DUMAS - W 20 lat później.pdf - Aleksander DUMAS - grubaberta44

Aleksander DUMAS

Cykl MUSZKIETERSKI





W DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ

Księgozbiór DiGG



2011



CZĘŚĆ PIERWSZA





Rozdział I

WIDMO KARDYNAŁA DE RICHELIEU

W jednej z komnat znanego nam już Pałacu Kardynalskiego, przy pozłacanym na

rogach stole, zarzuconym papierami i książkami, siedział mężczyzna z głową

wspartą na dłoniach.

Za jego plecami znajdował się duży, rozpalony do czerwoności kominek, gdzie

płonące głownie rozsypywały się na szerokich, pozłacanych rusztach. Blask ognia

oświetlał z tyłu wspaniały ubiór owego marzyciela, z przodu zaś padało nań światło

licznych świec kandelabra.

Patrząc na tę długą, czerwoną szatę i bogate koronki, na to blade czoło schylone

pod brzemieniem rozmyślań, na pustkę gabinetu, wsłuchując się w milczenie

zalegające przedpokoje i w miarowy krok straży na korytarzu, można by sądzić, że

w komnacie tej przebywa jeszcze cień kardynała de Richelieu.

Niestety! Był to istotnie tylko cień wielkiego człowieka. Francja osłabiona,

powaga króla zapoznana, magnaci znów silni i niesforni, wróg z powrotem w

granicach państwa - wszystko to świadczyło, że nie masz tu już kardynała de

Richelieu.

Ale co jeszcze dobitniej wskazywało, że ta czerwona szata nie należy do starego

kardynała, to owo odosobnienie, przywodzące raczej, jak to już mówiliśmy, myśl o

widmie aniżeli o żywym człowieku; świadczyły o tym owe korytarze opuszczone

przez dworzan, owe podwórce pełne straży; świadczył nastrój drwiny i szyderstwa,

co wdzierał się tu z ulicy przez szyby komnaty, wstrząsanej tchnieniem całego

miasta sprzymierzonego przeciw ministrowi; świadczyły wreszcie dalekie, coraz to

powtarzające się odgłosy wystrzałów, oddawanych na szczęście bez celu i bez

skutku, jedynie po to, by dać poznać strażom, szwajcarom, muszkieterom i

żołnierzom otaczającym Palais-Royal - gdyż sam Pałac Kardynalski zmienił był

swą nazwę - że lud również posiada broń.

Owym cieniem kardynała Richelieu był Mazarini.

Owoż Mazarini był sam i czuł swoją słabość.

- Cudzoziemiec! - mruczał. - Włoch! To największa ich obelga! Słowem tym

zamordowali, powiesili i pożarli Conciniego 1 i niechbym im tylko popuścił,

zamordowaliby, powiesili i pożarli mnie tak samo, choć nie zrobiłem im nic złego,

co najwyżej trochę ich cisnąłem. Głupcy! Nie czują, że wrogiem ich nie ów Włoch,

mówiący źle po francusku, lecz raczej ci, którzy z takim talentem prawią im piękne

1 Concino Concini (marszałek d’Ancre) - Włoch z pochodzenia, faktycznie rządził Francją po śmierci Henryka

IV. Znienawidzony przez wszystkich, został zamordowany w spisku dworskim (1617), ciało zaś jego lud

włóczył po ulicach miasta.

słówka czystym, doskonałym akcentem paryskim.

- Tak, tak - ciągnął dalej minister z przebiegłym uśmieszkiem, który w tej chwili

wydawał się raczej dziwny na jego bladych wargach - tak, wasze wrzaski mówią

mi, że los faworytów jest niepewny. Jeśli jednak wiecie o tym, to musicie również

wiedzieć, że ja nie jestem zwykłym faworytem! Hrabia Essex 2 posiadał wspaniały

pierścień wysadzany brylantami, który mu ofiarowała jego królewska kochanka; ja

zaś mam tylko skromną obrączkę z cyfrą i datą 3 , tylko że obrączkę tę pobłogo-

sławiono w kaplicy Palais-Royal. Mimo gorących życzeń nie uda się im mnie

złamać. Nie dostrzegają, iż kiedy krzyczą bez końca „Precz z Mazarinim!”,

dopuszczam, że wiwatują na cześć bądź diuka de Beaufort, bądź Księcia Pana 4 ,

bądź parlamentu. No i co!... Diuk de Beaufort siedzi w Vincennes, Książę Pan

prędzej czy później dołączy do niego, a parlament...

Tu w uśmiechu kardynała zarysował się wyraz takiej nienawiści, do jakiej jego

łagodna twarz zdawała się być niezdolna.

- Tak, parlament... Zobaczy się, co z nim zrobimy; mamy Orleanów i

Montargisów. Poświęcę temu trochę czasu, ale ci, co zaczęli krzyczeć: „Precz z

Mazarinim”, skończą na okrzykach: „Precz z nimi wszystkimi, z każdym z nich”.

Richelieu, którego nienawidzili za życia, a o którym od czasu śmierci mówią

bezustannie, znajdował się w sytuacji o wiele trudniejszej niż moja; był bowiem po

wielekroć wypędzany, a jeszcze częściej żył w obawie, że go wygnają. Mnie

królowa nie wypędzi nigdy, a jeśli pospólstwo zmusi mnie do ustąpienia, i ona

ustąpi wraz ze mną. Jeżelibym uciekł, ucieknie i ona, a wówczas zobaczymy, co ci

buntownicy zrobią bez królowej i króla. Och, gdybym nie był cudzoziemcem,

gdybym był Francuzem, gdybym był szlachcicem!

I na nowo pogrążył się w zadumie.

Istotnie, położenie było trudne, a w ciągu minionego dnia skomplikowało się

jeszcze bardziej. Mazarini, powodowany potwornym skąpstwem, uciskał lud

podatkami, lud zaś, któremu wedle słów generalnego adwokata Talona nie

pozostało nic prócz duszy, i to tylko dlatego, że duszy nie można było sprzedać na

licytacji, lud, który wrzawą wokół odniesionych zwycięstw usiłował nakłonić do

cierpliwości, był zdania, że laury wojenne to nie mięso, którym można by się

pożywić, i zaczął szemrać już od dłuższego czasu.

Lecz na tym nie koniec. Bo gdy szemrze tylko lud, odgrodzony przez

mieszczaństwo i szlachtę od dworu, głos jego wcale tam nie dociera. Ale Mazarini

był na tyle nierozważny, że porwał się na wyższych urzędników! Sprzedał był

dwanaście nowych dyplomów sędziów Izby Kasacyjnej. Ponieważ urzędnicy

płacili za swe urzędy bardzo drogo, a powiększenie dotychczasowej liczby sędziów

o dwunastu nowych musiało obniżyć ich dochody, więc sprzymierzyli się i

2 Hrabia Essex - mowa o noszącym ten tytuł hr. Robercie Devereux(1567-1601), faworycie królowej Elżbiety.

3 Wiadomo, że Mazarini, nie otrzymawszy żadnych święceń, które stałyby na przeszkodzie małżeństwu,

poślubił Annę Austriaczkę.

4 Książę Pan - tytuł nadawany we Francji najstarszemu członkowi rodziny królewskiej w linii męskiej. Tu

chodzi o ks. Gastona Orleańskiego.

DUMAS - W 20 lat później.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: