5_Piotr_Sabaj_Terroryzm.pdf

Piotr Sabaj

Terroryzm w Unii Europejskiej

Terroryzm jest jednym z największych zagroŜeń dzisiejszej cy

wilizacji. Zjawisko to dotyczy w większym lub mniejszym stopniu

praktycznie wszystkich państw na świecie. Jest to zagroŜenie, przed

którym nie sposób się ustrzec oraz w pełni zabezpieczyć. Dzisiejszy

terrorysta nie jest juŜ tylko fanatykiem z karabinem maszynowym w

ręce. Niejednokrotnie zamachowcami są ludzie wykształceni przez

Zachód, gotowi osiągnąć swój cel nie zwaŜając na środki.

Dzisiaj, w XXI wieku, akty terrorystyczne nie zawsze przypo

minają te, z którymi mieliśmy do czynienia przed laty. Oczywiście w

znakomitej większości przypadków są to „standardowe” zamachy

takie jak podkładanie bomb czy teŜ spektakularne zabójstwa znanych

osobistości. W świadomości oraz taktyce terrorystów nastąpiła

zmiana myślenia. Celami zamachów nie stają się juŜ tylko ci z „naj

wyŜszej półki”. Celami stały się równieŜ instytucje, koncerny, a

przede wszystkim zwykli obywatele państw, które tworzą wielką

koalicję antyterrorystyczną.

Bezpieczeństwo obywateli, w odniesieniu do tego zjawiska, w

głównej mierze zaleŜy od sprawnej komunikacji między słuŜbami

bezpieczeństwa. JednakŜe tragiczne wydarzenia z 11 września 2001

roku, uświadomiły społeczeństwom wielu państw, iŜ instytucje od

ZNZE WSIiZ 2/2008 (7), ISSN 16899229, s. 106135

powiedzialne za ich bezpieczeństwo nie były dostatecznie przygoto

wane do rozpoznawania i zwalczania tego typu zagroŜeń. Mimo

olbrzymiego zaangaŜowania Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Bry

tanii – głównych filarów koalicji antyterrorystycznej – naleŜy zakła

dać, Ŝe walka z terroryzmem międzynarodowym nieprędko się skoń

czy. Świadczą o tym chociaŜby ostatnie doniesienia dotyczące pla

nowanego zamachu na nowojorskie lotnisko imienia Johna Fitzge

ralda Kennedy’ego.

1. Czym jest terroryzm

Termin terroryzm wywodzi się od greckiego tero – „drŜeć, bać

się” oraz łacińskiego terror – „strach, trwoga, przeraŜenie”. Najpro

ściej rzecz ujmując jest to sianie strachu, grozy. JednakŜe bardzo

cięŜko jest zdefiniować ten termin jak i zjawisko. RóŜne źródła,

badacze i znawcy tematu podają róŜne wersje pojęcia terroryzmu.

Jedną z precyzyjniejszych definicji terroryzmu jest ta przyjęta

przez środowiska akademickie: Terroryzm łac., róŜnie umotywowane

ideologicznie, planowane i zorganizowane działania pojedynczych

osób lub grup skutkujące naruszeniem istniejącego porządku praw

nego, podjęte w celu wymuszenia od władz państwowych i społe

czeństwa określonych zachowań i świadczeń, często naruszające

dobra osób postronnych. Działania te realizowane są z całą bez

względnością, za pomocą róŜnych środków (przemoc fizyczna, uŜycie

broni i ładunków wybuchowych), w celu nadania im rozgłosu i celo

wego wytworzenia lęku w społeczeństwie 1 . Wynika z niej, jedna z

1 http://www.unic.un.org.pl/terroryzm/definicje.php z dnia 20.11.06

107

cech terroryzmu – mianowicie to czyn wcześniej zaplanowany, Ŝe

jest dokonywany z premedytacją.

Terroryzm ma róŜne podłoŜa. Niewątpliwie najczęściej wymie

niane przez znawców tematu są aspekty: polityczny, społeczny,

państwowy i religijny. Najbardziej znane są zamachy dokonywane

na tle politycznym i religijnym.

Pojęcie terroryzmu nierozerwalnie powiązane jest z polityką.

Terroryzm jest najmniej humanitarną formą walki politycznej i jako

taki powinien zostać moŜliwie szybko wyeliminowany z praktyki

codziennej 2 . Ataki organizacji terrorystycznych wymierzone są naj

częściej właśnie w polityków. Przeprowadzane zamachy są podyk

towane chęcią przejęcia władzy, obalenia obecnych rządów, zastra

szenia oraz uzyskania niezaleŜności.

Dzisiejszy terroryzm, a przede wszystkim dzisiejsze zamachy

terrorystyczne znacząco róŜnią się od tych „dawnych”. RóŜnica

polega nade wszystko na skali i sile zamachów. Z pewnością naleŜy

tutaj wymienić „spektakularne” zamach terrorystyczne z ostatnich

lat. Mam tu na myśli zamachy na: Centrum Światowego Handlu

( World Trade Center, WTC) oraz Pentagon z 11 września 2001 roku,

Centrum Teatralne na Dubrowce w Moskwie z 23 października 2002

roku, kolej podmiejską w Madrycie z 11 marca 2004, szkołę podsta

wową w Biesłanie w Osetii Północnej z 1 września 2004 roku oraz

na londyńskie metro z 7 i 21 lipca 2005 roku.

W dzisiejszych czasach terroryści w doskonały sposób planują i

realizują swoje cele, zamachy. UmoŜliwiają im to najnowsze osią

2 M. Tomczak, Przemoc i polityka , Krajowa Agencja Wydawnicza, Poznań 1984, s.

65.

108

gnięcia techniki. Najprostszym przykładem jest Internet, dzięki któ

remu mogą bezproblemowo komunikować się, zdobywać informacje

o swoich przeciwnikach i celach ataku. Mogą z olbrzymią dokładno

ścią zaplanować kolejny zamach, dzięki chociaŜby nawigacji sateli

tarnej. Mają dostęp do najnowszej broni. W skutek tego doszło dzi

siaj do niebezpiecznej sytuacji. Mianowicie dzięki błyskawicznemu

rozwojowi techniki,... państwo przestaje być monopolistą w posiada

niu środków niszczenia 3 . Terroryści działają tak, aby jak najgłośniej

mówiło się właśnie o ich ugrupowaniu, o ich zamachu, o olbrzymiej

ilości ofiar i o powszechnym strachu związanym z ich działalnością.

Terroryzm stał się juŜ nie tylko problemem państw, w których

miały miejsce zamachy. Stał się on problemem globalnym. Zjawisko

jakim jest terroryzm uwaŜa się za jedno z największych zagroŜeń dla

dzisiejszej cywilizacji.

2. Dwudziestowieczny terroryzm europejski

Lata sześćdziesiąte XX wieku moŜna nazwać „złotą erą” euro

pejskiego terroryzmu. Powszechnie uwaŜa się, Ŝe współczesny terro

ryzm europejski datuje się od 1968 r., kiedy to na całym świecie, jak

grzyby po deszczu, zaczęły się wyłaniać siły radykalnej lewicy 4 . Or

ganizacje te sprzeciwiały się najczęściej kapitalizmowi, autorytar

nym rządom oraz imperializmowi. Powstawały równieŜ organizacje

terrorystyczne o charakterze etnicznym czy separatystycznym.

Przedstawione poniŜej ugrupowania terrorystyczne są najbardziej

3 http://psz.pl/content/view/1048/ z dnia 20.11.06.

4 J. Pałgan, Terroryzm w Europie Zachodniej , [w:] K. Kowalczyk, W. Wróblewski

(red.), Terroryzm globalne wyzwanie, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2006, s. 81.

109

znanymi i stanowią studium rozwijania się terroryzmu w Europie

Zachodniej.

2.1. Niemcy

Rozpatrując zjawisko terroryzmu w Republice Federalnej Nie

miec naleŜy zwrócić uwagę, iŜ był on wewnętrznie zróŜnicowany.

RóŜnica polegała przede wszystkim w przesłankach ideologicznych.

Wraz ze wzrostem niepokojów młodzieŜowych w 1966 roku, nastą

pił rozłam na nowej lewicy. Głównym powodem rozłamu, była kwe

stia stosowania przemocy. W wyniku tego podziału powstały dwa

nurty. Pierwszy z nich nazywany był „czerwoną linią”, drugi „czarną

linią”.

Zwolennicy „czerwonej linii” kategorycznie odrzucali przemoc

jako metodę swojego działania. Kierowali się neoanarchizmem,

odwołując się do doktryn anarchistycznych z przełomu XIX oraz XX

wieku. Za jeden z głównych celów, jak pisze Maria Tomczak, wy

znaczonych sobie była:... likwidacja państwa, będącego – w ich

mniemaniu – tworem sztucznym, ograniczającym lub wręcz likwidu

jącym wolność jednostek 5 . Zwolennicy drugiego nurtu, tak zwanej

„czarnej linii”, byli zdania, iŜ naleŜy jak najszybciej podjąć siłową

walkę z państwem. Główną ideą tego nurtu były poglądy Herberta

Marcusego, który łączył teorię Marksa z psychoanalizą Freuda.

Najsłynniejszą organizacją terrorystyczną, działającą na terenie

Republiki Federalnej Niemiec, była Frakcja Czerwonej Armii ( Rote

5 M. Tomczak, Przemoc i... , dz. cyt., s. 12.

110

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: