Działalność badawcza człowieka a nauka
1. Co to jest metodologia nauk społecznych?
2. Jaką są podstawowe błędy w „badaniach” jakie podejmujemy w życiu codziennym i jak można ich unikać podejmując badanie naukowe?
3. Czym różnią się premodernistyczne, modernistyczne i postmodernistyczne ujęcie rzeczywistości?
4. Co to znaczy, że nauka jest logiczno – empiryczna?
5. Jakie są trzy główne aspekty działalności nauk społecznych?
6. Teoria społeczna w swojej dość długiej historii zajmowała się zarówno tym co jest jak i tym co być powinno. Jak jest obecnie? Dlaczego?
7. Babby opisuje trzy rodzaje zarzutów wobec prawidłowości społecznych? Jakie one są i w jakim stopniu są słuszne.
8. Jeżeli jednostki mają wolną wolę to jak to się dzieje, że nauki społeczne mogą orzekać o prawidłowościach?
9. Co to są: zmienna i wartości? Podajcie 5 przykładów dotyczących tej grupy.
10. Wyjaśnijcie rozróżnienie na zmienną niezależną i zmienną zależną. Podajcie 3 przykłady odnoszące się do tej grupy.
11. Omówcie rozróżnienie na badania idiograficzne i nomotetyczne. Wykorzystajcie przykład badania, które miałoby na celu zbadanie fenomenu „Naszej Klasy”.
12. Omówcie rozróżnienie na badania indukcyjne i dedukcyjne. Wykorzystajcie przykład badania, które miałoby na celu zbadanie fenomenu „Jozina z Bazin”.
13. Omówcie rozróżnienie na dane jakościowe i ilościowe, odnosząc przykłady do grupy biorącej udział w zajęciach.
14. Jakie są dwie podstawowe zasady etyczne, które należy stosować w badaniach? Dlaczego?
Proces badawczy
1. Dlaczego autorzy postanowili badać żebraków?
2. Z jakich materiałów korzystano w badaniu żebraków? Jakie techniki zastosowano?
3. Co decydowało o wyborze miejsca badania żebraków?
4. Jakie czynniki wpływały na charakter badania żebraków?
5. Jakie plany spotkań badacza z żebrakiem wyróżnili autorzy?
6. Jakie najważniejsze napięcia w trakcie badania żebraków zostały wyróżnione przez autorów?
7. Jakie trzy modelowe strategie przyjmują prowadzący wywiady? Co jest najważniejszym wyznacznikiem prowadzenia wywiadów w każdej strategii? Jakie tradycje socjologiczne reprezentują te strategie?
8. Jakie są trzy podstawowe cele badań?
9. Jakie jednostki analizy najczęściej spotykamy w badaniach społecznych?
10. Na czym polegają błędy ekologiczny, indywidualizmu i redukcjonizmu?
11. Czym badania przekrojowe różnią się od dynamicznych/longitutidalnych?
12. Jak rodzaje badań dynamicznych rozróżniamy? Czym różnią się one od siebie?
13. Jak w badaniach przekrojowych możemy wnioskować na temat zmian w czasie?
14. Omówcie kategorie zmiennych: dychotomiczne, kontrolne, wyjaśniające, wyjaśniane, ciągłe i dyskretne. Dla każdej kategorii podajcie przykład dotyczący obecnych w sali osób. Przy okazji omawianie zmiennej kontrolnej wyjaśnijcie, czym jest związek pozorny.
15. Co to jest współzmienność? Podajcie przykład i omówcie dla niego siłę i kierunek związku.
16. Jakie są podstawowe etapy procesu badawczego?
17. Jakie elementy powinien zawierać projekt badawczy/oferta badawcza?
18. Co to są hipotezy? Jakie powinny spełniać warunki?
Konceptualizacja
1. Jaką role w procesie poznanie naukowego ma pojęcie?
2. Co to jest pojęcie?
3. Dlaczego pojęcie nie może być podstawą do orzekania co jest rzeczywistością?
4. Jakie jest związek pojęć z wartościami?
5. Jakie są podstawowe funkcje pojęć?
6. Jakie są trzy warunki porządkującej funkcji pojęć?
7. Jakie kategorie pojęć są wykorzystywane w badaniach socjologicznych?
8. Co to są cechy: zrelatywizowane, kontekstowe, globalne(integralne), agregatywne, analityczne. Podajcie przykład odnoszący się do osób znajdujących się w tym momencie na sali.
9. Czy pojęcia ogólne różnią się od jednostkowych (jednostkowe przypadki)? Podajcie przykład odnoszący się do osób znajdujących się w tym momencie na sali.
10. Czym pojęcia historyczne różnią się od uniwersalnych? Podajcie przykład odnoszący się do osób znajdujących się w tym momencie na sali.
11. Co to jest definicja? Wyłożenie zawartości treściowej pojęcia.
12. Sformułujcie definicję socjologii. Wskażcie w niej definiens i definiendum.
13. Jakie są dwie podstawowe strategie definiowania pojęć? Zilustrujcie wypowiedź przykładami.
14. Na czym polega strategia definiowania per genus proximum et differentiam specificam? Wyjaśnijcie na przykładzie terminu lingwistyka stosowana.
15. Co to jest definicja realna? Podajcie przykład dla pojęcia „Metody empirycznych badań społecznych”
16. Co to jest definicja nominalna? Podajcie przykład dla pojęcia „Metody empirycznych badań społecznych”
17. Jakie są podstawowe zasady budowania definicji?
Operacjonalizacja problematyki badawczej.
Konstruowanie definicji operacyjnej pojęć.
1. Co to jest definicja operacyjna?
2. Co to znaczy, że empiryczne ekwiwalenty pojęć mają charakter względnie bezpośredni bądź pośredni?
3. Co to jest wskaźnik zjawiska?
4. Kiedy wskaźnik jest trafny?
5. Jakie są relacje pomiędzy pojęciem a jego definicją operacyjną?
6. Zaproponujcie sposób badania dla następujących pytań badawczych. Jakie przyjęliście definicje operacyjne pojęć (przykłady z Babby E. Badania społeczne w praktyce) ?
- Czy kobiety są bardziej skłonne do współczucia niż mężczyźni?
- Czy studenci socjologii na WSE mają większą wiedzę o świecie współczesnym niż studenci stosunków międzynarodowych na tej uczelni?
- Czy ludzie uważają za lepsze miejsce do życia Kraków czy Bukowinę Tatrzańską?
- Czy na WSE najpopularniejszymi wykładowcami są Ci, którzy posiadają największe kompetencje merytoryczne?
Schematy klasyfikacyjne i typologie
1. Co to znaczy, że schemat klasyfikacyjny powinien być wyczerpujący?
2. Co to znaczy, że schemat klasyfikacyjny powinien być rozłączny?
3. Jak budujemy schemat klasyfikacyjny w przypadku różnic między obiektami pod wieloma względami na raz?
4. Co to są typy?
5. Co to są wzorce/normatywne standardy?
6. Czym pojęcia klasyfikujące różnią się od porządkujących?
7. Czym jednowymiarowe uporządkowanie różni się od wielowymiarowego?
8. Jak Pawłowski definiuje pojęcia typologiczne?
9. Jakie są podstawowe, wyróżnione przez Pawłowskiego, rodzaje typów?
10. Do czego służą pojęcia typologiczne?
Wskaźniki
1. Co to jest wskaźnik?
2. Co to jest wskaźnik empiryczny?
3. Co to jest wskaźnik definicyjny?
4. Co to jest wskaźnik inferencyjny?
5. Po co używamy wskaźników?
6. Omówcie mieszane typy wskaźników.
7. Jakie mogą być związki pomiędzy wskaźnikiem a indicatum?
8. Co to są pojęcia syndromatyczne?
9. Co to jest moc odrzucenia wskaźnika?
10. Co to jest moc zawierania wskaźnika?
11. Co to jest moc rozdzielcza wskaźnika?
Pomiar w badaniach społecznych
1. Co to jest pomiar?
2. Co to jest izomorfizm?
3. Co to jest nominalny poziom pomiaru?
4. Co to jest porządkowy poziom pomiaru?
5. Co to jest przedziałowy/interwałowy poziom pomiaru?
6. Co to jest przedziałowy/stosunkowy poziom pomiaru?
7. Co to jest błąd pomiaru?
8. Co to są błąd systematyczny oraz błąd losowy?
9. Wymieńcie kryteria jakości pomiaru: precyzja, poprawność, trafność i rzetelność
10. Co to jest trafność? Omówcie trafność treściową, empiryczną i teoretyczną.
11. Co to jest rzetelność?
12. Jak możemy szacować rzetelność?
Plany badawcze
1. Jakie typy preeksperymentów wyróżniamy?
2. Co jest celem eksperymentu?
3. Jakie są 3 niezbędne elementy orzekania o relacjach przyczynowo – skutkowych?
4. Jak wygląda klasyczny schemat eksperymentalny?
5. W jaki sposób możemy dobierać badanych do grup: eksperymentalnej i kontrolnej?
6. Jak wygląda schemat eksperymentalny Solomona?
7. Czym trafność zewnętrzna różni się od trafności wewnętrznej?
8. Jakie mogą być źródła nietrafności wewnętrznej a jakie nietrafności zewnętrznej?
9. Czym związek typu właściwość dyspozycja różni się od związku typu właściwość – reakcja?
10. Co jest najczęściej celem badań przekrojowych? W jaki sposób w badaniach przekrojowych orzekamy o związkach przyczynowo – skutkowych?
11. Co odróżnia badania quasi – eksperymentalne od eksperymentalnych?
12. Jakie rodzaje planów quasi – eksperymentalnych rozróżniamy?
goffu