Prawna ochrona rodziny - Marek Andrzejewski.txt

(463 KB) Pobierz
BIBLIOTEKA WYDZIA�U PEDAGOGICZNEGO
Uniwersytetu Warszawskiego
Marek Andrzejewski
PRAWNA
OCHRONA
RODZINY

WSiP


Marek Andrzej ewski
PRAWNA
OCHRONA
RODZINY

WSiP
Projekt ok�adki i strony tytu�owej
Tadeusz Nuckowski
Redaktor
Ewa Skalska
Redaktor techniczny
Janina Sobo�
Biblioteka WPedag.



092003947



ISBN 83-02-08763-7
� Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Sp�ka Akcyjna
Warszawa 1999
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Sp�ka Akcyjna
00-965 Warszawa, AL Jerozolimskie 136
nr Przegr�dki Poczt. P-9
www.wsip.com.pl
Wydanie drugie zmienione
Sk�ad i �amanie: �Enterek", Warszawa
Druk i oprawa: Pozna�skie Zak�ady Graficzne SA
Ksi��k� wydrukowano na papierze produkcji International Paper-Kwidzyn S.A.
.-�/-.^/�o
SPIS TRE�CI
Od Autora........................................................       11
Wykaz skr�t�w......................................................     13
Rozdzia� 1. Zagadnienia wprowadzaj�ce  .............................     14
Podstawowe poj�cia dotycz�ce rodziny  ...............................     14
�r�d�a prawa rodzinnego   ..........................................     17
�r�d�a prawa powszechnie obowi�zuj�cego w Polsce..................     17
Konstytucja...................................................     17
Kodeks rodzinny i opieku�czy i inne ustawy.........................     18
Ratyfikowane umowy mi�dzynarodowe   ............................     18
Akty wykonawcze   .............................................     19
Poj�cie prawa dotycz�cego rodziny................................     19
Zasady prawa rodzinnego ..........................................    20
S�dy rodzinne  ...................................................    21
Miejsce prawa w�r�d �rodk�w oddzia�ywania wobec rodziny..............    22
Dyskusje wok� norm reguluj�cych funkcjonowanie rodziny  ..............    23
Rozdzia� 2. Ma��e�stwo   ..............................................    25
Zasady prawa ma��e�skiego.................................:......    25
Zawarcie zwi�zku ma��e�skiego   ....................................    26
Forma zawarcia ma��e�stwa........................................    27
Uniewa�nienie zawartego zwi�zku ma��e�skiego (przeszkody ma��e�skie) ...    29
Wiek ........................................................    29
Ubezw�asnowolnienie...........................................    30
Choroba psychiczna lub niedorozw�j umys�owy......................    30
Pozostawanie we wcze�niej zawartym zwi�zku ma��e�skim   ............     31
Pokrewie�stwo ................................................    31
Powinowactwo ................................................    31
www.wsip.com.pl
6         Spis tre�ci
Pozostawanie ze sob� w stosunku przysposobienia    ...................    32
Wady pe�nomocnictwa i wady o�wiadczenia o zawarciu ma��e�stwa......    32
Wzajemne prawa i obowi�zki ma��onk�w.............................    33
R�wnouprawnienie ma��onk�w...................................    33
Obowi�zek wsp�lnego po�ycia, wierno�ci i wsp�dzia�ania dla dobra
rodziny  ......................................................    33
Nazwisko ma��onk�w...........................................    34
Obowi�zek zaspokajania potrzeb rodziny   ...........................    34
Wzajemna reprezentacja ma��onk�w...............................    35
Solidarna odpowiedzialno�� ma��onk�w za zobowi�zania zaci�gni�te
przez jednego z nich............................................    35
Stosunki maj�tkowe mi�dzy ma��onkami..............................    36
Wsp�lno�� ustawowa...........................................    36
Maj�tek odr�bny...............................................    36
Zarz�d maj�tkiem wsp�lnym .....................................    37
Zaspokajanie wierzycieli z maj�tku wsp�lnego.......................    38
Umowy maj�tkowo-ma��e�skie i zniesienie wsp�lno�ci................    39
Ma��e�stwo a konkubinat..........................................    39
Rozdzia� 3. Ustanie ma��e�stwa i separacja..............................    41
Sposoby ustania ma��e�stwa........................................    41
G��wne przyczyny rozwod�w.......................................    42
Zasada trwa�o�ci ma��e�stwa .......................................    43
Przes�anki materialnoprawne rozwodu................................    44
Wst�p   .......................................................    44
Rozk�ad po�ycia ma��e�skiego....................................    44
Przes�anki wy��czaj�ce rozw�d  ...................................    46
Skutki prawne rozwodu............................................    47
Wina rozk�adu po�ycia..........................................    47
W�adza rodzicielka po rozwodzie..................................    48
Dostarczanie �rodk�w utrzymania .................................    48
Losy wsp�lnego mieszkania......................................    49
Maj�tek   .....................................................    50
Post�powanie s�dowe w sprawach o rozw�d ...........................    50
Separacja.......................................................    52
Rozdzia� 4. Pochodzenie dziecka .......................................    55
Ustalenie macierzy�stwa...........................................    55
Ustalenie ojcostwa................................................    56
Wst�p   .......................................................    56
Pochodzenie dziecka od m�a matki   ...............................    56
Uznanie dziecka ...............................................    58
Spis tre�ci         7
S�dowe ustalenie ojcostwa.......................................    60
Dowody powo�ywane w sprawach s�dowych o ustalenie i zaprzeczenie
ojcostwa...................................................... ..    62
Dylematy sztucznego wspierania ludzkiej prokreacji.....................    62
Rozdzia� 5. W�adza rodzicielska   .......................................    65
Zasady autonomii rodziny i jej prymatu w wychowaniu dzieci.............    65
Charakter w�adzy rodzicielskiej   .....................................    66
Tre�� w�adzy rodzicielskiej.........................................    68
Ingerencje w sfer� w�adzy rodzicielskiej   ..............................    70
Pozbawienie i zawieszenie w�adzy rodzicielskiej   .....................    70
Ograniczenia w�adzy rodzicielskiej   ................................    71
Pozbawienie a ograniczenia w�adzy rodzicielskiej.....................    71
Prawo rodzic�w do kontakt�w z dzieckiem ............................    73
W�adza, czy piecza rodzicielska?  ....................................    73
Rozdzia� 6. Piecza zast�pcza...........................................    75
Dyrektywy oddzia�ywania wobec rodzin nienale�ycie sprawuj�cych piecz�
nad dzie�mi.....................................................    76
Formy pieczy zast�pczej...........................................    78
Funkcja spo�eczna instytucji pieczy zast�pczej   .........................    80
Podstawy prawne pieczy zast�pczej  ..................................    82
Rodzinne a instytucjonalne formy pieczy zast�pczej  .....................    83
Aspekty prawne sprawowania pieczy nad dzieckiem umieszczonym w rodzinie
zast�pczej lub w plac�wce opieku�czo-wychowawczej...................    84
Prawo dziecka do styczno�ci z rodzicami i innymi osobami bliskimi ........    87
Umieszczanie dzieci poza rodzin� - aspekty proceduralne................    87
Rodziny zast�pcze   ...............................................    90
Charakterystyka prawna    ........................................    90
Rodzice zast�pczy..............................................    91
Wspieranie rodzin zast�pczych....................................    93
Rodzaje rodzin zast�pczych ......................................    94
Plac�wki opieku�czo-wychowawcze .................................    96
Typy plac�wek opieku�czo-wychowawczych........................    96
Indywidualizacja pracy z wychowankami ...........................    97
Usamodzielnienie wychowank�w rodzin zast�pczych i plac�wek
opieku�czo-wychowawczych........................................99
Rozdzia� 7. Przysposobienie (adopcja)  ..................................   102
Poj�cie i funkcja  .................................................   102
Standardy mi�dzynarodowe   ........................................   103
Dobro przysposabianego...........................................   104
www.wsip.com.pl
8         Spis tre�ci
Strony stosunku przysposobienia ....................................   104
Zgoda na przysposobienie..........................................   106
Dodatkowe przes�anki ustanowienia adopcji zagranicznej.................  107
Rodzaje przysposobie� ............................................   108
Przysposobienie niepe�ne........................................   108
:;,.       Przysposobienie pe�ne   ..........................................   109
Przysposobienie ca�kowite (nierozerwalne, blankietowe)  ...............  111
??-   Problematyka proceduralna.........................................   111
i),- Tajemnica przysposobienia.........................................   113
Rozdzia� 8. Obowi�zki alimentacyjne...................................  115
Wst�p..........................................................   115
:'   Poj�cie i charakter obowi�zk�w alimentacyjnych   .......................   116
Kr�gi os�b uprawnionych i zobowi�zanych do alimentacji................  117
'    Kolejno�� obowi�zku alimentacyjnego................................   118
Zakres obowi�zku alimentacyjnego  ..................................  120
c   Spos�b realizacji obowi�zk�w alimentacyjnych.........................  122
Zmiana zakresu i wyga�ni�cie obowi�zku alimentacyjnego................  123
Zabezpie...
Zgłoś jeśli naruszono regulamin