Eric Salomon - ABC ENNEAGRAMU.doc

      ERIC SALOMON ABC ENNEAGRAMU

typ nr 4: „Romantyk" vel Papuga

Nic nas nie czyni tak wzniosłymi jak wielkie cierpienie.

Alfred de Musset

Nawyki i sposób bycia

Czwórki to istoty oryginalne, wrażliwe na piękno i es­tetykę.

Reagują na świat przez emocje

...szukając wręcz intensywności i dramatyzmu prze­żyć.

reagując niekiedy w sposób teatralny.                      Są wrażliwe na krytykę i pochlebstwa

                   Czasami zazdroszczą innym.

          Czują się inne niż wszyscy.

Niekiedy czują się opuszczone przez wszystkich, wpa­dają w przygnębienie.

Zwrócone ku przeszłości, mają usposobienie nostalgiczne i melancholijne.

Synteza

Czwórki to wielcy romantycy, których cechuje inten­sywność przeżyć. Pociąga je piękno, wyjątkowość, inność. Wolą po stokroć tęsknotę i melancholię od banalności.

Znaczenie przypisywane przez Czwórki emocjom czy­ni z nich najczęściej osoby twórcze. Ich typ wrażliwości nastawiony jest na wyrażanie uczuć. Skala ich emocji i doznań sprawia, że czują się inne niż wszyscy.

Potrzebują serdeczności. Pragną być wysłuchane, po­dzielić się z innymi swym stanem ducha, intensywnością przeżywania. Są idealistami, poszukującymi sensu istnie­nia. W przełomowych momentach życia, tak swojego, jak i cudzego, często czują się jak ryba w wodzie, wtedy wła­śnie najbardziej się sprawdzają.

Lubią:

·        Dzielić się swymi przeżyciami.

·        Wyrażać kreatywność: w sposobie ubierania się, w stylu pracy, w dekorowaniu półmiska czy pokoju...

·        Przeżywać chwile niepowtarzalne, intensywne i wyjątkowe.

Nie lubią:

·        Banalności, rutyny, codziennej monotonii.

·        Krytyki, braku względów.

·        Przestrzegania biurokratycznych procedur.

Percepcja świata

We wczesnym dzieciństwie Czwórka podświadomie czuła się opuszczona. Odczuwała jakąś wielką pustkę, brak czegoś ważnego. To doznanie wyciska piętno na dal­szym życiu Czwórki.

Mechanizm kompensacji

W wyobrażeniach Czwórki owo doznanie braku i pust­ki można zagłuszyć poprzez poszukiwanie pełni bytu, której doświadczały wcześniej.

System wartości Czwórek koncentruje się na:

·        Wyrażaniu uczuć.

·        Szukaniu zrozumienia dla swej odrębności: kreatyw­ność, romantyzm, zmysł estetyczny.

·        Poszukiwaniu sensu życia: wyczulenie na symbole.

Działanie „filtrów percepcyjnych"

Uwaga Czwórek skupia się w naturalny sposób na:

·           Osobach lub rzeczach, których brak odczuwają, lub które nie są dla nich dostępne: miłość, profesja.

·        Pięknie wszystkiego, co jest odległe, co już było albo dopiero się zdarzy.

·        Na własnych mankamentach.

·        Na intensywności uczuć: lepiej już pogrążyć się po uszy w smutku, niż wytrzymywać napór banalnej codzienności.

Ich umysł jest nieustannie zaabsorbowany:

·        Rozdmuchiwaniem emocji, stanów ducha.

·        Wyławianiem tego, co wyjątkowe, intensywne, dane tylko nielicznym.

·        Unikaniem   jałowości  bieżącej   chwili,   ucieczką przed zwyczjanością

Nawykowe mechanizmy obronne Czwórek

Uwznioślają wszystko to, co nieosiągalne. W ich wy­obraźni, na przykład, naszyjnik, którego nie ma w ich szkatułce (choć pełno w niej innych) urasta do rangi przedmiotu najbardziej pożądanego. W efekcie takiego nastawienia emocje i uczucia mają dla nich większe zna­czenie niż rzeczywiste fakty.

Pod wpływem namiętności

Gdy górę w nich bierze poczucie opuszczenia, mogą zmarnować sobie życie przez

Zawiść

Zżerane przez zawiść, tracą równowagę wewnętrzną i poczucie rzeczywistości. Odbierają wówczas świat wy­łącznie poprzez emocje.

Czwórki nie potrafią na ogół zadowolić się tym, co jest im dane, a wtedy budzi się w nich zawiść. Odrzucając nie­ciekawą teraźniejszość, kumulują w sobie intensywne emocje, aby „uwznioślić zwyczajność". Dochodzi do tego, ze preferują sytuacje pełne niepokoju i napięcia lub wpro­wadzające je w stan ekstazy, byle tylko uciec od bezbarw­nej codzienności.

Przy tego rodzaju tendencjach Czwórki mylą intensyw­ność emocji, za którymi się uganiają, z autentyzmem przeżyć; potrafią odrzucić prawdę, jeśli wyda się im ona zbyt banalna, nawet za cenę przeżywania depresji.

Gdy kontrolują namiętności

Czwórki w dalszym ciągu wibrują emocjonalnie, lecz potrafią już zapanować nad grożącymi im stanami huśta­wek emocjonalnych. Albowiem wytworzyły w sobie

    Pogodę ducha

Pogoda ducha to stan, w którym człowiek czuje się w harmonii z sobą samym, niezależnie od okoliczności. I odwrotnie, zawiść dotyczy zawsze czegoś, co znajduje się na zewnątrz. Gdy Czwórki odzyskają pogodę ducha, uświadamiają sobie, że mają wszystko, czego im potrzeba, i że dobrze jest, tak jak jest. Potrafią wówczas zachować równowagę wewnętrzną, nie muszą się sprawdzać w poszukiwaniu intensywnych przeżyć Zawiść to utrzymujące się przez cały czas doznanie na poziomie serca, że czegoś nam brakuje, i że koniecznie czymś trzeba wypełnić tę pustkę.

Toteż Czwórki uganiają się za doznaniem pełni, tak jak się ściga chimerę. I nic dziwnego, że ów pościg kończy się rozczarowaniem.

Uwaga ich koncentruje się na doznaniu braku. Czują wówczas, że nie w pełni istnieją.

Czwórki, rozglądając się wokół siebie, dochodzą do wniosku: „Ach, gdybym tylko mógł(a) to osiągnąć, wszystko poszłoby jak z płatka". I może tu chodzić o naj­różniejsze rzeczy: o ubranie, rys charakteru, o możliwość podróżowania, czy o fakt, że inni mają udane życie uczu­ciowe i rodzinne, które im nigdy nie będzie dane.

Ta sama zawiść staje się motorem ich indywidualizmu, w elitarnym wydaniu. Zazdroszcząc innym, bynajmniej nie starają się do nich upodobnić, lecz wprost przeciwnie - utwierdzają się w przekonaniu o niezwykłości i wyjątko­wości swej natury.

Pielęgnowałem w sobie zawsze jakiś wyidealizowany obraz rzeczywistości. Jeszcze w liceum, gdy zaczynałem chodzić z jakąś dziewczyną, pisałem o niej wiersze. W re­zultacie kontaktowałem się z nią poprzez wyidealizowa­ny wizerunek, zamiast doświadczać tego, co się napraw­dę działo. Utwierdzałem się w wyobrażeniu tego, co pra­gnąłem, a życie miało się dostosować do moich pragnień. Oczywiście przy tego typu postawie zawsze coś szwanko­wało. Powtarzałem ten schemat w ciągu wielu lat.

Melancholia

Melancholia jest procesem myślowym, który nadaje życiu smak słodko-słony. Chcąc żyć, nie można się zado­walać czymś tak trywialnym, jak spokojne szczęście. Gdy Czwórka mówi o radości, ma na myśli doznanie głębokie i pasjonujące, od którego już blisko do jego przeciwień­stwa - przygnębienia. W jej przekonaniu trzeba się moc­no nacierpieć, by osiągnąć doskonały stan Kreatywności i Miłości. W rezultacie Czwórka rodzi się z cierpienia.

Często czuję się niezrozumiany i samotny, bo mam wrażenie, że jestem inny niż wszyscy. Czasami zarzuca mi się nadmiar wrażliwości, a nawet słyszę, że sam się „dodatkowo ładuję". Bo tak naprawdę jest we mnie wieczne poszukiwanie uczucia, które byłoby równocze­śnie głębokie i silne emocjonalnie.

Głębokie emocje dla Czwórek to źródło twórczej energii. W ich świadomości istnieje pewien rodzaj linii demarkacyjnej, oddzielającej melancholię, odczuwaną jako emocja prawdziwa i znacząca, od depresji, która może być chwilo­wo dotkliwa, lecz oznacza jedynie przykrą dolegliwość.

Melancholia uruchamia we mnie żyłkę twórczą, de­presja zaś ją unicestwia, lecz granica między nimi jest niedostrzegalna niczym nitka.

...