Lektura Doktor Dolittle.doc

Cykl trzech scenariuszy zajęć zintegrowanych dla klasy II dotyczących lektury "Doktora Dolittle"

Temat bloku: Niezwykłe życie doktora Dolittle

Tematy dnia:
1. Doktor Dolittle - kolega czy przyjaciel zwierząt?
2. Co znajduje się w kufrze doktora Dolittle?
3. Jakie inne przygody mogły spotkać doktora w podróży? Piszemy nową książkę.

Cele ogólne:

·  kształtowanie umiejętności jasnego konstruowania wypowiedzi ustnych i pisemnych,

·  kształtowanie umiejętności odbioru tekstu literackiego w zakresie analizy,
wartościowania i oceny oraz twórczego naśladowania,

·  rozwijanie umiejętności zdobywania i wykorzystania informacji,

·  nabycie elementarnych umiejętności z zakresu matematyki (dodawanie i odejmowanie) i wykorzystanie ich w rozwiązywaniu zadań,

·  rozwijanie zaciekawienia otaczającym światem, potrzeby przeżywania i wyjaśniania,

·  wyzwalanie ekspresji muzycznej i zdobywanie zdolności muzycznych,

·  rozwijanie elementarnych umiejętności działań technicznych.

Temat dnia: Doktor Dolittle - kolega czy przyjaciel zwierząt?

Cele operacyjne:
Uczeń:

·  potrafi przeczytać pytanie,

·  odpowiedzieć na pytania dotyczące lektury,

·  rozszyfrować przeskakiwankę,

·  wymienić główne miejsca akcji lektury,

·  ustalić najważniejsze wydarzenia,

·  zapisać wydarzenia w postaci zdań,

·  wyrazić swój sąd na temat wydarzeń zbędnych,

·  przedstawić ruchem, gestem, głosem wybrane zwierzę,

·  wymienić charakterystyczne cechy postaci,

·  wyjaśnić rozumienie pojęcia "przyjaźń" za pomocą twórczej działalności polonistycznej, plastycznej i muzycznej,

·  wyrazić i uzasadnić swój sąd,
dostrzegać i rozumieć różnice pomiędzy przyjaźnią a koleżeństwem,

·  zredagować kilkuzdaniowy tekst na podany temat,

·  stara się ułożyć akrostych,

·  uzupełnić tekst z lukami,

·  wskazać charakterystyczne cechy ptaków i ssaków,

·  wyodrębnić spośród podanych zwierząt ptaki i ssaki,

·  rozwiązać proste zadanie tekstowe na "+" i "-" w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego,

·  swobodnie interpretować ruchem nastrój i słowa piosenki,

·  zgłaszać własne pomysły do akompaniamentu.

Pomoce dydaktyczne:

·  plastikowy globus,

·  papierowe jaskółki z origami z pytaniami dotyczącymi lektury,

·  przeskakiwanka literowa,

·  małe kartoniki w trzech kolorach: czarnym, zielonym, niebieskim,

·  trzy duże arkusze brystolu w powyższych kolorach,

·  nożyczki, markery, słowniczek ortograficzny,

·  kartoniki z napisami: pies, małpa, prosię,

·  nagranie magnetofonowe: A. Dworzak "Humoreska",

·  promyki-kartoniki, szablon słońca z napisem "Jaki był doktor Dolittle?",

·  duże arkusze kolorowego papieru, markery,

·  duża sylwetka doktora Dolittle umieszczona w rogu klasy z dwoma kuframi w rękach - na jednym napis przyjaciel, a na drugim kolega,

·  karty pracy,

·  3 sztalugi, na nich symbole stacji: polonistyczna - pióro i książka, matematyczna - działanie: 17 + 5 + 2 = , środowiskowa - drzewo, słońce i zwierzę,

·  lista uczniów klasy na każdej sztaludze,

·  pudło na wykonane prace,

·  atlasy, ilustracje dotyczące Afryki,

·  nagranie magnetofonowe piosenki z tekstem Brzechwy, muzyką A. Markiewicza.

Metody:

·  słowna: rozmowa, czytanie,

·  oglądowa: ilustracje zwierząt występujących w lekturze, demonstracja map mentalnych, atlasy, książki o Afryce, czasopisma m.in. "Wally zwiedza świat",

·  działań praktycznych: praca z kartą pracy, elementy dramy, układanie kolejności wydarzeń w lekturze,

·  problemowa: tworzenie mapy mentalnej,

·  waloryzacyjna: ocenianie i uzasadnianie swego zdania, tworzenie słoneczka.

Formy organizacji:

·  zbiorowa jednolita,

·  indywidualna jednolita,

·  indywidualna zróżnicowana,

·  grupowa jednolita.

Czas trwania: 90 minut

1. Udzielanie odpowiedzi na pytania dotyczące lektury "Doktor Dolittle i jego zwierzęta".
Uczniowie siedzą w kręgu, po kręgu wędruje globus, na którym taśmą klejącą przyklejone są jaskółki z origami. Globus wędruje po kręgu na tle muzyki. Gdy melodia zatrzymuje się, uczeń, który otrzymał globus, odkleja jaskółkę, rozprostowuje ją, głośno czyta pytanie i odpowiada na nie.
- Podaj nazwę rodzinnego kraju doktora Dolittle.
- Kto w Anglii mieszkał razem z doktorem?
- Jakie zwierzęta występowały w książce?
- Dlaczego doktor Dolittle zaczął leczyć zwierzęta?
- Dlaczego doktor Dolittle udał się w podróż do Afryki?
- Dlaczego szczury zaczęły opuszczać statek doktora?
- Kogo zwierzęta uratowały w powrotnej drodze do Anglii?

2. Ustalenie głównych miejsc akcji w lekturze, sprawdzenie poprawności odpowiedzi metodą przeskakiwanki literowej.

3. Ustalenie metodą kolorowego dywanika najważniejszych wydarzeń w poszczególnych miejscach pobytu doktora w postaci zdań - praca w grupach.
Podział na grupy dokonuje się metodą losowania przez wybór odpowiedniego kartonika:
- kolor czarny: Afryka
- kolor zielony: Anglia
- kolor niebieski: Ocean
Umieszczenie wszystkich wydarzeń chronologicznie na dywanie.
Eliminowanie wydarzeń zbędnych.

4. Zabawa dramowa "Jakie to zwierzę?"
Uczniowie w grupach losują nazwę zwierzęcia, którego na tle muzyki naśladują gestem, ruchem, głosem. Pozostałe dzieci odgadują, o jakie zwierzę chodzi.

5. Utworzenie słoneczka na temat "Jakimi cechami wyróżniał się doktor Dolittle?" - uzasadnienie własnych wyborów.

6. Tworzenie mapy mentalnej "Co to jest przyjaźń?" - praca w grupach.

7. Swobodne wielozdaniowe wypowiedzi na temat przyjaźni i koleżeństwa.
Próby wyszukiwania różnic pomiędzy koleżeństwem a przyjaźnią.
Ocena doktora w kategoriach: przyjaciel, kolega przez przydzielanie głosów - zaznaczanych kółeczkiem na odpowiednim kufrze (ilustracji).
Uzasadnienie własnych wyborów.

8. Samodzielna praca uczniów - rozwiązywanie zadań z kart pracy:
- przypomnienie zasad zachowania się przy wykonywaniu zadań z wykorzystaniem metody stacji:
a) każda grupa losuje swoją stację,
b) następnie po wykonaniu zadania na stacji, według indywidualnego tempa pracy, uczeń przechodzi do stacji następnej, odhaczając swe nazwisko na palecie - stacji i odkładając pracę do pudła prac wykonanych.
Przy karcie pracy polonistycznej uczeń sam decyduje, którą kartę wybiera: a, b czy c. (załączniki 1a, 1b, 1c)
Po wykonaniu wszystkich zadań możliwość przejścia do kącika przyrodniczego "Ciekawostki z czarnego lądu". (załączniki 2, 3)

9. Improwizacje muzyczno-ruchowe do piosenki: "Na wyspach Bergamutach".
Próba wykonania akompaniamentu z użyciem grzechotek, tamburyna i dzwonków w grupach.

10. Podsumowanie zajęć:
- odczytanie akrostychów, kilku tekstów o doktorze Dolittle - przyjacielu zwierząt,
- wspólne wygłoszenie hasła dnia: "Prawdziwa przyjaźń to skarb".

11. Praca domowa
Napisz, jak rozumiesz przysłowie "Prawdziwa przyjaźń to skarb".

Temat dnia: Co znajduje się w kufrze doktora Dolittle?

Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:

·  wypowiadać się, uruchamiając procesy wyobraźni,

·  dodawać i odejmować w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego,

·  ułożyć puzzle,

·  skupić uwagę na oglądanym filmie,

·  ustalić, co człowiekowi potrzebne jest w podróży,

·  wyszukać potrzebne informacje w dostępnych materiałach,

·  samodzielnie przygotować ustną wypowiedź na pytanie postawione jego grupie,

·  zaprezentować efekty pracy, posługując się materiałami źródłowymi,

·  przedstawić swoje wypowiedzi kartonikiem-wyrazem,

·  stara się zrozumieć pojęcie "rasa",

·  wykonać w duecie prosty instrument afrykański,

·  wykonać efekty dźwiękowe, zachowując rytm ćwierćnutowy i ósemkowy,

·  wysłuchać wypowiedzi innych,

·  uczestniczyć w rozmowie całej klasy,

·  dodawać i odejmować w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego.

Pomoce dydaktyczne:

·  olbrzymi kufer z napisem "Kufer doktora Dolittle",

·  koperta z planszą ocean oraz przymocowane do niego na nitkach statki z działaniami matematycznymi z jednej, a sylabami tworzącymi hasło z drugiej strony,

·  3 zestawy 6-elementowych puzzli - Afryka z różnym kolorem tła,

·  nagranie magnetofonowe piosenki: "4 słonie" A. Koszyckiego i A. Świrszczyńskiej,

·  kaseta wideo z nagranymi programami "Pieprz i wanilia",

·  kartki,

·  pisaki,

·  po kilka egzemplarzy książek, czasopism, m.in.:
- "Księga krajów i kontynentów" E. Beaumont, Lublin 1992,
- "Mój pierwszy atlas" N. Morris, Warszawa 1992,
- "Ilustrowany atlas świata", red. A. Marcinek, Kraków 1998,
- "Przeglądowy atlas świata", "Geografia świata", red. O. Małecka-Malcew, Warszawa 1997,
- "Zdumiewający świat przyrody", Warszawa 1999,
- "Wally zwiedza świat", nr 26, 38, 40, 48, rok 1999,
- "Afrykańska sawanna", Warszawa 1997,

·  kontur Afryki z napisami: roślinność, zwierzęta, życie ludzi,

·  plastikowe lub metalowe pudło, ircha, 2 duże korale, 2 patyczki, nagrania melodii murzyńskich,

·  gra matematyczna (dydaktyczna) planszowa, opracowana w 3 egzemplarzach, kostki do gry, pionki,

·  sałatki owocowo-warzywne.

Metody:

·  słowna: rozmowa, czytanie, objaśnianie,

·  oglądowa: oglądanie filmu, książek, ilustracji o życiu Afryki, demonstracja bębna wodnego,

·  działań praktycznych: metoda "pływającej kartki", gra dydaktyczna, wykonywanie bębna wodnego, gra na nim, wyszukiwanie w tekstach źródłowych informacji na podany temat, odszyfrowanie tekstu, układanie tekstu o Afryce, tworzenie nowych wyrazów z podanego wyrazu.

Formy pracy:

·  zbiorowa,

·  grupowa zróżnicowana,

·  indywidualna jednolita,

·  indywidualna zróżnicowana,

·  binalna.

Czas trwania: 90 minut

1. Uczniowie zgromadzeni w kręgu.
Listonosz wnosi kufer z napisem "Dla klasy IIa".
Co znajduje się w tajemniczym kufrze? - ćwiczenia wyobraźni.
Wypowiedzi na temat przewidywanej zawartości kufra. Po otwarciu - wyjęcie z pierwszej przegródki kufra koperty z napisami:
a) Obliczcie!
b) Uporządkujcie wyniki od najmniejszego do największego!
c) Odwróćcie stateczki i odczytajcie hasło!

2. Obliczanie działań matematycznych na dodawanie i odejmowanie liczb w zakresie 100 z przekraczaniem progu dziesiątkowego.
Dostosowanie się do poleceń doktora - 1a, 1b, 1c.
Wspólne odczytanie hasła: "Zapraszam do wspólnej podróży!"

3. Układanka puzzle - kontur Afryki z różnym kolorem tła.
Uczniowie w rytm melodii spacerują po klasie i szukają jednego elementu puzzli. Łączą się w grupy według kolorów tła, układają.
Ustalenie, że celem podróży jest Afryka.

4. Wyjęcie z drugiej przegródki kufra - kasety wideo.
Oglądanie fragmentów filmu o Afryce z programu telewizyjnego T. Halika i E. Dzikowskiej z cyklu "Pieprz i wanilia".

5. Jak należy przygotować się do podróży?
Ustalenie metodą "pływającej kartki" - praca w grupach:
a) rekwizyty,
b) wiadomości teoretyczne o kraju, kontynencie, na który chcemy się udać.

6. Przygotowujemy się do podróży - poznajemy ludzi, zwierzęta i roślinność Afryki - szukanie wskazówek w kufrze doktora - w trzeciej przegródce olbrzymia ilość książek.
Każda grupa wybiera pozycje książkowe z zakładkami odpowiadającymi kolorowi grupy. Następnie udaje się do stolika, na którym leży koperta w tym samym kolorze. W kopercie znajdują się pytania ukierunkowujące pracę grupy, a także liczne ilustracje do zagadnień opracowywanych przez grupę.
Tytuły kopert:
Zwierzęta Afryki (załączniki 4a)
Jakie rośliny rosną w Afryce? (załącznik 4b)
Co możesz powiedzieć o ludziach żyjących w Afryce? (załącznik 4c)
Uczniowie wybierają pytania dla siebie, mogą łączyć się po dwóch w grupie i na stronach zaznaczonych zakładką wyszukują informacje.

7. Prezentacja efektów pracy każdej z grup w postaci:
- wypowiedzi ustnej popartej ilustracją,
- w postaci kartonika-wyrazu lub dwóch oraz ilustracji charakteryzujących wybrane przez dziecko zagadnienie i umieszcza je na olbrzymim konturze Afryki w odpowiednim miejscu: roślinność, zwierzęta, życie ludzi.
Nauczyciel uzupełnia informacje. Uczniowie siedzą w kręgu wokół konturów Afryki.

8. Samodzielna praca uczniów - wykonywanie zadań z karty pracy (załączniki 5a, 5b, 6)
Praca indywidualna przy stolikach.
Po wykonaniu zadań możliwość przejścia do kącika książki: "Książki o Afryce".

9. Wykonywanie bębna wodnego - instrumentu charakterystycznego dla Afryki - praca w parach.

10. Murzyńska zabawa - gra na bębnach wodnych, taniec w rytm melodii murzyńskich.

11. Podsumowanie zajęć:
a) Kilkuzdaniowe wypowiedzi na temat:
- Czy na dzisiejszych zajęciach dowiedziałeś się czegoś nowego o Afryce?
- Co najbardziej cię zainteresowało?
b) Zaproszenie do podróży - gra dydaktyczna (matematyczna) z przeszkodami i nagrodami "Statkiem z Anglii do Afryki" - turniej międzygrupowy.
Grupa, która dotrze najprędzej do celu, jako pierwsza przechodzi do stolika: "Potrawy afrykańskie" - sałatki owocowo-warzywne przygotowane przez rodziców.

Temat dnia: Jakie inne przygody mogły spotkać doktora Dolittle? Piszemy nową książkę.

Cele operacyjne:
Uczeń potrafi:

·  samodzielnie rozwiązać krzyżówkę,

·  wypowiedzieć się na temat lektury,

·  określić zakres znaczeniowy słowa przygoda,

·  uzasadnić własny sąd,

·  uczestniczyć w rozmowie całej klasy,

·  wypowiedzieć się na temat oglądanej książki,

·  wyróżnić autora i ilustratora,

·  przestrzegać w praktyce zasad redagowania opowiadania,

·  napisać twórcze opowiadanie, współdziałając w grupie,

·  zaprezentować efekty swojej pracy,

·  słuchać wypowiedzi innych,

·  czytać zredagowany tekst,

·  wymyślić tytuł książki,

·  zaprojektować stronę tytułową książki,

·  rozumieć słowo galeria,

·  właściwie zachować się na wystawie,

·  zaprezentować efekty swej pracy,

·  dodawać w zakresie 100,

·  zaśpiewać piosenkę, korzystając z tekstu,

·  wyrazić swój sąd na temat zajęć.

·  dodawać i odejmować w zakresie 100,

·  udzielać odpowiedzi na pytania dotyczące treści zadania tekstowego,

·  formułować pytania do zadań,

·  współdziałać w parze.

Pomoce dydaktyczne:

·  koperty z krzyżówką dla każdego ucznia,

·  rozwiązania krzyżówki (po otwarciu tablicy),

·  kolorowe kartki A4,

·  nagranie magnetofonowe: walc z baletu "Maskarada" A. Chaczaturiana,

·  książki dla dzieci,

·  plansza z napisem "opowiadanie":
I część - wstęp
Co było najpierw?
II część - Rozwinięcie
Co się wydarzyło?
III część - Zakończenie
Jak to się skończyło?

·  plansza: zwroty wzbudzające zainteresowanie: nagle, niespodzianie, nikomu nie przyszło do głowy, stało się coś nadzwyczajnego, czy wiecie, co było potem,

·  karty ksero,

·  flamastry, farby, kredki, korektor,

·  słowniczki ortograficzne,

·  pudełko "Bank pomysłów" z pomysłami na temat pracy,

·  tusz, patyczki, markery, pisaki, papier kolorowy, skrawki materiału,

·  informacja o punktach na tablicy,

·  krążki czerwone i zielone dla każdego ucznia,

·  nagranie magnetofonowe piosenki "Bambo",

·  tekst z rozciętymi wersami w kopercie,

·  duża kostka do gry,

·  plansze z ponumerowanymi pytaniami na tablicy,

·  treść zadania tekstowego w kopercie,

·  plastikowe małe owoce ze straganu warzywnego,

·  kartoniki,

·  oś liczbowa,

·  kartoniki z liczbami i znakami "+", "-",

·  miniplusy matematyczne -dodawanie i odejmowanie w zakresie 100.

Metody:

·  słowna: rozmowa, czytanie,

·  oglądowa: oglądanie książek o tematyce przygodowej, przyrodniczej, prezentacja prac,

·  działań praktycznych: pisanie twórczego opowiadania, projektowanie strony tytułowej książki, układanie wersów piosenki w całości, obliczanie w zakresie 100.

Formy pracy:

·  indywidualna jednolita,

·  grupowa jednolita,

·  zbiorowa jednolita.

Czas trwania: 90 minut

1. Indywidualne rozwiązywanie zagadek (na tablicy prawidłowe rozwiązania odsłonięte po rozwiązaniu zagadek przez wszystkich) - załącznik 7.

2. Wielozdaniowe wypowiedzi na temat:
- Co to jest przygoda?
- Która z przygód doktora Dolittle jest najciekawsza?

3. Jaki według ciebie ma kolor przygoda?
- tańce przy muzyce, dokonywanie wyboru koloru karty ksero - koloru przygody,
- uzasadnienie wyboru,
- uczniowie grupują się według kolorów kartek.

4. Rozmowa na temat różnych książek wybranych przez grupy ukierunkowana pytaniami:
- Jaka jest treść tej książki?
- Kto jest autorem?
- Kto jest ilustratorem?
- Czy każdy może zostać pisarzem? (nawiązanie do cyklu "Poznajemy drogę książki od autora do czytelnika")

5. Przypomnienie przez uczniów zasad redagowania opowiadania.
Gdybyś był pisarzem i miał napisać opowiadanie, o czym musiałbyś pamiętać?

6. Samodzielna praca uczniów
Piszemy nową książkę inspirowaną pytaniem: Jakie inne przygody mogły spotkać doktora w podróży? - redagowanie twórczego opowiadania - praca w grupach.
Grupa wybiera spośród siebie:
a) szefa grupy,
b) pisarzy,
c) ustalenie koncepcji,
d) nadanie ilustratora, tytułu opowiadania,
e) drukarza.
Grupa, która ma kłopoty z wyborem tematu, ma możliwość skorzystania z "Banku pomysłów".

7. Prezentacja rozdziałów - opowiadań przez każdą z grup przed klasą i jury w składzie: bibliotekarz, polonista, 2 uczniów z równoległej klasy.
Nagrodzenie każdego członka grupy plakietką klasową: "Mistrz pióra - pisarz" stosowaną w tego typu zajęciach i nagrodą w postaci wiecznego pióra.

8. Połączenie rozdziałów w całość.

9. Jaki tytuł nadamy naszej książce? - ustalenie metodą pływającej kartki. Wybór tytułu grupy, następnie wybór jednego z trzech tytułów przez jednorazowe podniesienie ręki (uczniowie stoją w kole tyłem do siebie).

10. Projektowanie strony tytułowej książki - praca indywidualna, techniką kolażu.

11. Żywa galeria - prezentowanie swych prac - zawieszonych w "koszulkach" na szyi. Rozłożenie prac na stolikach - wybór najlepszej pracy przez przydzielenie przez każdego ucznia dwóch krążków: czerwony - 2 punkty, zielony - 5 punktów.

12. Sumowanie punktów swojej pracy
Wybrana praca zostaje dołączona do książki klasowej.

13. Wprowadzenie piosenki "Bambo" - uczniowie uczą się tekstu przez indywidualne układanie i naklejanie poszczególnych wersów na kolorową kartkę (załącznik 8).

14. Podsumowanie zajęć
Wypowiedzi na temat zajęć - uczniowie siedząc w kręgu rzucają kostką - udzielają odpowiedzi na pytanie zapisane na tablicy (liczba oczek = nr pytania).
- Czy dobrze czułeś się w roli pisarza? (1)
- Która część zajęć podobała ci się najbardziej? (2)
- Czy pisałeś z przyjemnością? (3)
- Co nie podobało ci się w zajęciach? (4)
- O czym chciałbyś napisać książkę? (5)
- Czy jury wybrało najlepsze opowiadanie? (6)

Temat zajęć matematycznych: Zadania tekstowe - dodawanie i odejmowanie w zakresie 1001

1. "Telefon liczbowy"
Zabawa doskonaląca dodawanie i odejmowanie w zakresie 100 (rachunek pamięciowy)

2. Rozwiązywanie zadania tekstowego:
Na straganie owocowym leżało 36 bananów i 19 pomarańcz...