoreksja jest również zjawiskiem bardzo rzadkim ale występującym wśród niemowląt w pierwszych czterech miesiącach życia. Częściej pojawia się między piątym a ósmym miesiącem po narodzeniu dziecka. Wiąże się to zwykle z zakończeniem karmienia piersią i ze zmianą sposobu odżywania. Anoreksja u niemowląt może przejawiać się w formie zupełnej pasywności wobec pokarmu, albo

w formie aktywnego odrzucenia pokarmu, aż do agresji i wymiotów włącznie. Dochodzi wtedy do walki między rodzicami a dzieckiem. Efektem jest tyranizowanie dziecka ze strony rodziców lub poddanie się dorosłych naciskom i szantażom ze strony dziecka. W obu przypadkach zostaje poważnie zaburzona więź dziecka z rodzicami. Trzeba jednak pamiętać, że więź ta musiała być już wcześniej w jakimś aspekcie problematyczna i dlatego spowodowała zaburzenia w przyjmowaniu pokarmu.

Anoreksja nervosa występuje głównie u kobiet. Przyczyny zaburzeń są jednak identyczne u mężczyzn. Dorastający człowiek może nie radzić sobie z samym sobą i kontrolować życie poprzez właśnie jedzenie, chce mieć świadomość ,że nad czymś może panować. Może też czuć się źle we własnej skórze i próbować ją zmienić. Bywa także, że anorektycy nie są pewni swojej orientacji seksualnej co także pogłębia ich frustrację [5].

Powikłania towarzyszące anoreksji nie są jedynie powikłaniami natury fizjologicznej ,to także zmiany w psychice młodej osoby. Poza znaczną utratą wagi, u chorych na anoreksję tętno jest niskie, nieregularne. Poziom cukru we krwi jest bardzo niski. Zauważyć można zimne dłonie i stopy, obniżoną temperaturę ciała, co spowodowane jest brakiem tkanki tłuszczowej. Rytm pracy nerek zostaje zaburzony, może mieć miejsce odwodnienie organizmu, na skutek czego pojawia się uczucie pragnienia. Występuje zatrzymanie miesiączki co spowodowane jest zbyt dużym ubytkiem masy ciała. Sylwetka anorektyczek przypomina sylwetkę dziecka, dziewczynki niedojrzałej. Organizm ogarnia uczucie osłabienia

i ciągłego zmęczenia, senności. Występują zaparcia spowodowane zbyt mała ilością treści pokarmowej w jelitach, by pobudzić ruchy robaczkowe.
Pomimo narastania objawów (wyniszczenie, obniżenie temperatury ciała, podciśnienie, zatrzymanie miesiączkowania itp.) chore zwykle przez długi czas zachowują sprawność intelektualna oraz aktywność fizyczna. Początkowo utrata masy ciała odbywa się kosztem utraty tkanki tłuszczowej , kiedy jednak wyczerpane zostają rezerwy tłuszczowe organizmu dochodzi do zużycia białek ustrojowych. Badania laboratoryjne początkowo nie wykazują istotnych odchyleń od normy, później dochodzi do zaburzeń gospodarki wodnej i elektrolitowej organizmu. Objawy

te mogą być szczególnie dramatyczne u młodocianych pacjentów. Następnie pojawiają się zaburzenia hormonalne.
Anoreksja jest choroba, która zostawia trwały ślad w psychice młodego człowieka.

Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (International Classification of Diseases, ICD)[6] – system klasyfikacji chorób, opracowany pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia. Ukazało się wiele kolejnych wersji ICD, ostatnia, dziesiąta, znana jako ICD-10, pochodzi z 1992 r. ICD zawiera rozszerzony dział poświęcony zaburzeniom psychicznym i zaburzeniom zachowania,

z którego korzysta się w szerokim zakresie w wielu krajach. Innym dużym systemem klasyfikacyjnym stosowanym w psychologii klinicznej

i w psychiatrii jest system prezentowany w podręczniku diagnostycznym

i statystycznym (DSM), czyli Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders - Fourth Edition, został opracowany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Kryteria klasyfikacji zaburzeń psychicznych, opublikowane zostały przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne

w 1994 roku. Służą one jako podstawa diagnozy chorób psychicznych.

W podręczniku DSM - IV obok kryteriów diagnostycznych uwzględniono także opis zaburzeń i wytyczne do terapii.

Anoreksję rozpoznaje się obecnie na podstawie kryteriów diagnostycznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego wg DSM IV i są to:

ü Odmowa utrzymania ciężaru ciała na lub powyżej granicy wagi minimalnej dla wieku i wzrostu (w okresie wzrastania poniżej 85 procent wagi oczekiwanej lub należnej).

ü Intensywny lęk przed przybraniem na wadze lub otyłością mimo utrzymującej się rzeczywistej niedowagi.

ü Zaburzenia w samoocenie dotyczące masy i wyglądu ciała, pacjentka twierdzi, że jest otyła lub za gruba, podczas gdy w rzeczywistości jest przeciwnie.

ü U kobiet miesiączkujących, brak miesiączki (nieobecność przynajmniej trzech cykli menstruacyjnych. Cykl wraca tylko

po zastosowaniu hormonów)[7].

Ostatniej rewizji DSM (DSM - IV) dokonano w celu skoordynowania terminologii z terminologią ICD-10.

1.3. Przyczyny anoreksji

Anoreksja czyli brak łaknienia występujący z różnych przyczyn,

np. w chorobach przewodu pokarmowego, psychicznych, nerwowych [8]. Zaburzenia odżywiania obecnie występują praktycznie w każdym regionie geograficznym jak i w każdej kulturze. Anoreksja jest chorobą pomimo tego, że zaczyna się bardzo niewinnie. Przyczyn jest bardzo wiele i są różne. W przypadku anoreksji nie ma jednej i prostej przyczyny. Źródła zaburzeń jedzenia występują zarówno w grupie uwarunkowań wewnętrznych jak i zewnętrznych. Do wewnętrznych zalicza się funkcjonowanie człowieka na różnych poziomach takich jak działania, myśli oraz odczucia. Natomiast grupa warunków zewnętrznych to funkcjonowanie ludzi w środowisku. Nasilenie obu grup determinantów może się przyczynić do wystąpienia choroby jaką jest jadłowstręt psychiczny. Czynnikami tymi są predestynujące, do których zalicza się trudności w uzyskaniu przez dziecko autonomii, stres związany

z funkcjonowaniem społecznym, dysfunkcjonalne relacje rodzinne oraz urazowe doświadczenia seksualne i również biologiczną podatność na zranienie. Kolejnymi czynnikami są wyzwalające, które sprawiają iż anoreksja może zacząć być dostrzegana wraz z jej objawami. Do tych czynników zaliczmy kulturowe normy związane z wyglądem, okres dojrzewania jak również trudna sytuacja życiowa. Ujawnienie choroby może być spowodowane nową sytuacją życiową jaką jest rozwód rodziców lub zmiana szkoły, miejsca zamieszkania. Natomiast czynniki podtrzymujące to takie, które utrudniają proces leczenia. Zaliczamy do nich poczucie sukcesu, wyjątkowości oraz oryginalności, ograniczanie aktywności społecznej, zmiany somatyczne i zmiany w zajmowanej

w rodzinie pozycji. Wczesne rozpoznanie czynników predestynujących może przyczynić się do uniemożliwienia rozwoju zaburzenia [9]. Przyczyną anoreksji może być również czynnik kulturowy, czyli za idealną uważa się szczupłą sylwetkę. Kolejnym czynnikiem jest rodzina. W rodzinie takiej mogły już wcześniej wystąpić u innych członków rodziny jakieś zaburzenia jedzenia, może być to również spowodowane chorobą w rodzinie,

na przykład alkoholową. Trzeci czynnik to czynnik indywidualny, zawiera się w nim brak akceptacji swojego ciała, poczucie potrzeby odnoszenia sukcesów jak i otyłość. Przyczyną może też być doświadczenie molestowania seksualnego [10].

Wszystko może się zacząć od małej diety przed wiosną lub przed ważną imprezą, jak również od zrzucenia paru kilo dla chłopaka. Niezadowolenie z figury prowadzi do obsesyjnego myślenia o jedzeniu i strachu przed przybraniem na wadze, co powoduje stosowanie diet odchudzających zwiększających ryzyko zaburzeń jedzenia. Może się zacząć również

w okresie adolescencji młodych dziewcząt, które nie akceptują swojego ciała i kobiecych kształtów, których nabierają w okresie dojrzewania. Przyczyną jest również obsesyjny lęk przed przybraniem na wadze. Ciągłe obsesyjnie myślą o jedzeniu i są przekonane , że jak będą miały szczupłą figurę to będzie to klucz do sukcesu. Wierzą, że ładna figura pomoże im zdobyć dobrą pracę, znaleźć chłopaka, zapewni sympatię rówieśników oraz pozycję w rodzinie. Zazwyczaj są to osoby, które każdemu i na każdym kroku chcą udowadniać, że są najlepsze. Koncentrują się na kształceniu

i zdobywaniu wiedzy, a jednocześnie są bardzo niepewne i boją się niepowodzeń. Zaburzone postrzeganie obrazu własnego ciała chorzy nie widzą swojego wychudzenia, gdy stoją przed lustrem wydaje im się, że ciągle stoi duża o okrągłych kształtach osoba. Niezwykle czę...

Plik z chomika:

pati_label

Wpływ anoreksji na interakcje społeczne-Praca licencjacka (teoretyczna).doc

Koszalin 2008

Wstęp

ROZDZIAŁ I ANOREKSJA

1.1. Historia anoreksji

1.2. Anorexia nervosa

1.3. Przyczyny anoreksji

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: